Bij de Put 36
Vier traveeën breed pand waarvan de linkerhelft onderkelderd is XVII. Vier gevelstenen; zes zesruitsvensters.
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Woon- en winkelpand met een vroeg-20e-eeuwse voorgevel tegen een beduidend oudere kern. Het pand stamt oorspronkelijk vermoedelijk uit de 17e of 18e eeuw, te oordelen naar het metselwerk van de noordelijke, aan een steeg staande zijmuur. Of er delen van nog hogere ouderdom in het pand aanwezig zijn, is zeer de vraag – op de vogelvluchtkaart van Johannes Sems uit 1603 staat weliswaar op deze locatie bebouwing ingetekend, maar deze wijkt in massa en vorm geheel van het huidige pand af. Het 17e- of 18e-eeuwse pand had een diepte van ongeveer 8 meter. Vermoedelijk rond 1905 is de oude voorgevel neergehaald en vervangen door de bestaande, karakteristieke gevel, die de kenmerken heeft van de rond 1900 nog in zwang zijnde, aan de Neo Renaissance verwante eclectische bouwtrant. In 1887 werd voor dit adres een hinderwetvergunning aangevraagd voor een rokerij en een zouterij, wat duidt op de aanwezigheid van een slagerij of een vleesverwerkend bedrijf. In 1906 was op dit adres de vleeschhouwer en spekslager I. de Jong gevestigd. Het betrof één van de vele slagerijen in de Breedstraat in de eerste helft van de 20e eeuw. De bescherming geldt het exterieur en de (overige) constructieve delen. Het op een nagenoeg rechthoekige plattegrond staande pand heeft twee bouwlagen onder een met rode verbeterde Hollandse pannen gedekt zadeldak. De voorgevel bestaat uit een vrij goed bewaard gebleven winkelpui onder een verder symmetrische gevel die is gemetselde van bruine baksteen. De grotendeels houten winkelpui heeft een geprofileerde borstwering van natuursteen. De pui is aan weerszijden voorzien van een pilaster met onder meer een reeks in een verdiept veld staande diamantkoppen en met een drietal consoles, die een geprofileerde kroonlijst ondersteunen. Het etalagevenster met samengesteld etalageraam is voorzien van een geprofileerde wisseldorpel met bloktandlijst. Het onderste deel van het etalagevenster bevat een driedelig raam onder een breed bovenraam dat ligt onder een strook met een decoratieve invulling van smeedijzeren krulwerk. De rechts in de pui staande, niet oorspronkelijke deur staat onder een geprofileerd kalf en een bovenlicht. Boven de winkelpui heeft de door een donkere cordonlijst gelede gevel een symmetrische indeling en wordt de gevel verlevendigd door accenten van wit geschilderde kunststeen en pleisterwerk in de vorm van speklagen, diamantkoppen, hoekstenen en sluit- en aanzetstenen. De twee vensters op de eerste verdieping staan onder een latei en een segmentboog met wit geschilderde boogtrommels. De hoeken van de geveltop worden geaccentueerd door twee maal twee uitgemetselde pilasters met geprofileerde kraagstenen en koppen. De schuine randen zijn voorzien van een klimmende keperboog. Het zoldervenster staat onder een liggende ellipsboog met een ijzeren hijsbalk in de boogtrommel. De gevel wordt beëindigd door een grotendeels gepleisterde, tussen pilasters staande attiek met een bloktandbekroning. Noordelijke, blinde zijgevel aan steeg tot 8 meter van gele baksteen met een reeks van staafankers (schieters) op het vloerniveau van de eerste verdieping. Van de oorspronkelijke achtergevel zijn geen delen zichtbaar. Het inwendige van het pand is ingrijpend gewijzigd en bevat geen zichtbare bijzondere onderdelen. Wel kan er vanuit worden gegaan dat de 17e- of 18e-eeuwse bouwconstructie (zijmuren, balklagen en dergelijke) nog (grotendeels) aanwezig is.
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Winkel/woonhuis | – | – | Oorspronkelijke functie | – |
| Woonfunctie | Woningen en woningbouwcomplexen | – | Huidige functie | – |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Breedstraat | 42 | – | 8911GJ | – | – | – | – |
Vier traveeën breed pand waarvan de linkerhelft onderkelderd is XVII. Vier gevelstenen; zes zesruitsvensters.
Isr. SYNAGOGE. In 1865 herbouwde enig nog gespaard synagoge-gebouw in Friesland. Gevel in strak metselwerk geleed door middenrisaliet; halfcirkelvormige gesloten vensters; stichtingsstenen.
Hoekpand aan de Speelmanstraat. Boven hoge beganegrond verdieping met pilasters in de vensterdammen; gevels geheel gepleisterd waaronder waarschijnlijk 17e eeuwse gevels; in het pleisterwerk dan ook gedateerd 1652.