Alle monumenten springlevend! Het Restauratiefonds heeft voor elk monument een passende financiering. Bezoek Restauratiefonds.nl
Herbestemming.nu helpt initiatiefnemers van herbestemmingen met kennis, praktijkvoorbeelden en een netwerk van specialisten. Bezoek Herbestemming.nl

Torenstraat 28, Drachten

Rijksmonument
Monumentnummer:
499219
Torenstraat 28
Drachten
Afbeeldingen toevoegen

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

De SCHOOL, voorheen de Rijks hogere burgerschool in Drachten is in 1919 gerealiseerd naar ontwerp van de architect J.A.W. Vrijman uit Den Haag in een Frans georiënteerde UM-1800 bouwstijl. Het Drachtster Lyceum maakt tegenwoordig gebruik van het gebouw.

Omschrijving

Het schoolgebouw heeft een liggende E-vormige plattegrond en bestaat uit twee bouwlagen. De noordelijke poot van het hoofdgebouw is verbonden aan een rechthoekig bouwdeel van één bouwlaag. Het mansardedak met ingezwenkte dakschilden van het hoofdgebouw en het afgeplatte schilddak van het noordelijke bouwdeel is gedekt met leien. Een gootlijst op klossen boven een geprofileerde daklijst vormt de markante gevelafsluiting van het uit bruine bakstenen opgetrokken gebouw. De hoektraveeën van de symmetrisch ingedeelde voorgevel springen sterk naar voren, inclusief de dakvlakken.

Het middenrisaliet met de entree wordt bekroond door een fronton, omgeven door een gootlijst op klossen en daklijst; binnen het fronton een ovaal venster met roedeverdeling. De vernieuwde deur ligt in een gemetseld rondboogportiek. Boven het portiek is een door kleine voluten omlijst mozaiek met de tekst RIJKSHOOGEREBURGERSCHOOL, geflankeerd door de wapens van Friesland en van Smallingerland. Recht boven de entree is een gemetselde dakruiter met uurwerk onder tentdakje. In het dakschild voorts kapellen waarin vensters met roedeverdeling en op de nok vier schoorstenen met schoorsteenborden.

De overige gevelindeling aan de voor-, zij-, en achterzijde van het gebouw is grotendeels aan elkaar gelijk. De vensterpartijen liggen in iets in de gevel terugliggende muurvlakken, doorlopend over de twee bouwlagen. In de hoekrisalieten aan de voorgevel zijn dergelijke smalle terugliggende muurvlakken zonder vensters, waardoor lisenen lijken te ontstaan.

De hoge kruis- en H-vensters onder strek met natuurstenen onderdorpels hadden oorspronkelijk een roedeverdeling.

De gevelindeling, het materiaalgebruik en de detaillering van het noordelijke bouwdeel zijn gelijk aan de rest van het gebouw. De zesruitsvensters en kozijnen zijn hier vernieuwd, evenals een brede deur in de verbindende lage "hals".

Waardering

De vm. Rijks Hogere Burgerschool uit 1919 te Drachten is van cultuurhistorisch en architectonisch belang vanwege:

- de functie van huisvesting van een nieuw onderwijstype,

- de bijzondere betekenis voor de uitbreiding van Drachten naar het stedebouwkundige plan van G. Stapensea, gemaakt n.a.v. de komst van de RHBS,

- de situering van de RHBS als het meest bepalende element in het stedebouwkundige ontwerp,

- de hoogwaardige esthetische en bouwkunstige kwaliteit van het ontwerp,

- de hoge mate van gaafheid van het exterieur, m.n. de voorgevel met fraaie betegeling boven de vm. entree,

- de functie als ruimtelijk en functioneel hoofdbestanddeel van het visueel gave complex.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:
499219
Artikel ZKP:
rijksmonument
Provincie:
Friesland
Gemeente:
Smallingerland
Plaats:
Drachten
Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:
Schoolcomplex
Complexnummer:
499216
Complex beschrijving:

Inleiding

Het op een rechthoekig terrein gebouwde complex omvat een SCHOOL, vh. de Rijks Hogere Burgerschool, een DIENSTWONING voor de congièrge en een HEK rond een ORANJEBOOM. De RHBS en de eenvoudiger vormgegeven concièrgewoning zijn in 1919 gerealiseerd naar ontwerp van architect J.A.W. Vrijman uit Den Haag in een Frans georiënteerde Um-1800 bouwstijl. Het voor de wijk beeldbepalende schoolgebouw biedt thans ruimte aan het Drachtster Lyceum. De komst van de RHBS was (mede) aanleiding voor het eerste uitbreidingsplan van Drachten en daarmee het eerste voor een Friese plattelandsgemeente. Het gebied met vnl. arbeiders- en middenstandswoningen is in hoofdlijnen opgezet naar het plan van de Sneker architect G. Stapensea. Het schoolcomplex neemt een dominante positie in dezewijk in. De conciërgewoning bevindt zich aan de Zuidzijde van de school aan de Vogelzang.

De Oranjeboom met smeedijzeren hekwerk is op 7 januari 1937, ter gelegenheid van het huwelijk van Prinses Juliana en Bernhard van Lippe Bisterveld, voor de school geplaatst op het vm. schoolplein: thans tuin en parkeerplaats. De tuin, een groot grasveld met beuken, linden en struiken, wordt van de straat gescheiden door een heg. De oorspronkelijke hoofdentree aan de westgevel wordt niet meer gebruikt; de huidige ingang is aan de noordzijde.

In 1958, 1959, 1961, 1971 en 1974 zijn er verschillende bouwvolumes aangebouwd achter de school, zodat het rechthoekige perceel waarop het complex is gesitueerd grotendeels is volgebouwd. In 1975 werd een pergola aan de oostzijde geplaatst. Al deze latere uitbreidingen vallen buiten bescherming van rijkswege wegens hun geringe architectonische waarde.

Waardering

Het complex, bestaande uit de vm. Rijks Hogere Burgerschool, een conciërgewoning uit 1919 en een hek om de Oranjeboom uit 1937, is van architectuurhistorisch en cultuurhistorisch belang vanwege:

- de functie van huisvesting van een nieuw onderwijstype,

- de bijzondere betekenis voor de uitbreiding van Drachten naar het stedebouwkundig plan van G. Stapensea (1918), gemaakt n.a.v. de komst van de RHBS,

- de situering van de RHBS als het meest bepalende element in het stedebouwkundig ontwerp,

- de hoogwaardige esthetische en architectonische kwaliteit van het ontwerp van school en dienstwoning,

- de hoge mate van gaafheid van het exterieur van de school, de hoge mate van structurele en visuele gaafheid van het complex.

Bron: Rijksmonumentenregister
Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Torenstraat 28 – 9201 JW Drachten – – Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– A 14364 – Drachten
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1919 1919 – vervaardiging
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap MRS-aanv. Rijks Hogere Burger School (RHBS) HBS
Bouwstijlen
Stijl Substijl Zuiverheid Notitie
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen Um 1800-stijl invloeden MRS-aanv.
Ambachten
Name Beroep Notitie
Vrijman, J.A.W. ; Drenthe architect / bouwkundige / constructeur –
Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Torenstraat 28

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.
Voeg een verhaal toe over dit monument

Andere monumenten in de buurt