Grote Hoogstraat 39, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007426300
Monumentnaam:
Grote Hoogstraat 39
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

Oorspronkelijk woonhuis, mogelijk met een werkplaatsfunctie op de begane grond, in de westelijke gevelwand van de Grote Hoogstraat, een van de oudste verbindingen in de middeleeuwse nederzetting op de zuidelijke Nijehoveterp. Het pand staat op de plek waar in de zestiende en zeventiende eeuw een steeg liep, de Foxsteeg of Feitsmasteeg, die de Grote Hoogstraat verbond met de Sint Jacobsstraat. Aan deze steeg bevond zich onder meer de ingang van het noordelijk belendende Buygershuis (de gevel aan de Grote Hoogstraat is een zijmuur), dat al gebouwd moet zijn omstreeks 1500. Er is zelfs verondersteld dat de Foxsteeg bij het Buygershuis hoorde. De Foxsteeg raakte in 1682 bebouwd, één jaar nadat het Buygershuis door verkoop buiten de familie Buygers was geraakt en werd (of kort daarvoor was) samengetrokken met het huidige Gouverneursplein 36 - de zelfstandige entree in de steeg was toen niet langer meer nodig. Het huidige aanzicht van Grote Hoogstraat 39 dateert niet uit 1682, maar vermoedelijk uit de late achttiende eeuw. Deze datering is op stilistische gronden en op basis van de baksteen waaruit de voorgevel is opgemetseld. Gegevens over het exacte bouwjaar en de opdrachtgever ontbreken. Het is overigens voorstelbaar dat delen van de kern een hogere leeftijd hebben en nog wel uit de late zeventiende eeuw dateren. Daarnaast is de bestaande aflijsting met een rollaag vermoedelijk in de negentiende eeuw tot stand gekomen. Het casco van het pand is gerestaureerd in 1981-'82, toen het de bestemming van creativiteitscentrum had. In 2005-’06 heeft het pand opnieuw een woonfunctie gekregen na een restauratie en verbouwing in opdracht van de NV Stadsherstel Leeuwarden onder leiding van Adema Architekten uit Dokkum. Het huis heeft aan de straatzijde niet zeer specifieke stijlkenmerken, maar de detaillering helt over naar het classicistische. De bescherming geldt in hoofdzaak het exterieur en de constructie. Exterieur: Het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken pand staat met twee hoge bouwlagen en een zolderverdieping onder een met zwart geglazuurde, holle pannen gedekt zadeldak. De voorgevel is een eenvoudige, nagenoeg onversierde tuitgevel met schouders, opgetrokken in gemêleerde bruinrode baksteen. Het voegwerk verkeert nog grotendeels in originele staat: alleen in de muurdammen tussen de vensteropeningen op de tweede bouwlaag is het vernieuwd. De gevel is voorzien van recht gesloten gevelopeningen, die voornamelijk onder strekken staan. Van de kozijnen is dat van het venster op de begane grond nog achttiende-eeuws. De (lichtere) kozijnen op de tweede bouwlaag zijn naar een latere mode des tijds aangepast (XIX). Boven de gevelopeningen op de begane grond en aan de randen van de geveltop zijn aan de gevel muurankers met schieters bevestigd. De gevel bevat links op de begane grond een niet oorspronkelijke pseudo paneel-porte brisée (2005-’06) onder een bovenlicht met gedeeld raam. De deur is de vervanger van een venster met achtruits schuifraam, te vergelijken met het rechts in de gevel staande venster met een achtruits Empire schuifraam (XIX-A) en houten lekdorpel. Op de verdieping staan drie vergelijkbare vensters, alleen lager en daardoor met een kleinere ruitmaat in de ramen. De zolderverdieping bevat een luik (deels ingevuld met een raam) onder een rollaag, waaruit een hijsbalk steekt. De schouders en de tuit zijn afgedekt met een hardstenen profiellijst en de schuine randen van de geveltop met een rollaag en platte deklijst van hardsteen. Van de linker zijgevel is helemaal bovenin het in gele baksteen uitgevoerde metselwerk te zien. De achtergevel bevat op de begane grond twee vensters onder rollaag en een brede deuropening met opgeklampte deur onder een rondboog bovenlicht. Links op de verdieping maakt de gevel een sprong naar achteren, waar de terugstaande gevelpartij twee onder elkaar staande liggende vensters bevat. De rest van de achtergevel is doorgetrokken vanaf de begane grond. De verdieping is rechts voorzien van een onder rollaag staand venster met een vernieuwd zesruits schuifraam en links van een onder rollaag en gedeeld bovenlicht staande vernieuwde deur. Het eveneens onder een rollaag op de zolderverdieping staande venster bevat vernieuwde openslaande ramen. De geveltop heeft uitgemetselde randen en een met een deklijst bekroonde tuit. Boven de gevelopeningen van de verdieping en aan de randen van de geveltop zijn aan de gevel muurankers met schieters bevestigd. Interieur: Het inwendige van het pand is ingrijpend gewijzigd, waardoor alleen nog fragmenten van het oorspronkelijke interieur behouden zijn gebleven. In de voorkamer op de begane grond is een op gecanneleerde consoles met voluten staande boezem met toog van een schouw bewaard. Een kamer op de verdieping bevat nog een schouw met een schoorsteenmantel van zwart marmer en een geprofileerde kroonlijst.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Oorspronkelijke functie
Woonfunctie Woningen en woningbouwcomplexen Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Grote Hoogstraat 39 8911GZ
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Grote Hoogstraat 39

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven