Inleiding

In 1888-1889 naar neo-gotisch ontwerp van A. Tepe uitgevoerde St. Augustinuskerk, dwars op de dijk gesitueerd met koor aan de noordzijde.

Omschrijving

Deels op een natuurstenen plint, in donkerbruine baksteen opgetrokken geheel onderkelderde pseudo-basilicale kruiskerk in neo-gotischestijl met uitgebouwde zuidtoren. De hoge toren bestaat uit vier bouwlagen, op de hoeken voorzien van zich sprongsgewijs verjongende steunberen, met eenhoge ingesnoerde achtzijdige spits met leien bedekt. De toren is voorzien van verdiept geplaatste spitsboogvormigevensters met glas-in-lood en galmgaten. Aan de binnenzijdeis de toren voorzien van opvallend metselwerk bestaande uitgebogen driehoeken. De ingang bevindt zich aan de dijk enbestaat uit een dubbele eikehouten deur. In de muur onderaande toren is een steen gemetseld waarin de tekst:"Templum hoc potissimum aedificatum est fidelium sumptibustuos Rev. pater J. van Sleeuwen centum viginti quinquedioceseos Harlemensis ecclesiis per tres annos concionandoipse atque colligendo comparavit". (Deze prachtige kerk isgebouwd met de bijdragen van gelovigen die de eerwaarde paterJ. van Sleeuwen, pastoor alhier, heeft verkregen door zelfgedurende drie jaar in 125 verschillende kerken van het bisdomHaarlem te bedelen en te collecteren).

Eveneens een gedenksteen waarop de tekst: "Hancin honorem S.P.N. Augustini ecclesiam consecravit l11. mus acRev. mus Dums".

Te weerszijden van de fronttoren twee kleine bouwvolumes metdoor leien gedekte tentdaken. Hiervan heeft het oostelijk bouwvolume een eikehouten toegangsdeur aan de zijkant. Aan delangszijden bevinden zich tussen deze twee kleine bouwvolumesen de driezijdig gesloten transeptarmen twee zijbeuken van elk vier traveeën lang, alle zijn voorzien van zich naar bovenverjongende steunberen waartussen spitsboogvormige venstersmet glas-in-lood. De eerste en derde travee van het oostelijkezijbeuk zijn voorzien van eikehouten toegangsdeuren welke toegang geventot resp. een zijportaal en het souterrain. Beide transeptarmen zijn in het noorden voorzien van een zijkapel. Het koor is vijfzijdig gesloten. De in Maasdekking uitgevoerde daken hebben sierlijke pirons bij de hoeken en kleine dakkapellen met luiken waarin open vierpas en gekante spitsen. Klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van Petit und Gebr.Edelbrock/Eijsbouts, 1911, diam. 45,7 cm en twee moderne klokken. Mechanisch torenuurwerk, Addicks, circa 1927, elektrische aandrijving.

Interieur

De 19de-eeuwse glas-in-loodramen in de absis zijn gesigneerd door Van Soest en Willemse te Utrecht. In de langswandenbevinden zich 20ste-eeuwse glas-in-lood ramen van Gisèle Waterschoot van de Gracht. De preekstoel, het kunststenen altaar en het pneumatisch orgel (deels) zijn gebouwd doorAdema. De vijf 18de-eeuwse statieschilderijen van Adriaan van de Velde zijn afkomstig van de voormalige Augustijner schuilkerk 'De Star' op het Rusland. Op het hoofaltaar met sjabloonmotieven beschilderde tegels.

Waardering

Pseudo-basilicale kruiskerk met bijbehorend interieur in neo-gotische stijl naar ontwerp van A. Tepe en aan de zuid- en oostzijde omgeven door ijzeren hekwerk op bakstenen muur met ezelsrug, als hoofdonderdeel van het kerkelijk complex St. Augustinus vanalgemeen belang wegens de architectuur-, cultuur- en kunsthistorische waarde. Tevens van situationele waarde wegens het markante silhouet van de hoge fronttoren en de ligging aan de Grote Die.