509354, Den Burg

Inleiding

Voormalige GESCHUTOPSTELLING MET MUNITIEDEPOT, munitielift en afwachtingsruimte voor manschappen, deel uitmakend van de in 1938-1939 gebouwde batterij Den Hoorn op Texel.

Het gebouw is gelegen in het natuurgebied De Bollekamer, juist voor de binnenste duinrij. Het gebouw is identiek aan twee andere geschutopstellingen; de drie gebouwen liggen op ongeveer 75 m afstand van elkaar en in elkaars verlengde. De gebouwen bevinden zich grotendeels onder het duinzand.

Omschrijving

Gebouw op rechthoekig grondplan, uitgevoerd in gewapend beton. Het gebouw meet als grootste lengte 9.90 m, breedte 8.20 m en hoogte (inclusief funderingsplaat en exclusief opbouw munitieschacht) 4.90 m. Het gebouw heeft een wanddikte van 1.00 m.

De bovendekking bestaat uit een plaat van 2.00 m gewapend beton. Op de bovendekking was aan de frontzijde (west) oorspronkelijk een 15L35 kanon gemonteerd voor het geven van indirect vuur naar zeedoelen. Op het oostelijk deel van de bovendekking bevinden zich ook de ingangen tot het gebouw: een klimkoker en een liftschacht voor munitie die ongeveer 1.50 m boven de bovendekking uitsteekt. Door de liftschacht is tevens een spreekbuisverbinding aangebracht.

De zijmuren (N,O,Z en W) zijn blind.

In het interieur bevinden zich twee grotere ruimtes, één voor munitie-opslag en één logieslokaal, en vier kleine ruimtes: de klimkoker, de liftschacht, de ruimte bij de liftschacht (liftlokaal) en een buizenbergplaats.

Waardering

De geschutopstelling met munitiedepot is van algemeen belang wegens militair- en architectuurhistorische waarde als historisch-functioneel onderdeel van het militaire verdedigingswerk "Batterij Den Hoorn" en als voorbeeld van een zware gewapend betonconstructie uit de laatste fase van de permanente versterkingsbouw in Nederland.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
509354
Complexnaam
Batterij Den Hoorn
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Voormalige KUSTBATTERIJ, genaamd "Batterij Den Hoorn", gebouwd in 1938-1939 als onderdeel van de Stelling van Den Helder. De Stelling van Den Helder was een verdedigingsgordel om Den Helder en op het eiland Texel ten behoeve van de bescherming van de strategisch belangrijke marinehaven in Den Helder en het zeegat tussen Den Helder en Texel, het Marsdiep.

De zes te beschermen onderdelen van de batterij zijn 1 commandopost, 1 bij de commandopost behorende bunker, 3 geschutopstellingen met munitiedepot, munitielift en afwachtingsruimte voor manschappen en 1 meetpost. De commandopost vormde de centrale vuurleiding van de kustbatterij. De resultaten van de metingen werden aldaar gecoördineerd tot een bevel voor de geschutopstellingen. Oorspronkelijk telde de batterij drie meetposten, waarvan thans alleen nog de meest zuidelijke resteert, gelegen in de raai van strandpaal 8 in de binnenduinen. De meetgegevens van de drie meetposten dienden om de positie van de zeedoelen te bepalen. De verwerking van deze gegevens vond plaats in een gebouw genaamd 'de werkkamer'. Waarschijnlijk is deze werkkamer bewaard gebleven en bevindt deze zich onder een kleine duin aan de Witteweg, nabij de aansluiting op de Hoornderslag. Vanuit de werkkamer werden de gebundelde meetresultaten telefonisch doorgegeven aan de nabij gelegen commandopost. Nabij de commandopost werd in 1942 door de Duitsers een extra bunker gebouwd voor munitie-opslag en als verblijfsruimte voor manschappen. De drie identieke geschutopstellingen zijn op ongeveer 75 m van elkaar - en in elkaars verlengde - gesitueerd in het natuurgebied De Bollekamer, juist voor de binnenste duinrij. Nabij de zuidelijke geschutopstelling is, naast genoemde te beschermen onderdelen, de bovendekking herkenbaar van een personeelsonderkomen met metalen luiken voor ontluchting. Nabij de middelste geschutopstelling is een betonnen schuttersput herkenbaar met in de oostelijke betonwand aangegeven het jaar 1943. Na onderstuiven zijn één personeelsonderkomen en drie munitiemagazijnen, die in de nabijheid van de geschutemplacementen moeten zijn gesitueerd, niet meer herkenbaar in het landschap.

Omschrijving

Het complex "Batterij Den Hoorn" bestaat uit de volgende zes te beschermen, in het landschap herkenbare, onderdelen: 1 commandopost, 1 bij de commandopost bijbehorende bunker, 3 geschutopstellingen met munitiedepots en 1 meetpost.

Het complex is gelegen in de duinen ten noordwesten, ten westen en ten zuidwesten van Den Hoorn.

Waardering

Het complex "Batterij Den Hoorn" is van algemeen belang wegens militair- en architectuurhistorische waarde als element uit de krijgsgeschiedenis van Nederland in het Interbellum, waarbij de batterij deel uitmaakte van het kust- en luchtverdedigingswerk onder de naam Stelling van Den Helder, als element uit de laatste fase van de geschiedenis van de permanente versterkingsbouw in Nederland, als in zijn samenstelling en uitvoering uniek geworden kustbatterij en als voorbeeld van de toepassing van zware gewapend betonconstructies in de laatste fase van de permanente versterkingsbouw in Nederland en omwille van de in samenhang behouden en als zodanig herkenbare groep gebouwen.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Munitiedepot Verdedigingswerken en militaire gebouwen Militaire opslagplaats oorspronkelijke functie
Geschutopstelling Verdedigingswerken en militaire gebouwen Fort, vesting en -onderdelen oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Den Burg,Den Hoorn De Bollekamer,Oudeweg, De Bollekamer, Rommelpot, Buitengbied Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 634 Texel
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1938 1939 vervaardiging
Naar boven