Wissesdwinger 1
Brugwachterswoning plm 1840.
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
De Noorderbrug is gesitueerd op een plek, waar eeuwenlang diverse, elkaar opvolgende bruggen de verbinding vormden tussen de stad en het omringende land, waar later onder meer de Transvaalwijk verrees. In de tweede helft van de 19e eeuw werden de bestaande, houten ophaalbruggen vervangen door draaibruggen. In de jaren ’30 van de 20e eeuw waren deze ook weer toe aan vervanging. Ook de voor het sterk toegenomen verkeer niet meer geschikte, door Thomas Romein ontworpen Noorderbrug werd afgebroken en kreeg de thans nog bestaande Noorderbrug als opvolger. Tijdens de bouw van de Noorderbrug in 1937-’38 werd deze vergezeld van een noodbrug in de vorm van een ijzeren ophaalbrug met houten aanbruggen. De huidige Noorderbrug is een verkeersbrug van het type basculebrug, die is ontworpen door gemeentearchitect Justus Zuidema. De brug werd aanvankelijk voorzien van door Werkspoor te Amsterdam geleverde mechanische onderdelen. Tegenwoordig worden de bewegende delen echter elektronisch aangestuurd. De verkeersafsluitende draaihekken werden in 1966 vervangen door slagbomen. De oorspronkelijke verkeerslichten maken, evenals de lichtmasten en het brugwachtershuisje, nog steeds deel uit van de Noorderbrug. Het brugwachtershuisje bij de 19e-eeuwse brug van Romein is ook bewaard gebleven. De Noorderbrug is in een aantal opzichten te vergelijken met de in 1932-’34 gebouwde, eveneens door Zuidema ontworpen Vrouwenpoortsbrug (rijksmonument). De Noorderbrug is een beweegbare stalen basculebrug met stalen balustrades, gemetselde walwanden en opstaande delen van schone baksteen en graniet, lichtmasten en een brugwachtershuisje. De gemetselde aanbruggen zijn evenals het beweegbare deel van de brug voorzien van stalen balustrades, die op de aanbruggen zijn geplaatst op granieten blokken. De hoeken van de brugdoorgang zijn afgerond en verlevendigd door speklagen van graniet. Deze hoeken zijn hoger opgaand en vormen boven het wegdek een kwartrond muurtje met ronde hoekkolom, waarop de originele lichtmasten uit de jaren ’30 staan. In de zuidelijke wanden aan weerszijden van het beweegbare brugdeel zijn granieten platen met respectievelijk “NOORDERBRUG” en “ANNO 1938” geplaatst. Het op het zuidoostelijke deel van de brug staande achtkante brugwachtershuisje is opgetrokken in schone baksteen met accenten van graniet in de hoeken. Het eveneens achtkante, uitkragende tentdak is voorzien van een bedekking van bronzen roeven. Een over de west-, oost- en noordzijde doorlopende vensterpartij biedt een vrij zicht op de brug en het kanaal. Aan de zuidzijde is het huisje vrijwel gesloten en bevat aan die kant slechts een smalle gevelopening. Onder de noordelijke aanbrug bevindt zich een lage waterdoorlaat onder granieten lateien.
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Brug | – | – | Oorspronkelijke functie | – |
| Waterwerk | Weg- en waterbouwkundige werken | – | Huidige functie | – |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Noorderweg | 5 | – | 8911ES | – | – | – | – |
Brugwachterswoning plm 1840.
Veldhospitaal op Jacobijnen bastion, thans geheten Wissesdwinger. Bureau Gemeentewerken, in 1835 door de Stadsarchitect (vd Wielen?) gebouwd.
Vijf traveeën breed herenhuis onder dwars zadeldak tussen topgevels met schoorstenen XVIII B-XIX A; boven de middentravee waarin de omlijste ingang staat, dakkapel. Goot op zes consoles.