Voorstreek 11
Pand met halsgevel, 1765.
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Bijzonder winkelpand, omstreeks 1875 gebouwd voor de koopman Titus Postma, die een van de eerste bazaars van Nederland dreef, een ‘Magazijn van Huishoudelijke en Luxe Artikelen’. Wie de ontwerper was is niet zeker, maar de naam van de Leeuwarder architect J.D. Bruns wordt wel met dit pand verbonden. Op de begane grond is de winkelpui ingrijpend vernieuwd, maar op de verdiepingen verkeert de laat-negentiende-eeuwse pui nog in gave staat. Het moet ook een van de vroegste winkelpanden zijn geweest, waarbij de verkoopruimte niet beperkt was tot de begane grond, maar ook de bovengelegen verdiepingen in beslag nam. Ook in de gevel komt dat tot uitdrukking, nog een bijzonderheid voor Leeuwarden. In 1882 liet Postma bovendien het met de rug tegen Voorstreek 17 staande Eewal 90 (rijksmonument 519899) verbouwen en bij het complex betrekken. Daar woonde hij met zijn gezin op de verdiepingen. In 2004-’05 zijn Voorstreek 17 en Eewal 90 ingrijpend gerestaureerd en verbouwd in opdracht van Bouwbedrijf Adema onder leiding van Hans Achterbosch. Daarbij is met subsidies van de gemeente Leeuwarden in beide panden een grote bovenwoning boven een winkelruimte gerealiseerd. De bescherming geldt het casco (exterieur en constructie). Het hoge pand met lijstgevel is vanuit een rechthoekige plattegrond met een gerende voorgevel, opgetrokken in voornamelijk schone, bruine baksteen en staat met vier bouwlagen onder een plat dak. De symmetrisch ingedeelde voorgevel is drie traveeën breed boven de herhaaldelijk gewijzigde winkelpui op de begane grond. De winkelvensters op de verdiepingen zijn met elkaar verbonden door het ontbreken van ‘vlees’ tussen de vensters. De transparante eerste verdieping wordt gekenmerkt door een rijke detaillering. De drie vensters zijn voorzien van de oorspronkelijke, fraai bewerkte kozijnen met kapiteeltjes, kwartronde bovenhoeken (spiegelbogen) en geprofileerde randen. De penanten zijn van gepleisterde baksteen en worden verfraaid door halfronde, aan de onderkant gecanneleerde gietijzeren zuilen met composietkapitelen. Deze dragen een geprofileerde cordonlijst, die kornist over de zuiltjes. De ramen, waarvan de middelste iets smaller is, zijn vernieuwd. De vensters op de tweede verdieping staan boven een houten onderdorpel, die eveneens kornist boven de zuiltjes. De vensters bevatten vernieuwde T-ramen en hebben een geprofileerde omlijsting met een kroonlijst die bij de hoeken wordt gedragen door gesneden consoles. Het middelste venster wordt aan de onderzijde geaccentueerd door voluten. De bovenste bouwlaag is een mezzanino. De omlijsting van de liggende mezzaninovensters wordt aan de onderkant verlevendigd door aan voluten refererende, haakvormige decoraties. De vensters worden bekroond door een gepleisterd veld met decoratieve hoeken en een middendecoratie. De gevel wordt beëindigd door een gepleisterd hoofdgestel met opliggende rechthoekige vlakken en een geprofileerde kroonlijst, die ligt op vier maal twee, met acanthusblad versierde consoles. Van de rechter zijgevel is alleen het blinde, bovenste deel zichtbaar. Aan de achterzijde bevindt zich een aanbouw over de twee onderste bouwlagen.
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Winkel | – | – | Oorspronkelijke functie | – |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Voorstreek | 17 | – | 8911JH | – | – | – | – |
Pand met halsgevel, 1765.
Pand onder zadeldak welks last 18e eeuwse gevel door geblokte kroonlijst is afgesloten, waarboven dakkapel. Blokversiering aan deurkozijn. Zesruitsvensters op de verdieping.