Texel
Gemeente Texel
Emmalaan 15
1790 AE Den Burg
www.texel.nl
140222
Erfgoedregister
Texel kent ruim 200 (archeologische) rijksmonumenten en ruim 100 gemeentelijke monumenten, twee beschermde dorpsgezichten en het enige Nederlandse maritiem archeologisch monument van scheepswrakken op de Reede van Texel in de Waddenzee. In 1968 zijn delen van Den Hoorn en Oosterend aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wilt u weten of u in een monument woont?
Beschermd gezicht
Texel kent 2 beschermde gezichten:
Monumentenzorg Texel
De gemeente Texel heeft een ambitieus en hedendaags erfgoedbeleid opgesteld. De missie is om de eigenheid van Texel te versterken. Het uitgangspunt is een benadering van erfgoed in zijn omgeving en erfgoed gebruiken als inspiratie voor toekomstige ontwikkelingen. Monumentenzorg is maatwerk en de monumentenadviseur kan u hierbij adviseren. Wilt u meer over de erfgoedvisie weten?
Uitvoeringsrichtlijnen monumentenzorg Texel
Archeologische beleidskaart
Toelichting op de Archeologische beleidskaart
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.
Het is mogelijk om zonnepanelen op een monument te plaatsen. Een voorwaarde is dat ze uit het zicht worden geplaatst en dat de bouwhistorische en visuele waarden niet worden aangetast. Daarom moeten de zonnepanelen zorgvuldig gegroepeerd op het dak worden geplaatst. Een positief advies voor zonnepanelen in het zicht krijgt u alleen met een goed afgewogen ontwerp.
Duurzaamheidsadvies
Een specifiek duurzaamheidsadvies van een Duurzame Monumenten (DuMo) adviseur zorgt ervoor dat uw monument verduurzaamd wordt met oog voor de monumentale waarden.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie restauratie en onderhoud
Woont u in een gemeentelijk monument? Dan kunt u subsidie aanvragen voor onderhouds- of restauratiewerkzaamheden. Dien u aanvraag in voor 1 maart. Het budget is namelijk beperkt en wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van volledige subsidieaanvragen. Voor schapenboeten kunt u terecht bij Stichting Dorpsherstel Texel.
Welke regeling past bij mij?
Met ‘Alle monumentenregelingen op een rij’ biedt het Restauratiefonds een overzicht van de mogelijkheden voor uw monument met gunstige financieringen, subsidies en overige vergoedingsacties.
Wilt u weten voor welke regelingen u in aanmerking komt?
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Bent u eigenaar van een monument? Dan gelden andere eisen bij onderhoud en een verbouwing dan bij een niet-monumentaal pand. U kunt hiervoor een afspraak maken met de gemeente. Of u voor onderhoud een vergunning nodig heeft, kunt u zelf checken via omgevingsloket.
Wilt u weten welke regels en beleid gelden voor uw monument? Bekijk de documenten van alle overheden zoals de omgevingsvisie van de provincie of het omgevingsplan van uw gemeente via Regels op de kaart.
Een vergunning aanvragen, melding doen of checken of u een vergunning nodig heeft kan via het Omgevingsloket.
Geschiedenis Texel
Texel heeft een rijke en dynamische geschiedenis. In 1170 werd het een eiland door de Allerheiligenvloed. De eerste menselijke sporen op het eiland dateren uit het Mesolithicum, 8000 - 4500 voor Christus. In 1415 verkreeg Texel stadsrechten. Een hoogtepunt beleefde Texel in de 17de en 18de eeuw, toen de handelsschepen zich op de Reede van Texel lieten bevoorraden voor hun lange reizen. Een dieptepunt was de Opstand der Georgiërs in april/mei 1945, de laatste veldslag van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl de rest van Nederland al was bevrijd, werd op Texel nog een bloedige strijd gevoerd tussen de Duitsers en in opstand gekomen Georgische soldaten.
Reede van texel
De Reede van Texel was voor zeegaande schepen in de 16de, 17de en 18de eeuw een belangrijke ankerplaats. In de luwte van de Hoge Berg lagen ze te wachten op gunstige wind. Via de Skilsloot werd lang houdbaar ijzerhoudend drinkwater uit de Wezenputten bij het landhuis Brakenstein naar Oudeschild getransporteerd, van waaruit de schepen werden bevoorraad. De schepen vervoerden internationale lading de wereld over. De thuishaven was Amsterdam, Hoorn of Enkhuizen. Een grote collectie vondsten uit de schepen van de Reede van Texel zijn te bewonderen in Museum Kaap Skil in Oudeschild.
Meer monumenteninformatie
- De Monumentenwacht Noord-Holland helpt monumenteneigenaren bij het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Noord-Hollands Archief
- Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland
- Erfgoed Noord-Holland
- Provincie Noord-Holland