Texel
Gemeente Texel
Emmalaan 15
1790 AE Den Burg
www.texel.nl
Monumenten en Erfgoed:
Anouschka Witte
0222-362125
AnouschkaWitte@texel.nl
Erfgoedregister
Texel kent ruim 200 (archeologische) rijksmonumenten en ruim 100 gemeentelijke monumenten, twee beschermde dorpsgezichten en het enige Nederlandse maritiem archeologisch monument van scheepswrakken op de Reede van Texel in de Waddenzee. In 1968 zijn delen van Den Hoorn en Oosterend aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wilt u weten of u in een monument woont?
Beschermd gezicht
Texel kent 2 beschermde gezichten:
Monumentenzorg Texel
De gemeente Texel heeft een ambitieus en hedendaags erfgoedbeleid opgesteld. De missie is om de eigenheid van Texel te versterken. Het uitgangspunt is een benadering van erfgoed in zijn omgeving en erfgoed gebruiken als inspiratie voor toekomstige ontwikkelingen. Monumentenzorg is maatwerk en de monumentenadviseur kan u hierbij adviseren. Wilt u meer over de erfgoedvisie weten?
Uitvoeringsrichtlijnen monumentenzorg Texel
Archeologische beleidskaart
Toelichting op de Archeologische beleidskaart
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.
Het is mogelijk om zonnepanelen op een monument te plaatsen. Een voorwaarde is dat ze uit het zicht worden geplaatst en dat de bouwhistorische en visuele waarden niet worden aangetast. Daarom moeten de zonnepanelen zorgvuldig gegroepeerd op het dak worden geplaatst. Een positief advies voor zonnepanelen in het zicht krijgt u alleen met een goed afgewogen ontwerp.
Duurzaamheidsadvies
- Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.
Subsidie restauratie en onderhoud
Voor gemeentelijke monumenten geldt de Uitvoeringsregeling subsidie schapenboeten en monumenten. Het budget is beperkt en wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van volledige subsidieaanvragen. Wilt u subsidie aanvragen?
Noord-Hollands Monumentenfonds
Heeft u een monument in de provincie Noord-Holland dat van oorsprong niet is vervaardigd voor bewoning of is uw pand een provinciaal monument?
Dan kunt u mogelijk in aanmerking komen voor een financiering voor de restauratie, verduurzaming of herbestemming van uw pand.
Op het moment zijn helaas alle middelen uit het fonds benut. Door de revolverende werking komen er telkens nieuwe middelen beschikbaar. Voor de actuele mogelijkheden kunt u contact op nemen met Bernard Brons.
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Bent u eigenaar van een monument? Dan gelden andere eisen bij onderhoud en een verbouwing dan bij een niet-monumentaal pand. U kunt hiervoor een afspraak maken met de gemeente. Of u voor onderhoud een vergunning nodig heeft, kunt u zelf checken via omgevingsloket.
Beschermde stads- en dorpsgezichten
De bescherming van stads- en dorpsgezichten is geregeld in het bestemmingsplan (zie hieronder) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Voor panden binnen het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden andere regels voor vergunningsvrij bouwen. Dit geldt zowel voor monumenten als niet-monumenten.
Heeft u verbouwplannen?
Geschiedenis Texel
Texel heeft een rijke en dynamische geschiedenis. In 1170 werd het een eiland door de Allerheiligenvloed. De eerste menselijke sporen op het eiland dateren uit het Mesolithicum, 8000 - 4500 voor Christus. In 1415 verkreeg Texel stadsrechten. Een hoogtepunt beleefde Texel in de 17de en 18de eeuw, toen de handelsschepen zich op de Reede van Texel lieten bevoorraden voor hun lange reizen. Een dieptepunt was de Opstand der Georgiërs in april/mei 1945, de laatste veldslag van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl de rest van Nederland al was bevrijd, werd op Texel nog een bloedige strijd gevoerd tussen de Duitsers en in opstand gekomen Georgische soldaten.
Reede van texel
De Reede van Texel was voor zeegaande schepen in de 16de, 17de en 18de eeuw een belangrijke ankerplaats. In de luwte van de Hoge Berg lagen ze te wachten op gunstige wind. Via de Skilsloot werd lang houdbaar ijzerhoudend drinkwater uit de Wezenputten bij het landhuis Brakenstein naar Oudeschild getransporteerd, van waaruit de schepen werden bevoorraad. De schepen vervoerden internationale lading de wereld over. De thuishaven was Amsterdam, Hoorn of Enkhuizen. Een grote collectie vondsten uit de schepen van de Reede van Texel zijn te bewonderen in Museum Kaap Skil in Oudeschild.
Meer monumenteninformatie
- De Monumentenwacht Noord-Holland helpt monumenteneigenaren bij het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Noord-Hollands Archief
- Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland
- Erfgoed Noord-Holland
- Provincie Noord-Holland