Steenstraat 34
Inleiding
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Historie en ligging: Complex bestaande uit een door de bekende tot de Utrechtse School in de Neogotiek behorende bekende architect Alfred Tepe (1840-1920) ontworpen R.K. Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming KERK met naastgelegen PASTORIE en voormalig CATHECHESATIEGEBOUW alsmede twee op de R.K. begraafplaats gelegen GRAVEN van de familie Fornier en een KRUISBEELD. Het complex bevindt zich aan de westzijde van de Steenstraat in de historische stadskern van Borculo en bepaalt in hoge mate het stadsbeeld ter plaatse. Kenmerkend voor het werk van Tepe is de combinatie van de Westfaals-gotische ruimtevormen met de vormentaal van de Neder Rijnse baksteen gotiek. De kerk is gelegen met de achterzijde naar de straat vanwege de oost-west oriëntering. Ten zuidwesten van de kerk bevinden zich de pastorie en het voormalige cathechesatiegebouwtje. Het kerkhof is ten noordwesten van de kerk gelegen. Kerk: Plattegrond en opbouw: Combinatie van een pseudobasiliek en een hallenkerk onder een leien gedekt zadeldak met een beëindiging van drie segmenten bij het koor. De zijbeuken zijn voorzien van lessenaarsdaken gedekt met leien. Aan de zuidkant van het koor bevindt zich een uitgebouwde kapel onder een tentdak gedekt met leien. Aan de westzijde bevindt zich de toren in de as van de bouwmassa met aan de linkerzijde een traptorentje en aan de rechterzijde een uitgebouwd kapelletje. De toren bestaat uit drie geledingen met op de hoeken steeds aan alle gevels steunberen. In de eerste geleding bevindt zich aan de voorzijde de dubbele houten toegangsdeur met briefpanelen waarboven een luifel. Hierboven bevindt zich een hoog oplopend groot spitsboogvenster met baksteentraceringen en glas-in-lood. Boven het spitsboogvenster bevinden zich blinde nissen. De geledingen zijn onderling onderscheiden door waterslaglijsten. In de tweede geleding bevinden zich, met uitzondering van de noordzijde, aan alle kanten vier smalle hoge spitsboogvensters waarvan telkens de twee buitenste blind zijn uitgevoerd. De derde en bovenste geleding heeft aan alle zijden twee galmgaten in spitsboogvormen met aan weerszij den blinde vensters als in de tweede geleding. De toren wordt beëindigd met een ingesnoerde naaldspits met aan alle vier de zijden een uurwerk. De kerk bestaat verder uit vier traveeën tot aan het koor met ieder een hoog spitsboogvenster met gemetselde traceringen. Boven de zijgevels en het koor bevinden zich diverse dakkapellen met leien spitsjes aan de voorzijde. Het oorspronkelijk polychroom beschilderde KERKINTERIEUR is thans voornamelijk in crème en lichte grijsbruine tinten gesausd. De wandopstand bestaat uit ronde kolommen met kapitelen, spitsboogvormige scheibogen, een lage lichtbeuk en kruisribgewelven. De plattegrond van de kerk bestaat uit een ondiepe ingangstravee met zangerstribune, een driebeukige gelovigenruimte van vier traveeën, een licht verhoogd koor van anderhalve travee en een driezijdige koorsluiting. Het kerkgebouw bezit diverse waardevolle interieurelementen zoals kerkbanken en veertien geschilderde kruiswegstaties. In het koor bevindt zich een incompleet neogotisch gepolychromeerd altaarstuk dat mogelijk vervaardigd is in het atelier van Mengelberg in Utrecht. Opvallend zijn tevens nog do fraaie neogotische gebrandschilderde glas-in-lood ramen in het koor en in de hieraan grenzende gevel van de linker zijbeuk. Pastorie: Plattegrond en opbouw: De pastorie is gebouwd op een rechthoekige plattegrond en heeft één bouwlaag onder een afgewolfd zadeldak met de nok haaks op de weg. Het dak is belegd met leien en heeft op de nok twee gemetselde schoorstenen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen, gemetseld in kruisverband. Het pand heeft trasraam dat afgesloten wordt door een dubbele verspringende tandlijst. De gevels worden verdere verlevendigd door een omlopende bakstenen sierlijst ter hoogte van de bovendorpels van de vensters. Aan de zijde van de linker zijgevel bevindt zich een in de vroege 20ste eeuw aangebouwde of verbouwde serre. De vensters worden, tenzij in de onderstaande ander omschreven, afgesloten door blinde rondbogen. Aan weerszijden van de vensters op de begane grond bevinden zich fraaie giet- en/of smeedijzeren muurankers. Voorgevel: Als voorgevel wordt in de beschrijving de op de Steenstraat georiënteerde gevel beschouwd. De gevel is symmetrisch ingedeeld en is voorzien van hoeklisenen die zich voorzetten langs de schuine zijden van do gevel. In het midden van de twee traveeën brede gevel bevindt zich een liseen die het