Berkelland

Borculo,_fontein_bij_de_Burg._Bloemersstraat - Michielverbeek
Borculo, fontein bij de Burg. Bloemersstraat
Credit
Wikimedia Commons - Michielverbeek
122
122
84

Gemeente Berkelland
Marktstraat 1
7271 AX Borculo

Postadres
Postbus 200
7270 HA Borculo

www.gemeenteberkelland.nl
info@gemeenteberkelland.nl

Afdeling Erfgoed
0545 - 250250
cultuurenerfgoed@gemeenteberkelland.nl

Berkelland is een gemeente in de Achterhoek - op de grens met Twente (Overijssel) - in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente ligt in het stroomgebied van de Berkel. De gemeente bestaat verder uit de kernen Avest, Beltrum, Borculo, Brammelerbroek, Brinkmanshoek, Broeke, De Bruil, De Haar, Eibergen, Geesteren, Gelselaar, Haarlo, Heurne, Holterhoek, Hoonte, Hupsel, Leo-Stichting, Lintvelde, Lochuizen, Loo, Mallem, Neede, Noordijk, Noordijkerveld, Olden Eibergen, Rekken, Rietmolen, Ruurlo en Veldhoek. De gemeente Berkelland heeft een rijk verleden en er is nog veel erfgoed dat daaraan herinnert.

Monumenten op de kaart

De gemeente Berkelland kent rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten. Wilt u weten of u in een monument woont? 

Borculo, Dammerweg - Pim van Tend
Borculo, Dammerweg
Wikimedia Commons: - Pim van Tend
Afbeelding
Stadsaanzicht

Beschermd dorpsgezicht

Het dorp Gelselaar en de omringende landerijen zijn in 2013 door het Rijk aangewezen als beschermd dorpsgezicht. De cultuurhistorische waarde van Gelselaar schuilt in de afleesbaarheid van de transformatie van de agrarische nederzetting tussen 1830 en 1920. De toestand van begin 20ste eeuw is nog relatief gaaf aanwezig in het bebouwingsbeeld en in de stedenbouwkundige hoofdopzet. De grote esthetische waarde komt naar voren in het bebouwingsbeeld van het dorp en de boerderijensembles aan de rand van de essen, en in het essenlandschap. 

Afbeelding
Uitvoering

Archeologie

Naast veel moois boven de grond, ligt er ook veel erfgoed verborgen onder de grond in de gemeente Berkelland. Omdat we niet precies weten wie, wat, waar en wanneer achtergelaten heeft, heeft de gemeente een verwachtingskaart gemaakt. Om te voorkomen dat deze verborgen schatten verloren gaan, is dit vastgelegd in elk bestemmingsplan. Om goed af te wegen wanneer we bodemvondsten met rust willen laten of toch moeten opgraven zijn hierover regionale afspraken gemaakt. 

Monumentenzorg Berkelland

De gemeente Berkelland zet zich in om het erfgoed van de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. De adviseurs stellen beleid op met betrekking tot monumenten en erfgoed in de gemeente en vormen het bevoegd gezag. De ambities van de gemeente Berkelland voor de toekomst op het gebied van muziek, kunst, cultuur en erfgoed zijn vastgelegd in de Cultuur- en Erfgoedvisie. Vragen hierover kunt u stellen via cultuurenerfgoed@gemeenteberkelland.nl of raadpleeg de Erfgoedverordening van de gemeente Berkelland.

Afbeelding
Opvallen

Duurzaam monument

Berkelland wil in 2030 energieneutraal zijn. Hoe de gemeente dat samen met inwoners wil bereiken staat in het Energie Uitvoeringsprogramma 2019-2022: ‘Alle hens aan dek’. Geïnteresseerd in het Uitvoeringsprogramma? U kunt het opvragen via info@gemeenteberkelland.nl.

Een duurzaam eigen huis begint bij het goed isoleren en het terugdringen van je energieverbruik. Wilt u weten wat de mogelijkheden zijn om uw pand te verduurzamen? Het Agem Energieloket biedt informatie over alle regeling van de gemeente en de provincie. Wilt u alvast zelf de mogelijkheden voor uw monument bekijken? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.

Duurzaamheidsadvies

Een specifiek duurzaamheidsadvies van een Duurzame Monumenten (DuMo) adviseur zorgt ervoor dat uw monument verduurzaamd wordt met oog voor de monumentale waarden. 

Afbeelding
Toolbox

Monumentensubsidie

Voor het onderhoud en behoud van gemeentelijke monumenten, archeologische monumenten en historisch landgoed en buitenplaatsen is subsidie beschikbaar. De regels hiervoor staan in de Subsidieverordening Cultureel Erfgoed Berkelland 2010. Aan welke voorschriften de werkzaamheden moeten voldoen staat in het Uitvoeringskader Monumenten.

Welke regeling past bij mij?

Met ‘Alle monumentenregelingen op een rij’ biedt het Restauratiefonds een overzicht van de mogelijkheden voor uw monument met gunstige financieringen, subsidies en overige vergoedingsacties. 

Wilt u weten voor welke regelingen u in aanmerking komt?

Afbeelding
Munten

Financiering

Gaat u aan de slag met uw monument?

Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.

Afbeelding
Vergunning verleend

Omgevingsvergunning

Als u uw monument wilt verbouwen, restaureren of verduurzamen is dat altijd maatwerk. Er is nagenoeg altijd een omgevingsvergunning nodig. Als u een wijziging aanbrengt aan een monument of karakteristiek pand dan wordt getoetst of er geen historisch waardevolle elementen verloren gaan. 

Wilt u een monument verbouwen of veranderen? Neem dan zo vroeg mogelijk contact met de gemeente op via 0545 - 250250. Samen met u bekijkt onze erfgoedadviseur wat de mogelijkheden zijn om uw wensen uit te voeren. En of het de waarde van het monument niet vermindert. Het is ook mogelijk om contact op te nemen met de erfgoedadviseur als u overweegt een monument te kopen en u benieuwd bent naar de mogelijkheden.

Bent u benieuwd waar de gemeente naar kijkt bij aanvragen voor vergunning een monument? Dit is vastgelegd in het Uitvoeringskader Monumenten.

Wilt u weten welke regels en beleid gelden voor uw monument? Bekijk de documenten van alle overheden zoals de omgevingsvisie van de provincie of het omgevingsplan van uw gemeente via Regels op de kaart.

Een vergunning aanvragen, melding doen of checken of u een vergunning nodig heeft kan via het Omgevingsloket.

Commissie Ruimtelijke Kwaliteit

De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit adviseert het college van B&W over plannen op het gebied van welstand en monumenten. De commissie vergadert periodiek op woensdagochtend in het gemeentehuis in Borculo voor het beoordelen van bouwplannen voor monumenten en beschermde dorpsgezichten.

Voor meer informatie neemt u contact op met Erna Bulleé, secretaris van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit: 0545 250 250 of info@gemeenteberkelland.nl.

Geschiedenis Berkelland

Het landschap waarin de gemeente Berkelland nu ligt ontstond net na de ijstijd. De eerste mensen vestigden zich op de hogere delen in het landschap langs de rivierlopen. Verspreid in het landschap werden kleine boerenbedrijven gevestigd op verhogingen in het landschap. Op die verhogingen werd landbouw bedreven. Door de toenemende bevolking veranderde het landschap. De bossen en het veen verdwenen langzamerhand. Door de begrazing met schapen ontstonden heidevelden. 

Borculo is de enige kern in Berkelland met stadsrechten, in 1375 verkregen. De Heerlijkheid Borculo bestond aanvankelijk uit het kasteel Borculo, maar werd in de loop der eeuwen flink uitgebreid met o.a. Eibergen, de grootste kern van de gemeente, en Neede. 

Naar boven