Marktveld 19, Kloetinge
Inleiding
De buitenplaats Kloetinge bestond in het begin van de negentiende eeuw uit een woonhuis met bijbehorend koetshuis aan het Marktveld. Hierachter bevond zich een grote tuin met een 18de-eeuwse vijver. Tussen 1806 en 1823 is de aanleg vergroot met de erachter liggende middeleeuwse omgrachte kasteelberg. Deze hoorde voorheen bij de ambachtsheerlijkheid. In de tweede helft van de negentiende eeuw is de aanleg ten noordoosten van de kasteelberg verder uitgebreid met bouwland, een boomgaard en een stuk weiland. Dit deel is veranderd in een moestuin en eind twintigste eeuw in een siertuin.
Omschrijving
Direct achter het woonhuis bevindt zich een grasveld met vijver en enkele monumentale solitaire bomen die waarschijnlijk zijn aangeplant tussen 1840 en 1870. De door geboomte begeleide burchtgracht vormt de begrenzing van dit open terrein. De grond die vrijkwam bij het graven van de ringgracht is gebruikt voor het ophogen van de berg. Aan de zuidoostkant verwijdt de ringgracht zich en is de berg heel breed. Hier zou de voorhof hebben gelegen en mogelijk een weg die toegang bood tot de berg. In 1823 was de berg in gebruik als "bosch van vermaak". In de tweede helft van de negentiende eeuw is de aanleg weinig veranderd. Het bestond in die tijd uit een landschappelijke aanleg met prieel rondom de middeleeuwse kasteelberg. Een eenvoudig, in oorsprong negentiende eeuws bruggetje geeft thans toegang tot het voorterrein van de berg. Hier staat een zwart houten kippenhok en een, eind negentiende eeuw van de burchtheuvel naar hier overgeplaatste, tuinkoepel. De koepel is in 1976 tijdens een storm verwoest en in dezelfde vorm herbouwd. Hij is uitgevoerd met gesloten, houten achterwand. Het rieten dak wordt gedragen door licht geprofileerde, ingezwenkte kapspoortjes en aan de open zijde van de koepel gesteund door dunne, gietijzeren kolommen; de dakrand is voorzien van een geschulpte lijst met uitgesneden hartjes. Op en rond het burchtterrein diverse oude en zeer oude bomen waaronder eiken, linden en beuken welke bij de tuinaanleg in het beplantingspatroon zijn opgenomen.
Waardering
Tuin met tuinelementen, begroeiïng, kasteelberg en gracht van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden, de gaafheid en als belangrijk onderdeel van het complex.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Buitenplaats bestaande uit een grotendeels vrijstaande, aan de straat gelegen villa met aangrenzend, eveneens aan de straat gelegen, een koetshuis uit 1851 en een aangebouwde koetsierswoning uit 1896. De villa werd in 1924 naar ontwerp van architect Goethals te Middelburg in zakelijk expressionistische stijl gebouwd als vervanging van een vroeg 18de-eeuws herenhuis. De bijbehorende tuin met ondermeer een brug en een tuinkoepel, werd tussen 1840-1870 in landschapsstijl aangelegd rondom een middeleeuwse burchtheuvel (rijksmon.nr. 45129) met gracht op een gebied dat oorspronkelijk bij het nabij gelegen ambachtshuis (rijksmon.nr. 16420) behoorde. Bij de bouw van de huidige villa werd tevens een stilistisch bijbehorend toegangshek tot de tuin geplaatst tussen de panden Marktveld 20 en Geertesplein 1.
Omschrijving
De samenstellende onderdelen van het complex vertegenwoordigen alle een eigen periode van ontstaan met voor die periode stilistische kenmerken. De huidige, bakstenen villa is een herkenbaar voorbeeld uit het oeuvre van architect Goethals met in details elementen uit de toenmalige bouw- en interieurstijlen waaronder het expressionisme, Art Déco en oriëntalisme.
Aan de straat wordt de villa aan de naastgelegen bebouwing gekoppeld door, in het gevelmetselwerk geïntegreerde, poorten. Het toegangshek aan het Geerstesplein vertoont in het siersmeedwerk meandervormen zoals deze in details ook in het interieur van de villa voorkomen. Het links van de villa staande koetshuis is in een zeer sobere ambachtelijk-traditionele bouwtrant uit baksteen opgetrokken; het interieur is van waarde vanwege de nog grotendeels complete inrichting als koetshuis. De koetsierswoning had in oorsprong op de zolderlaag een toegang tot de zolder van het koetshuis.
De in landschapsstijl aangelegde tuin bezit tuinelementen waaronder een tuinkoepel en een brug op het burchtterrein welke dateren uit de periode van de aanleg van de tuin tussen 1840-1870. Voorts omvat de tuin grasvelden met veelal oud, solitair geboomte en een moestuin.
Waardering
Buitenplaats met villa, bijgebouwen en tuin van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden en architectuurhistorische waarden van zowel exterieurs als ook interieurs van de villa en het koetshuis, en van ensemblewaarden vanwege het belang voor het aanzien van het dorp. De tuin is daarbij mede van belang vanwege de landschappelijke aanleg met oude bomen, de tuinelementen en de middeleeuwse kasteelberg met gracht.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Marktveld | 19 | – | 4481 BH | Kloetinge | – | BY | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | A | 2695 | – | Kloetinge |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1850 | 1900 | – | verbouwing |