Wirdumerdijk 23, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1010153000
Monumentnaam:
Wirdumerdijk 23
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

Winkel met bovenwoning, omstreeks 1885 gebouwd. Het ontwerp is mogelijk geleverd door de Leeuwarder architect J.D. Bruns. Het bouwproject hield waarschijnlijk een ingrijpende verbouwing in van veel oudere bebouwing. Vermoedelijke restanten daarvan bevinden zich nog aan de achterzijde. In 1940 werd het pand in gebruik genomen door een winkel van de kruideniersketen N.V. P. de Gruyter en Zonen, die vestigingen in heel Nederland had. In datzelfde jaar vond ook een verbouwing van de winkelpui plaats. Vanaf het eind van de jaren-1960 heeft het pand diverse andere gebruikers gehad, waarbij de winkelpui verloren is gegaan en de begane grond ingrijpend is gewijzigd. In 2006-’07 zijn op de woonverdiepingen op initiatief van J. Riedstra (Rimag) twee appartementen gerealiseerd naar een plan van architectenbureau Dorenbos in plaats van de oorspronkelijke bovenwoning. Het nog steeds als winkelhuis in gebruik zijnde pand is gebouwd in de voor de bouwtijd karakteristieke trant van het Eclecticisme. Exterieur: Het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken hoofdvolume van dit pand staat met drie bouwlagen onder een met (in de jaren-1990) vernieuwde pannen gedekt afgeknot schilddak met een vernieuwde dakkapel met een oude hardstenen lekdorpel en een gebogen hijsstang in het voorste dakschild. De in roodbruine, gele en gepleisterde.baksteen opgetrokken gevels bevatten recht gesloten gevelopeningen. Achter het hoger opgaande voorste deel van het pand liggen iets lagere, in gele baksteen opgetrokken bouwdelen. De voorgevel van roodbruine baksteen is boven de volledig vernieuwde winkelpui vier traveeën breed en heeft een licht risalerende linker travee, waarin oorspronkelijk de entree naar de bovenwoning was opgenomen. De vensters op de tweede bouwlaag zijn voorzien van de oorspronkelijke, openslaande T-ramen en wit geschilderde, sterk met de baksteen contrasterende profiellijsten met een door twee versierde consoles gedragen kroonlijst boven een fries met onder meer een cartouche en wuivende linten. De kortere, vrijwel vierkante vensters van de derde bouwlaag (een mezzanine verdieping) staan eveneens binnen een geprofileerde omlijsting. Onder de hardstenen lekdorpels ligt een vensterbaard met kleine, gecanneleerde consoles onder de benedenhoeken. De bovenhoeken worden geaccentueerd door eenvoudige rechthoekige schouderstukjes. De gevel wordt beëindigd door een rijk versierd entablement met bloktandlijsten, florale reliëfdecoraties en consoles met acanthusbladeren en guttae, die de gootlijst ondersteunen. Van beide, in gele baksteen opgetrokken zijgevels is vanaf de straat slechts het blinde, bovenste deel zichtbaar. De rechter zijgevel is gepleisterd, de linker is opgetrokken in schone, gele baksteen. Beide gevels zijn voorzien van muurankers met schieters. De ook slechts gedeeltelijk zichtbare achtergevel is eveneens gemetseld van gele baksteen en heeft links een twee bouwlagen tellende uitbouw met plat dak. In het rechter deel van de achtergevel is in de bovenste bouwlaag een recht gesloten venster met zesruits schuifraam opgenomen. De linker hoek wordt geaccentueerd door een hoog opgemetselde schoorsteen. Aan de achterzijde van het pand zijn ook veel oudere muurresten van rode baksteen te vinden. Interieur: Op de verdiepingen zijn enkele oorspronkelijke onderdelen bewaard gebleven. Het trappenhuis is voor een belangrijk deel nog intact. De verder kale hal bevat een trapopgang met kleine voluutconsoles onder het tussenbordes van de trap en restanten van een geprofileerde wandlijst. Het over de gehele hoogte van het pand doorlopende trappenhuis heeft houten binnenwanden van kraalschroot, een uit meerdere delen samengestelde trap met naar de eerste verdieping een dubbele steektrap met tussenbordes, een leuning met een getordeerde trappaal met knopbekroning, gietijzeren spijlen en een geprofileerde handlijst. De eerste verdieping bevat aan de voorzijde twee kamers, die mogelijk als een kamer-en-suite met schuifdeuren van elkaar waren gescheiden. De kamers bevatten fraaie stucplafonds met hoek- en randversieringen en grotere centraal in het plafond aangebrachte reliëfs met onder meer druiventrossen en bloemen. Een schouw met schoorsteen van zwart marmer en hout in de grootste van de twee kamers (de linker vanaf de straat gezien) is verder voorzien van een onversierde boezem met een forse, geprofileerde kroonlijst, eveneens met stucdecoraties. Tussen de beide kamers en de zijmuren van de buurpanden bevindt zich een smalle bergruimte, die ook de stegen aan weerszijden van het pand overdekt. Twee van de drie ramen in de voorgevel zijn nog voorzien van het oorspronkelijke gietijzeren sluitwerk. De deuren aan de overloop en de gang zijn binnen profiellijsten staande paneeldeuren. Achter de woonkamers heeft het pand een nieuwe indeling gekregen. De trap naar de lage tweede verdieping (mezzanine) is vergelijkbaar maar is voorzien van trapwanden van kraalschroot. De bovenste bouwlaag is geheel vernieuwd en geeft een open zicht op de onderkant van de kap. Op de oorspronkelijke, in het zicht gelaten zolderbalken na zijn hier geen vermeldenswaardige onderdelen bewaard gebleven.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Winkel/woonhuis Oorspronkelijke functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Wirdumerdijk 23 8911CB
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Wirdumerdijk 23

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven