Westerplantage 24, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007418400
Monumentnaam:
Westerplantage 24
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De grondstrook tussen de Torenstraat en de Westerplantage, twee parallelle en noord-west georiënteerde straten in het noordwestelijke deel van de historische (binnen)stad, is zo ondiep dat veel percelen doorlopen van voor naar achter en de panden er een gevel aan beide straten hebben. Bijna halverwege het smalle bouwblok, op de plek waar voorheen een drietal panden stond, verrees in 1928-’29 in opdracht van de kachelfabrikant H. Zandstra een dubbel pand met op de begane grond een winkel (linker deel) en een smederij (rechter deel) met magazijnen en op de bovengelegen bouwlagen twee woningen. Het plan voor het ten opzichte van de middenas gespiegelde blok kwam van de tekentafel van bouwkundige/architect W. van der Kooi. De winkelpui in de linker helft is gewijzigd in 1961 in opdracht van de firma H. Zandstra. Bij deze verbouwing is de oorspronkelijke onderpui van nr. 26 gewijzigd in een winkelpui (showroom) door architect A.J. Feddema. De rechter helft heeft in de jaren-1990 veranderingen ondergaan, eveneens in de onderpui. De bouwstijl van de voorgevel aan de Westerplantage is vrij traditioneel met typische Interbellum kenmerken, vooral in de detaillering. De gevel aan de Torenstraat draagt kenmerken van een bouwtrant die kan worden beschouwd als een verstrakte variant van het Expressionisme, met enige verwantschap aan de architectuur van de Amsterdamse School. De bescherming geldt het casco (exterieur en constructie) en de interieurs van de bovenwoningen. Exterieur: Het pand is opgetrokken in schone bruine baksteen, vanuit een rechthoekige plattegrond. Het staat met twee (voorzijde) en drie bouwlagen onder een samengestelde kap met zadeldaken en een plat dak. De zadeldaken zijn gedekt met geglazuurde, verbeterde holle pannen aan de voorzijde en met gesmoorde verbeterde holle pannen op het achterste dakschild. Aan de kant van de Westerplantage zijn de gevelopeningen recht gesloten. Aan de kant van de Torenstraat zijn enkele grote, gebogen gevelopeningen bepalend voor het gevelbeeld. Alle kozijnen zijn vervaardigd van Amerikaans grenenhout. De op de Westerplantage gerichte voorgevel is samengesteld uit twee risalieten met puntgevel onder een uitkragende dwarskap en een iets lagere, terugstaande middenpartij met de entrees naar de bovenwoningen. Op de begane grond zijn de ingangstraveeën nog origineel. De twee deuren zijn voorzien van een groot, achtdelig deurlicht. De diep staande deuren staan boven gemetselde trappen met aan weerszijden een lage muur, waarvan de twee buitenste tevens een bloembakfunctie hebben. Tussen de deuren zijn twee hardstenen brievenbussen in de muur gemetseld. Boven de entree bevinden zich twee loggia’s, die van elkaar worden gescheiden door een scheimuur. De loggia’s zijn voorzien van een volwandige balustrade van baksteen en van een granito vloer. Ze worden overdekt door een plat houten afdak, dat op de scheimuur ligt. In de zij- en de achterwanden van de loggia’s zijn deuren geplaatst. De bovenlichten van deze deuren staan boven het afdak en bevatten ramen met een kruis in het middelste van het driedelige raam. In het dakschild hierboven staat een forse houten dakkapel met uitkragend plat dak en een raam aan weerszijden van een brede, geprofileerde houten penant. De entreepartij en de winkelpuien aan weerszijden staan onder een over de gehele gevelbreedte doorgetrokken houten latei (puibalk). Boven de gewijzigde puien is de indeling en de detaillering van de risalieten intact gebleven. Op de verdieping bevinden zich op houten klossen rustende erkers met om de hoek gaande raampartijen en driedelige bovenramen met een kruis in de middelste ramen. De geveltoppen bevatten een onder een rollaag staand venster met driedelig raam met regelverdeling. De onder het platte dakdeel staande, symmetrische achtergevel (zijde Torenstraat) is op een kleine aanpassing na geheel intact gebleven. Ze bestaat uit een iets terugstaande middenpartij en twee licht risalerende ingangstraveeën. Deze zijn op de begane grond voorzien van twee grote boogvormige gevelopeningen met originele dubbele inrijdeur onder een uitkragende latei van beton. De rechter ingangspartij is nog intact en heeft de vorm van een staande ellipsboog. De vrij transparante houten deuren hierin bevatten grote deurlichten met een roedeverdeling met kruisen in de reeksen staande, vierkante ramen. De gevelopening is in de benedenhoeken voorzien van een schampsteen. Het metselwerk rond de boog loopt radiaal (waaiervormig) met de vorm van de boog mee. De linker ingangspartij was oorspronkelijk identiek, maar de boogvorm is zodanig aangepast, dat hier nu sprake is van een rondboog. Tussen de bogen bevat de gevel twee onder rollaag staande vensters met kruisen in de bovenste delen van het samengestelde raam. De eerste verdieping is in de buitenste traveeën voorzien van een onder een rollaag staand venster met samengesteld raam. Deze staan boven een houten, op klossen liggende dorpellijst, die tevens de functie van bloembak hebben. De bovenramen hebben een regelverdeling met kruisen in het midden. Ook de smalle ramen in de vensters van de middenpartij staan tussen rollagen en houten dorpellijsten en zijn in de bovenramen voorzien van kruisen en een regelverdeling. De lagere vensters op de tweede verdieping staan eveneens boven houten dorpellijsten. De onder een uitkragende dakrand staande ramen in deze bouwlaag hebben allemaal een regelverdeling. Interieur: De vloeren van de eerste en tweede verdieping (tweede en derde bouwlaag) worden gedragen door drie (omtimmerde) stalen I-profiel-balken met een tussenafstand van ongeveer twee meter. Deze moderne constructie wordt op de derde bouwlaag (tweede verdieping) gevolgd door een traditionele houten balkenzoldering (Amerikaans grenen) onder het dak. Op de eerste bouwlaag (begane grond) zijn geen vermeldenswaardige zaken aanwezig. Deze ruimten waren van oudsher ook sober en functioneel ingericht. Als enige bijzonderheid bevindt zich tussen de winkel en de vroegere werkplaatsruimte (smederij) een (in latere tijd dichtgezette) halfronde gemetselde boog. De beide woonverdiepingen zijn voor een belangrijk deel in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven. Het halletje achter de voordeur heeft een granitovloer en bevat een smalle kastenwand met brievenbus naast de deur alsmede een deur naar de erachter liggende magazijnen. De hal, de trap naar de verdieping en de wanden op de eerste verdieping hebben een lambrisering met houten stijlen en lijsten. De trap is een steektrap met op de verdieping aan het trapgat de originele houten balustrade met snijwerk in de trappalen. De woonkamer op de verdieping is een kamer en suite met schuifdeuren met een roedeverdeling tussen geprofileerde zijpanelen en met ingebouwde kasten aan weerszijden van de deuren. De deuren zijn voorzien van een omlijsting met een geprofileerde kroonlijst. De plafonds zijn voorzien van geprofileerde randen en latten die het plafond in vakken verdelen. De kamers bevatten verder een schouw met marmeren schoorsteenmantel en vrij diepe vensterbanken. Aan de achterzijde is een deel van de kamer afgescheiden van de rest door middel van een wand met schuifdeuren met een roedeverdeling en zijlichten, die eveneens zijn voorzien van een roedeverdeling. De bovenramen hebben een regelverdeling met kruisen in het midden. De inrichting van de keuken is enigszins gewijzigd, maar een ingebouwde kast, de boezem boven de kookhoek en de tegellambrisering van witjes zijn bewaard gebleven. De rondom de overloop staande deuren zijn binnen profiellijsten staande paneeldeuren met een roedeverdeling in het deurlicht. De wanden van de keuken zijn voor een deel bekleed met witjes. Ook het toilet heeft nog de oude tegellambrisering De zolderverdieping is eveneens bereikbaar via een steektrap met rondom het trapgat een houten balustrade met trappalen en vergelijkbare hoekbalusters. Ook op deze verdieping is nog veel bewaard gebleven, zoals de originele deuren en inbouwkasten in de slaapkamers. De slaapkamers van de ouders bevatten ook hier een schouw met een marmeren schoorsteenmantel.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Werk-woonhuis Oorspronkelijke functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Westerplantage 24 8911DD
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Westerplantage 24

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven