Prins Hendrikstraat 12, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1010151000
Monumentnaam:
Prins Hendrikstraat 12
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De eerste grote stadsuitbreiding van het ‘moderne’ Leeuwarden kwam tot stand naar een plan uit 1866 van stadsarchitect Thomas Romein. Het uitbreidingsplan omvatte het gebied tussen het Zaailand en het nieuwe station en behelsde onder meer het rechttrekken van de zuidelijke, zeventiende-eeuwse gebastionneerde stadsgracht. Ofschoon het plan met gigantische investeringen gepaard ging, werd het in 1868 en 1869 uitgevoerd – de gemeente was overigens al in 1865 begonnen met aankoop van gronden. Over de terreinen aan weerszijden van de gekanaliseerde stadsgracht legde Romein een strak, min of meer rechthoekig stratenpatroon, met de Sophialaan en Prins Hendrikstraat als centrale noord-zuid as tussen het Zaailand en het spoorwegstation. Langs de stadsgracht kwamen brede kaden, de Willemskaden. Zo ontstonden vier langgerekte bouwblokken, die in bouwkavels konden worden uitgegeven. De kavels bleken zeer gewild. In de jaren-1870 en -1880 verrezen er hoofdzakelijk woonhuizen voor welgestelde Leeuwarders. Deze herenhuizen worden op enkele plekken afgewisseld met een representatief bedrijfspand. Op drie van de vier hoekpercelen van de Prins Hendrikstraat kwamen rijzige panden te staan van drie bouwlagen plus een kapverdieping, terwijl de gevelwanden ertussenin hoofdzakelijk uit panden van twee bouwlagen plus een kapverdieping bestonden, zodat er een zekere visuele ordening ontstond. Prins Hendrikstraat 12 is zo’n lager pand in de westelijke gevelwand. Het is waarschijnlijk in de eerste helft van de jaren-1870 gebouwd als woonhuis, maar onderging een poosje later (in ieder geval vóór 1902, zo blijkt uit historisch fotomateriaal) een transformatie toen de functie werd gewijzigd in winkel met bovenwoning en de sobere voorgevel een winkelpui kreeg en allerlei verfraaiende details van kunststeen en gepleisterde baksteen. Mogelijk is de voorgevel ook in z’n geheel vervangen. De voorgevel van het pand heeft de stilistische kenmerken van het laat-negentiende-eeuwse Eclecticisme. De bescherming geldt het exterieur. Het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken pand heeft twee bouwlagen onder een tussen topgevels staand, met vernieuwde pannen gedekt zadeldak. De op de Prins Hendrikstraat gerichte voorgevel is een symmetrisch ingedeelde puntgevel met recht gesloten gevelopeningen en hoeklisenen met een bekroning van dennenappels. De gevel wordt verlevendigd en geleed door speklagen, lijsten en diverse andere met de roodbruine baksteen contrasterende accenten van wit geschilderde kunststeen en gepleisterde baksteen. De begane grond heeft een gepleisterde plint, een centraal in de gevel staande winkeletalage en een deur met bovenlicht aan weerszijden. Alle drie gevelopeningen staan onder strekken met diamantkoppen op de sluit- en aanzetstenen. Tussen de winkelpui en de woonverdieping ligt een geprofileerde cordonlijst. De twee vensters op de verdieping zijn voorzien van een omlijsting met diamantkoppen en staan boven een over de gehele gevelbreedte doorgetrokken lekdorpel, die door middel van kleine consoles is verbonden met de cordonlijst. Een kleiner venster in de geveltop bezit eveneens een omlijsting met diamantkoppen. De lekdorpel is hier door middel van kleine consoles verbonden met een speklaag. Op de vanuit de hoeklisenen uitgemetselde rand van de geveltop ligt een geprofileerde deklijst met een afgeknotte punt, die wordt bekroond door een dennenappel. De rechter zijgevel is van een afwijkende roodbruine baksteen en is op de verdieping voorzien van een uitgemetselde schoorsteen, alsmede van een vrij smal en een breed venster. In het dakschild boven deze gevel staat een vernieuwde dakkapel.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Winkel/woonhuis Oorspronkelijke functie
Winkelfunctie - Woonfunctie Woningen en woningbouwcomplexen Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Prins Hendrikstraat 12 8911BK
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Prins Hendrikstraat 12

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven