Beter Wonen 1, Drachten

Inleiding

Het woningblok bestaande uit drie ARBEIDERSWONINGEN is onderdeel van het arbeidersbuurtje "Beter Wonen". Het complex ligt rond een groenaanleg en is circa 1920 in Drachten gerealiseerd. Het pand nr. 5 ligt teruggerooid ten opzichte van de twee andere woningen.

Omschrijving

Het woningblok is opgebouwd uit drie aan elkaar grenzende woningen van één bouwlaag. Het zadeldak is gedekt met rode sneldekkers, waar oorspronkelijk rode gegolfde Friese pannen lagen. Op de nok zijn gemetselde schoorstenen. De woningen zijn opgetrokken uit bruine handvormstenen. De voor- en achtergevels worden op de begane grond ingedeeld door vernieuwde kruisvensters onder strek. De toegangsdeuren met bovenlicht onder strek zijn eveneens vernieuwd. Kajuiten met dubbele vensters bevinden zich in de dakvlakken aan voor- en achterzijde. De op het plein georiënteerde topgevel is voorzien van siermetselwerk in de geveltop, bestaande uit een dubbele rollaag langs de dakrand en verticaal opgemetselde accenten. De zijtopgevels met kleine vensters hebben een dubbele rollaag als aan de voorgevel en eindigen in een gemetselde schoorsteen met een uitkragende driehoekig gemetselde aanzet. De topgevels hebben trapsgewijs getande hoeken ter hoogte van het begin van de sluitgevel.

Waardering

Het woningblok met drie arbeiderswoningen dat rond 1920 in Drachten werd gebouwd, is van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang:

- vanwege de betekenis van de woningen in de sociaal-economische ontwikkeling en in de ontwikkeling van de sociale woningbouw,

- als essentieel en functioneel onderdeel van het visueel gave complex,

- vanwege de hoge mate van architectonische gaafheid van de exterieurs,

- vanwege de hoge mate van gaafheid van detaillering.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
499133
Complexnaam
Beter Wonen
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het woningbouwcomplex bestaat uit rond een groenaanleg gegroepeerde woonblokken met ARBEIDERSWONINGEN en een TRANSFORMATORGEBOUW. Het buurtje is rond 1920 gebouwd in opdracht van de naamgevende coöp. woningbouwvereniging "Beter Wonen". Zeven huizenrijen aan het "Beter Wonen" liggen aan weerszijden van een langgerekt driehoekig plantsoen, waarbij het stratenpatroon en de rangschikking van de woningrijen deze vorm volgt. Het achtste woonblok ligt afgezonderd van de rest van het complex aan de Houtlaan.

Het besloten complex rond het pleintje is aan twee zijden ontsloten, via de Houtlaan en de Oosterstraat. De woonblokken zijn aan de straatzijde aan elkaar geschakeld middels een gemetseld muurtje met een doorgang naar de ontsluitingspaden aan de achterzijde van de blokken. De woningen hebben langgerekte achtertuintjes. Enkele woningen hebben een smalle groenstrook met heg of hekje aan de straatzijde; bij andere woningen grenst de voordeur direct aan de straat. Het plantsoen, met bankjes en omgeven door een ijzeren balk, is begroeid met struiken en beuken. Het transformatorhuis is aan de achterzijde van Beter Wonen nr. 2 gesitueerd; het is tegen het schuurtje in de achtertuin aangebouwd en grenst direct aan de straat.

De woonblokken verschillen t.o.v. elkaar wat betreft het aantal woningen, de rooilijn en de opbouw. Er is eenheid wat betreft materiaalgebruik en de detaillering. In 1975 zijn de woningen gerenoveerd; de vensters met roedeverdeling zijn vervangen door gelijkvormige vensters zonder roedeverdeling en de voordeuren zijn vernieuwd.

Tevens zijn achter de meeste woningen nieuwe bergingen aangebouwd, en schuurtjes in de tuin geplaatst. Deze latere aanbouwen vallen buiten bescherming van rijkswege vanwege hun geringe architectonische waarde.

Recentelijk zijn de oorspronkelijke rode gegolfde Friese pannen vervangen door rode sneldekkers.

Waardering

Het oorspronkelijk als arbeidersbuurt gebouwde wijkje "Beter Wonen" met woningen en een transformatorhuisje is rond 1920 gerealiseerd. Het geheel is van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege:

- de betekenis van de woningen in de sociaal-economische ontwikkeling en in de ontwikkeling van de sociale woningbouw,

- de inrichting van het gebied met groenvoorziening en gebogen stratenverloop, als voorbeeld van een door de tuindorp-gedachte beïnvloed uitbreidingswijkje uit de periode tussen de beide wereldoorlogen,

- de hoge mate van stedebouwkundige en architectonische gaafheid van het complex bestaande uit woonblokken en het transformatorhuisje rond een plantsoen,

- de situering van het complex nabij het uitbreidingsplan van G. Stapensea uit 1919,

- de hoge mate van gaafheid van de exterieurs,

- de hoge mate van gaafheid van detaillering.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Beter Wonen 1 9203 BK Drachten Ja
Beter Wonen 3 9203 BK Drachten
Beter Wonen 5 9203 BK Drachten
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) MRS-aanv. Woningblok Arbeiderswoning(K)
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
A 5632 Drachten
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1915 1925 MRS-aanv. vervaardiging
1920 1920 vervaardiging
Naar boven