Complex eigenschappen

Complexnaam:

Ipenrode

Complexnummer:

345562

Complex beschrijving:

BUITENPLAATS IPENRODE. Historische buitenplaats in een verlandschappelijkte aanleg, behorende tot de groep van bescheiden Kennemer buitens. Het hoofdgebouw is centraal gesitueerd, bereikbaar vanaf de Herenweg via een oprijlaan met een ingangshek aan de noordzijde van het rechthoekige terrein. Een weiland, een in de 19e eeuw bewust opengelaten open structuur, is gelegen aan de voorzijde van het hoofdgebouw.

Het parkbosgedeelte met vijvers en een lanenstructuur, de voormalige moestuin en boomgaard, de dienstwoningen alsmede het koetshuis zijn gesitueerd op het terreingedeelte achter en terzijde van het huis.

Het voor- en achterterrein zijn van elkaar gescheiden door een sloot. De buitenplaats grenst in het westen aan de Leidse Vaart, wordt in het oosten begrensd door de Herenweg en in het zuiden en noorden door nieuwbouwwijken.

De begrenzing van het terrein is aangegeven op de bijbehorende kadastrale kaart nr.8714.

De historische buitenplaats Ipenrode heeft de volgende samenstellende onderdelen:1. HOOFDGEBOUW, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345563;2. INGANGSHEK, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345564;3. DAMHEK, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345565;4. PARKAANLEG, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345566;5. KOETSHUIS/STALGEBOUW, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345567;6. TUINMANSWONING, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345568;7. DIENSTWONING, zie voor omschrijving bij complex-onderdeel met monumentnummer 345574.

Ipenrode is een van de weinige nog bewaard gebleven historische 17e-eeuwse buitenplaatsen van een eertijds ononderbroken reeks aan de voet van de Kennemer duinen. Op het terrein hebben gedurende een periode van driehonderd jaar steeds op kleine schaal wijzigingen en vernieuwingen in de aanleg plaatsgevonden, alsmede zijn nieuwe gebouwen gerealiseerd. Deze aanpassingen aan nieuwe stijl- en mode opvattingen waren evenwel niet zo ingrijpend, dat structuren of terrein-elementen, ontstaan in een vorige periode, volledig verdwenen of onherkenbaar werden. Op deze wijze is op een terrein, waar eertijds twee hofsteden hebben gestaan, de buitenplaats tot stand gekomen.

Ondanks enige vergravingen, die plaatsvonden aan het einde der 18e, begin 19e eeuw en tijdens de zeventiger jaren van deze eeuw, is de structuur van de sloten op het terrein vanaf de 17e eeuw ongewijzigd gebleven. Dit geldt ook voor de laat 18e, begin 19e eeuwse structuur van de kronkelende, met eiken beplante lanen in het parkbosgedeelte. Ook de laan, die de mogelijkheid biedt een rondgang om het terreingedeelte achter het hoofdgebouw te maken, is nog volledig intakt, zij het dat een aantal laanbomen in het gedeelte achter en terzijde van de voormalige moestuin is gesneuveld.

Alle onderdelen tesamen, daterende uit verschillende periodes in de ontstaansgeschiedenis van de buitenplaats, vormen een waardevol voorbeeld van een goed bewaard gebleven buitenplaats.

Bovendien zijn de onderdelen op zichzelf van cultuurhistorische en architectonische waarde. Dit geldt niet alleen voor het toegangshek, (Lodewijk XV), het hoofdgebouw, het koetshuis, de beide dienstwoningen, maar zeker ook voor de oprijlaan en in het bijzonder het parkbosgedeelte. De nog volledig intakt zijnde structuur van kronkelende paden beplant met eiken rond een vijverpartij, is een goed voorbeeld van een in vroege landschapsstijl aangelegd parkbos.

Daarenboven is Ipenrode representatief voor het type Kennemer buitenplaatsen van bescheiden karakter, waarvan er vele thans zijn verdwenen.

Het onderhavige geheel, bestaande uit hoofdgebouw, koetshuis, tuinmanswoning, dienstwoning, parkaanleg met een weide en oprijlaan, is van zodanige cultuurhistorische waarde, dat het geheel van algemeen belang kan worden geacht in de geschiedenis van de tuinkunst.

De cultuurhistorische, architectonische en tuinhistorische waarde wordt bepaald door

- de harmonieuze compositie van de verschillende onderdelen, die ieder op zichzelf de kenmerken bezitten van de in de perioden van ontstaan heersende stijl- en modeopvattingen

- door het bewaard blijven van het specifieke karakter, dat eigen is aan het nog maar weinig voorkomende type van de bescheiden Kennemer buitenplaats

- door het nog intakt zijn van de laat - 18e eeuwse, begin - 19e eeuwse structuur van het parkbos met een lanenstelsel in vroege landschapsstijl

- en door de nog aanwezige 17e eeuwse structuur van het weiland en de sloten.