gevelvlak in twee gelijke delen splitst en die aansluit op de liseen onder het wolfseind van het dak. De gevel bezit op de begane grond twee vensters met enkelruits schuiframen. De verdieping bezit twee vensters die voorzien zijn van stolpramen met tweeruits bovenlichten. In de gevelvelden onder de vensters bevindt zich een bloktandlijst. Linker zijgevel: De linker zijgevel is vier traveeën breed en bezit drie vensters met enkelruits schuiframen alsmede een uiterst rechts gesitueerde serre op een rechthoekig grondplan. De van een plat dak voorziene serre rust op een bakstenen basement en wordt afgesloten door een geprofileerde lijst op gesneden consoles. In iedere korte zijde bevinden drie ruiten waarboven bovenlichten met decoratief glas-in-lood. Aan de lange zijde bevinden zich dubbele tuindeuren met aan weerszij den een glaspaneel waarboven glas-in-lood. Rechter zijgevel: De rechter zijgevel heeft links een aanbouw met een deur en vensters onder een plat dak. Rechts bezit de gevel twee vensters met enkelruits schuiframen en een tweeruits bovenlicht. Achtergevel: De achtergevel heeft in de loop der tijd enige wijzigingen op de begane grond ondergaan. Geheel links bevindt zich moderne deur met een enkelruits bovenlicht. Het merendeel van de gevel gaat schuil achter een vroeg-20ste eeuws overdekt terras. De gevel is hier voorzien van dubbele tuindeuren met bovenlichten. De verdieping is ingedeeld als in de voorgevel. Interieur: In het interieur zijn diverse oorspronkelijke elementen bewaard gebleven zoals onder meer meerdere vensters met binnenluiken, een marmeren schouw in de zitkamer en een keuken met witte en zwarte tegels. Cathechesatiegebouw / kleuterschooltje: Aan de westzijde van de pastorie bevindt zich het voormalige, in de loop der tijd op onderdelen gewijzigde, cathechesatiegebouwtje waartegen aan de achter zijde een carport is aangebouwd. Het gebouwtje, waarvan de detaillering vergelijkbaar is met die van de pastorie, heeft één bouwlaag, onder een zadeldak met de nok haaks op de weg. Het dak is gedekt met leien. Zowel op de nok als in het linker zijschild bevindt zich een bakstenen schoorsteen. De voorgevel is voorzien van een ingang met een moderne deur met bovenlicht. In de geveltop bevindt zich een venster met drie gekoppelde ramen. De linker zijgevel bezit twee vensters met tweedelige ramen. De rechter zijgevel is voorzien van een door een Vlaamse gevel afgesloten middenrisaliet waarin zich een venster en een luik bevinden. De twee traveeën aan weerszijden bezitten respectievelijk een venster en een deur met een tweeruits bovenlicht. Graven familie Fornier en kruisbeeld: Twee, mogelijk naar ontwerp van de bekende Arnhemse architect J.W. Boerbooms (Arnhem 1849 - Scheveningen 1899) uitgevoerde, graven van de uit Arnhem afkomstige familie waaronder het graf van de bouwheer van de kerk pastoor E.P. Fornier (1819-1895) en zijn opvolger. Dit graf is voorzien van een in neogotische trant uitgevoerde hardstenen grafplaat met randschrift. Dit randschrift luidt als volgt: ‘Gedenk uwe herders die u het / woord gods / verkondigd hebben / hebr: XIII 7 / R.LP’. Binnen dit kader bevindt een afbeelding van een kelk gevat in omlijsting die samengesteld is uit een driehoek en een driepas. Boven de omlijsting bevindt zich de volgende tekst: ‘Sepulchrum Sacerdotum’. Onder de omlijsting bevinden zich de twee volgende opschriften: ‘Bid voor de Ziel van Zaliger / den Zeer Eerwaarden Heer / EUGENIUS PETRUS FORNIER / Sedert Bijna 40 jaar Pastoor / deze Gemeente en alhier / Overleden den 20 November 1895 / Oud 76 jaren’ en ‘Pastoor I JOHANNES JOSEPHUS KROOT / Was bijna 32 jaar Pastoor / dezer Parochie / Hij overleed hier op 5 Maart 1947 / Ruim 72 jaar oud / Bid voor hem’. Aan het hoofdeinde van het graf bevindt zich een op een niet-oorspronkelijk bakstenen platform geplaatste Christus aan het kruis. Het houten kruis rust op een hardstenen sokkel met aan de voorzijde het opschrift ‘GEDENK TE STERVEN’. Ten zuiden van het pastoorsgraf bevindt zich de gelijksoortige grafsteen van de zusters van pastoor Fornier Alegonda Carolina Fornier (1812-1893) en Agatha Francisca Fornier (1821-1898).
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Cathechesatiegebouw | – | – | Oorspronkelijke functie | – |
| Bijeenkomstfunctie | Religieuze gebouwen | – | Huidige functie | – |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Steenstraat | 26 | – | 7271BP | – | – | – | – |
Inleiding
Waterradmolen op de Berkel. Hoog schilddak. Gedateerd in jaartalankers 1742, rad aan rechter gevel.
Waterradmolen op de Berkel. Hoog omlopend schilddak en rad aan linker gevel