Sophialaan 3, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007487500
Monumentnaam:
Sophialaan 3
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De Sophialaan verbindt sinds het derde kwart van de negentiende eeuw de historische (binnen)stad met het spoorwegstation. Aan de Sophialaan, die de centrale noord-zuid as vormt door het Stationskwartier, kwamen toentertijd voor Leeuwarder begrippen zeer royale vrijstaande herenhuizen en villa’s in eclectische trant te staan, een type bebouwing zoals dat in veel ontmantelde Nederlandse vestingsteden kan worden aangetroffen aan de verbindingsstraten met een negentiende-eeuws spoorwegstation. Eén van de villa’s aan de oostelijke kant van de Sophialaan werd in de vroege jaren-1960 vervangen door nieuwbouw. Op Sophialaan 3 kwam in 1964-’65 een kantoorgebouw te staan als rayonbureau van de in Utrecht gevestigde Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank. Het al uit 1962 daterende ontwerp voor het bankgebouw is van de toentertijd nog in Utrecht gevestigde architect C.M.L. de la Fontaine Verwey (“Utrecht” staat op de bouwtekening), die bij zijn ontwerp rekening heeft gehouden met de stedenbouwkundige context: het kantoorgebouw voegt zich qua massa en uitstraling naadloos tussen de negentiende-eeuwse villa-architectuur. In het pand bevindt zich een decoratieve glaswand uit 1965, dat is vervaardigd door glasatelier Abeln uit Groningen naar een ontwerp van de Leeuwarder beeldend kunstenaar Jensje Popma. In 1982 onderging het gebouw een inwendige verbouwing, waarbij veel van de oorspronkelijke elementen bleven gespaard. Het voormalige, in een zakelijk-functionalistische stijl gebouwde bankgebouw is tegenwoordig in gebruik als kerk, maar is uit- en inwendig voor een belangrijk deel in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven. De bescherming geldt het exterieur en het interieur. Exterieur: Het vanuit een vierkante plattegrond opgetrokken, met de voorgevel op de Sophialaan en een plantsoen gerichte voormalige bankkantoor is onderkelderd en staat met twee bouwlagen onder een plat dak, waarop in de bouwtijd een aan drie zijden gesloten opbouw is geplaatst. De vanaf de straat zichtbare gevels zijn bekleed met rechthoekige platen gepolijste natuursteen (marmer), afgewisseld door ‘speklagen’ van dezelfde steensoort die de gevel horizontaal geleden. Tegen de in schone baksteen opgetrokken achterzijde is een lagere aanbouw geplaatst. De gevels zijn voorzien van recht gesloten gevelopeningen. De voorgevel is links op de begane grond voorzien van een entreepartij in een brede portiek, die wordt overdekt door een zware luifel waarvan de randen zijn bekleed met marmeren platen. De rechts in de portiek, naast een plaat van gepolijste zwarte natuursteen staande dubbele deur is vernieuwd. Rechts van de portiek zijn twee vensters in de gevel opgenomen. De bovenlichten worden van de onderramen gescheiden door een over de voor- en zijgevel doorgetrokken band. De verdieping bevat drie vensters en een stel openslaande deuren met bovenlicht achter een Frans balkon met een gesloten balustrade van marmer. Boven deze gevelopening ligt een ondiepe luifel. De zware ‘wisseldorpels’ in de ramen en boven de dubbele deur zijn samengesteld uit ijzeren regels. Boven de balkondeuren vertoont de gevelrand een inkeping, waarachter zich een liggend zoldervenster bevindt. Op de begane grond links in de rechter zijgevel is een schuin uit de gevel stekend erkervenster met bovenlicht opgenomen. Dit venster maakt deel uit van de voormalige directiekamer. Rechts hiervan bevindt zich een reeks van acht staande vensters. De verdieping bevat drie vierkante vensters, waarvan de linker is voorzien van een bovenlicht. De achtergevel is optrokken in schone baksteen. Ze wordt beëindigd door een betonnen latei. En een over de hele hoogte van de gevel doorgetrokken uitbouw met plat dak bevat een stalen raam. Een brede vensterpartij in de bovenbouw is omheind door een ijzeren hek. Aan de straatzijde is het pand voorzien van een erfscheiding in de vorm van een gemetselde muur met deklijsten van natuursteen. Interieur: Het in opmerkelijk goede staat bewaard gebleven inwendige van het pand heeft een open structuur, waarin een belangrijke plaats voor de trap is ingeruimd. Ook in het inwendige van het voormalige bankgebouw is veel natuursteen verwerkt. De wanden zijn opgetrokken van wit geschilderde baksteen, verfraaid met marmeren platen of betegeld of deels bekleed met hout. De vloer van de hal met vide is bedekt met leisteen. De aan stalen stangen opgehangen trap in de vide is een open, uit twee steektrappen met een tweedelig tussenbordes samengestelde trap, met op staal gelegde houten treden en glazen platen onder de leuningen en rondom de bordessen. De trap naar de kelder is aan de trapboom voorzien van gekeperde marmeren platen. In het pand bevindt zich een monumentale, over beide bouwlagen doorgetrokken glaswand, die is ontworpen door Jensje Popma. Omdat op de begane grond de tussenwand tussen de voormalige directiekamer en de ruimte hierachter is verwijderd, kon hier een ongedeelde ruimte voor het houden van kerkdiensten worden gerealiseerd. De verhoging boven het blokvormige hoofdvolume heeft een houten spantconstructie en bevat onder meer een recreatieruimte. Rechtsachter is een uitbouw onder plat dak met het gebouw en met de rechter erfscheidingsmuur verbonden. Deze lage uitbouw bevatte oorspronkelijk de entree naar een kelder met fietsberging. Het zichtbare deel van de achtergevel is optrokken in schone baksteen. Ze wordt beëindigd door een betonnen deklijst. Een brede vensterpartij in de opbouw is boven het platte dak van een uitbouw (avant corps) omheind door een ijzeren hek. De over de hele hoogte van de gevel doorgetrokken uitbouw was op de parterre oorspronkelijk voorzien van de bankkluis. De uitbouw bevat in de zuidelijke gevel een stalen raam en wordt eveneens beëindigd door een betonnen deklijst. Aan de straatzijde is het pand voorzien van tuinmuren en erfscheidingen, alle in de vorm van gemetselde muren met dekplaten van natuursteen.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Tuinmuur Oorspronkelijke functie
Los object Voorwerpen op pleinen en dergelijke Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Sophialaan 3 8911AE
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Sophialaan 3

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

  • Rijksmonument

    Sophialaan 5

    In de stadsuitleg naar ontwerp van Thomas Romein rond 1870 ontstaan twee bouwlagen tellend, witgepleisterd en van getrokken voegen voorzien, blokvormig pand onder met platte friese pannen gedekt afgeknot schilddak; brede middenrisaliet en twee afgeschuinde hoeken, afgezet met pilasters met verdie

    WikiMedia
  • Rijksmonument

    Sophialaan 1

    In de stadsuitleg naar ontwerp van Thomas Romein rond 1870 ontstaan twee bouwlagen tellend blokvormig pand onder leien gedekt afgeknot schilddak; witgepleisterd en gedeeltelijk voorzien van getrokken voegen; de gevelvelden verticaal en horizontaal geleed door respectievelijk verdiepte pilasters m

    WikiMedia
  • Rijksmonument

    Willemskade 27

    In de stadsuitleg naar ontwerp van Thomas Romein rond 1870 ontstaan twee bouwlagen tellend blokvormig pand onder afgeknot met platte friese pannen belegd schilddak; wit gepleisterd en van getrokken voegen voorzien; erker; de hoek Willemskade/Sophialaan afgeschuind en bekroond door fries met flora

    WikiMedia
Naar boven