Historie en ligging: Het Nederlands Hervormde kerkje te Gelselaar werd in 1841 gebouwd, mogelijk onder toezicht van de Zutphense opzichter van Waterstaat B. Berkhout, op de plaats van een oudere voorganger. Al in 1440 werd op deze plaats een kapel gebouwd waarvan restanten zich nog onder het huidige kerkgebouw bevinden. Van deze kapel zijn bovengronds de 17de eeuwse preekstoel en twee luidklokken bewaard gebleven. De huidige kerk is gebouwd in de zogenaamde ‘Waterstaatsstijl’ die karakteristiek is voor veel religieuze gebouwen uit de eerste helft van de 19de eeuw. Vaak worden deze gebouwen gekenmerkt door de combinatie van neogotische en neoclassicistische elementen. De kerk is gerestaureerd in 1917. In 1956 vond een tweede restauratie plaats onder leiding van architect Knuttel uit Deventer waarbij het interieur wijzigingen onderging. Het oorspronkelijke kerkmeubilair is niet meer aanwezig terwijl de originele houten vloer zich onder de huidige vloer bevindt. De omgeving van het kerkje is uit historisch-ruimtelijk oogpunt bijzonder waardevol. In de perceelsgrenzen en in de bodem zijn sporen uit de historie sinds 1440 aanwezig. Het kerkje is gelegen in de kern van het dorp Gelselaar en wordt omgeven door het carrévormige voormalige kerkhof met paden, een gazon en een beplanting bestaande uit diverse bomen en struiken en beukenhagen. Aan de noord- en oostzijde bevinden zich boerderijen die tegenwoordig overwegend in gebruik zijn als woonhuis. Deze boerderijen zijn met het voorhuis op de kerk georiënteerd. Aan de zuidzijde bevindt zich een voormalig winkelpand. Aan de half open westzijde, met doorzichten naar de landerijen, bevindt zich een voormalige smederij. De kerk is bereikbaar via een drietal tussen de bebouwing gelegen kerkpaden die leiden naar de ‘hof’ rond de kerk. Het terrein van het voormalige kerkhofbezit mogelijk nog waardevolle archeologische relicten. Plattegrond en opbouw: Eenvoudig zaalkerkje gebouwd op een rechthoekige plattegrond met een driezijdig gesloten koor. Het drie traveeën diepe schip van de kerk is voorzien van een zadeldak, met de nok loodrecht op het westelijk gelegen deel van de Driessenweg. Het driezijdige koor is voorzien van drie op het zadeldak aansluitende dakschilden met op de nok een kruis met haan. Het dak is belegd met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen. Aan de westzijde bevindt zich op de nok van het dak een bakstenen torentje op een vierkant grondplan. Het torentje is in elke zijde voorzien van drie galmgaten en een uurwerk en wordt afgesloten door een ingesnoerde achtzijdig leiengedekte spits bekroond door een kruis met haan. Het torentje bezit nog twee uit de tijd van de Reformatie daterende luidklokken waarvan een de naam draagt van ds. Albertus Bryelius (gekomen in 1618) en de ander de naam van de predikant Stephanus Homoet (gekomen in 1630). Het gebouw is opgetrokken in baksteen, gemetseld in kruisverband. De gevels worden geleed door lisenen die onder de geprofileerde bakgoot afgesloten worden door uitkragend metselwerk. De vensters zijn spitsbogig uitgevoerd en voorzien van meerruits gietijzeren ramen. Voorgevel: De als een afgeknotte schoudergevel die overgaat in een torenlichaam uitgevoerde voorgevel is symmetrisch ingedeeld en bezit een middenrisaliet dat zich voortzet in het in het bouwlichaam opgenomen torentje. De middels een bakstenen trap met aan de noordzijde geplaatste smeedijzeren leuning te bereiken ingang bezit een dubbele deur met halfrond gietijzeren bovenlicht met traceerwerk. Boven de ingang bevindt zich een fraaie hardstenen stichtingssteen met het volgende opschrift: 1841 / DEN 14 APRIL IS / DEN EERSTEN STEEN / GELEGD DOOR / ? E:BANNINK ? / LID VAN HET GEMEENTE / BESTUUR TE GELSELAAR. Ter hoogte van de kap bezit de risaliet een oeuil-de-boeuf met een gietijzeren meerruits raam. Aan weerszijden van de risaliet bevindt zich een spitsboogvenster met gietijzeren meerruits raam met traceerwerk in het bovenlicht. Linker zijgevel: De linker zijgevel bezit drie door lisenen geflankeerde drie spitsboogvensters als hierboven genoemd. Achtergevel: De beide schuine zijden van het koor bezitten ieder een spitsboogvenster als hierboven genoemd. De tussenliggende travee bezit een blind spitsboogvenster. Rechter zijgevel: De indeling van deze gevel is grotendeels identiek aan die van de linker zijgevel met uitzondering van een tussen de tweede en derde venster toegevoegd bakstenen portaaltje. Deze aanbouw is voorzien van een zinkgedekt zadeldak en wordt aan de voorzijde boven de dubbele deur afgesloten door een frontonlijst. De zijgevels van het portaaltje bezitten ieder een klein door een rollaag recht afgesloten venster. In deze gevel bevindt zich uiterst links een steen met het volgende opschrift: TOT EENE DANKBARE / 50 JARIGE HERINNERING / AAN DE VERLOSS1NG DER FRANSCHE OVERHEERSING /18 ??13 / OPGERIGT / TE GELSELAAR / DEN 7 NOV 1863. Geheel rechts bezit de gevel een tweede gedenksteen met de volgende tekst: 1841 / DEN 14 APRIL IS / DEN EERSTEN STEEN GELEGD DOOR / M:I:BERENDSEN ? PRESIDENT! I:MARKERINK ? SECRETARIS / M:I:BANNINK ? ADMINISTRATEUR. Interieur: De gevels worden afgesloten door een geprofileerde kroonlijst waarboven zich een houten spitsboogvormig tongewelf bevindt. De zijgevels van het schip zijn verbonden door drie trekstangen. Aan de westzijde bevinden zich een portaal, consistoriekamer, garderobe en trap naar de hierboven gelegen orgeltribune met een in een fraaie houten kast geplaatst orgel. De borstwering is samengesteld uit houten panelen met lijstwerk. In het portaal is in 1917 een marmeren gedenkplaat aangebracht bij gelegenheid van de restauratie in dat jaar. In de plaat zijn o.a. de namen van de leden van de restauratiecommissie gegraveerd. Tot de inventaris behoren behalve het reeds genoemde orgel ondermeer de volgende oorspronkelijke of in de loop der tijd toegevoegde bijzondere onderdelen zoals een preekstoel in Hollandse Renaissancestijl uit het tweede kwart van de 17de eeuw en een doopvont op vier zuiltjes met koperen deksel uit 1917.