Complex eigenschappen

Complexnaam:

Goudestein

Complexnummer:

413014

Complex beschrijving:

De geschiedenis van de historische buitenplaats Goudestein gaat terug tot 1618, toen Jan Jacobsz. Bal, die zich later Huydecoper noemde, op de plaats waarop zich "het huysinge metten hoffstede genoemt de Gouden Hoeff" bevond, het huis Goudestein liet bouwen. Het huidige in rode baksteen opgetrokken blokvormige huis Goudestein werd omstreeks 1755 gebouwd, in opdracht van de toenmalige eigenaresse Sophia Maria Agatha van der Muelen, weduwe van Mr Jan Huydecoper. Een plakette links van de naar de Vecht gerichte door lijstwerk in Lodewijk XV-stijl omgeven monumentale ingangspartij - een van de weinige ornamentele onderdelen van het sobere classicistische gebouw - vermeldt de eerste steenlegging op 5 october 1754. Het koetshuis, dat ten noordwesten van huis Goudestein aan de Vecht is gelegen, is van oorsprong de hofstede Silversteyn en werd in 1732 door Jan Elias Huydecoper verworven; in de 18e eeuw werd deze voormalige hofstede tot een koetshuis met dienstwoningen verbouwd. Eveneens uit de 18e eeuw dateert de oranjerie, die aan de NW-zijde van de historische aanleg is gelegen. Ten noorden van de NW-hoek van het koetshuis ligt het bij het jaagpad gesitueerde deels smeedijzeren en deels houten hek, dat naar het kleine erf aan de achterzijde van het koetshuis leidt. Het hek is geplaatst op een bakstenen keermuur, aan de walkant van de sloot ten oosten van het jaagpad. Aan de overzijde van deze sloot het pendant van deze keermuur. Vanouds vertoont het gedeelte van de sloot ten zuiden van genoemde keermuren tot de entree naar goudestein een oeververdediging van gestapelde dakpannen. De westgrens van de historische aanleg wordt door het genoemde jaagpad gemarkeerd, dat ter hoogte van het koetshuis over een kleine bakstenen rondboogbrug voert. Deze 18e-eeuwse brug is gebouwd als doorsteek voor het water van de sloot aan de oostzijde van het jaagpad naar de Vecht. Aan de noordzijde eindigt het gedeelte van het jaagpad, dat tot de historische aanleg behoort, op het punt waar de sloot ten oosten van het jaagpad een bocht in oostelijke richting maakt. Aan de zuidzijde eindigt het tot de historische aanleg van Goudestein behorende gedeelte van het jaagpad ter hoogte van de ZW-hoek van de woning op het kadastrale perceel gemeente Maarsseveen nr. A 4803. Aan de in de as van het huis gelegen ingang van de buitenplaats vanaf het jaagpad werd omstreeks de tijd van de bouw van het huis het monumentale smeedijzeren hek in Lodewijk XV-stijl op bakstenen dam geplaatst. Aan de oostzijde van de historische aanleg, die door de Diependaalsedijk wordt begrensd, werd in dezelfde tijd eveneens een monumentaal smeedijzeren hek in Lodewijk XV-stijl met bakstenen dam geplaatst. De pijlers ter weerszijden van het hek dateren uit de 19e eeuw. Vanwege het beeldbepalende karakter van het hek en de hekpijlers wijkt de grens van de historische aanleg op deze plaats tot aan de overzijde van de Diependaalsedijk.

In het begin van de 19e eeuw werd op Goudestein het huidige park in landschapsstijl aangelegd met een parkbos (eik, beuk, es, iep, kastanje) met vijverpartij met eilandje aan de zuid- en zuidwestzijde, een parkbos (eik, beuk, kastanje) in de noordoosthoek van de historische aanleg, enkele solitairen (plataan, eik, kastanje, beuk) aan de noordzijde van de oprijlaan van de Diependaalsedijk naar het huis en met een open ruimte met enkele solitaire eiken aan de westzijde van het huis. De architect van deze aanleg in landschapsstijl is niet bekend. In deze eeuw werd het gezicht van het huis in oostelijke richting door onzorgvuldige aanplantingen dichtgemaakt, waardoor de compositorische relatie van het huis en de aanleg ten oosten hiervan met een ruim gazon aan de Diependaalsedijk werd verbroken. Na de Tweede wereldoorlog werden aan de noordzijde van de aanleg enkele barakken gebouwd en is de grens tussen deze buitenplaats en de plaats waar tot in recente tijd het huis Endelshoven stond diffuus geworden. De grens van de historische aanleg aan de noordzijde wordt gemarkeerd door de oranjerie en door de beukenhaag aan de zuidzijde van de barakken; aan de oostgevel van de oranjerie, waar een kassencomplex tegenaan is gebouwd, gaat de grens in zuidelijke richting om en eindigt bij de beukenhaag ten zuiden van het erf van de genoemde barakken. De huidige inrichting van het erf tussen het koetshuis en de oranjerie, dat in recente tijd tot parkeerplaats is ingericht en waar voordien de moestuin was gelegen, is voor de bescherming van ondergeschikte betekenis. Aan de zuidzijde van de historische aanleg reikt de grens tot halverwege de Timmermanslaan, met uitzondering van het kadastrale perceel gemeente Maarsseveen nr. A 4803, alwaar de grens van de historische aanleg in noordelijke richting terugbuigt. De aan weerszijden door een scheidingssloot omgeven en curven verlopende Timmermanslaan heeft in compositorisch opzicht een belangrijke waarde voor het landschapspark van zowel Goudestein als het ten zuiden hiervan gelegen landschapspark van De Doornenburgh. Voorts is het perceel Gemeente Maarsseveen nr. A 4809 voor de historische aanleg van ondergeschikte betekenis.

De historische buitenplaats Goudestein bestaat uit de volgende samenstellende onderdelen:1. HOOFDGEBOUW, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413133;2. HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413134;3. KOETSHUIS, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413135;4. SMEEDIJZEREN HEK OP BAKSTENEN DAM, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413136;5. SMEEDIJZEREN HEK AAN DE VECHT OP BAKSTENEN DAM, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413137;6. HEK NAAR HET ERF VAN HET BOUWHUIS MET BAKSTENEN KEERMUREN, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413138;7. BAKSTENEN BRUG, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413139;8. ORANJERIE, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 413140.

9.BAKHUISJE, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer: 470906.

De historische buitenplaats Goudestein is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang vanwege : - het classicistische hoofdgebouw uit circa 1755, dat een gaaf bewaard voorbeeld is van een 18e-eeuws hoofdgebouw van een buitenplaats aan de Vecht; - het koetshuis, dat oorspronkelijk in de 17e eeuw als hofstede was gebouwd; - de beide monumentale 18e-eeuwse smeedijzeren hekken in Lodewijk XV-stijl, die het beeld van een 18e-eeuwse buitenplaats aan de Vecht completeren; - de vroeg 19e-eeuwse aanleg in landschapsstijl.