Transvaalstraat 32, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007412300
Monumentnaam:
Transvaalstraat 32
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De twee tegenover elkaar staande rijen van elk vijf middenstandswoningen zijn gelijktijdig gebouwd in 1920. De opdrachtgever en tevens de ontwerper van de woningen was de bouwondernemer Ybele Jelsma, die vergelijkbare woonblokken met “burger en rentenierhuizinge” ontwierp en liet bouwen aan de Lijsterstraat en aan de Leeuwerikstraat. De woningen waren vermoedelijk alle bestemd voor de verkoop. De woningen zijn gebouwd in een aan de Amsterdamse School verwante bouwstijl. Inwendig zijn er echter ook stijlelementen die nog refereren aan de Art Nouveau architectuur van de vorige periode. Twee waarschijnlijk tegelijkertijd gebouwde woningrijen aan de Lijsterstraat en de Leeuwerikstraat zijn in- en uitwendig vrijwel identiek, maar verschillen met deze woningen met name door een afwijkende beëindiging van de risalieten. De bescherming betreft de hoofdmassa, het vooraanzicht en aanwezige interieuronderdelen. Exterieur: Twee identieke rijtjes woningen van twee bouwlagen onder platte daken, opgetrokken vanuit een rechthoekige plattegrond. De voorgevels zijn opgetrokken uit schone, grauwe baksteen en eindigen bovenaan in afwisselend rechte gemetselde lijsten en hoger opgaande, risalerende gevelpartijen met decoratieve metselverbanden. De zijgevels en de achtergevels bestaan voor een belangrijk deel uit rode steen. De gevels bevatten louter recht gesloten gevelopeningen, die onder geprofileerde kunststenen lateien staan. De vensters staan boven hardstenen lekdorpels. De ingangstraveeën bevatten de originele, onder platte luifels staande deuren. In de deuren bevindt zich een binnen gesneden omlijsting geplaatst deurlicht. Aan weerszijden staat een zijlicht met decoratief glas-in-lood. De luifels rusten op gesneden consoles, hebben een geprofileerde rand en liggen onder een samengestelde rollaag en een reeks van vijf bovenlichten met glas-in-lood, met dezelfde decoraties als in de zijlichten. In de ingangstraveeën zijn op de verdieping een onder een rollaag staand venster met driedelig bovenlicht opgenomen. Deze traveeën worden beëindigd door een uitgemetselde rand. De risalieten zijn op de begane grond voorzien van een erker, die om en om gebogen of driezijdig is. De erkers bezitten drie vensters met een roedenverdeling in de bovenramen en dragen een gemetselde balkonbalustrade. De bovenramen bevatten ruitjes van geslepen glas. De balkonbalustrades zijn opengewerkt en worden afgedekt door een rollaag. Op de balkons komen openslaande, tussen zij- en bovenlichten staande deuren uit. De risalieten hebben een geknikte, aan een fronton refererende beëindiging met decoratief gebruikte metselverbanden en een uitgemetselde lijst. Tegen de blinde linker kopgevel van nr. 41 staat een niet bij de linker woning horende garage. De kopgevel van de hier tegenover staande woning is rechts op de begane grond voorzien van een klein venster. De meest westelijke eindwoningen (huisnummers 34 en 49) zijn voorzien van kopgevels met een risalerende gevelpartij. De kopse gevel van 34 bevat in beide bouwlagen twee vensters waarvan die op de begane grond onder strekken staan. De risaliet van deze kopse gevel heeft een afgeronde hoek. Tegen de risaliet van de kopgevel van de meest westelijke woning in het zuidelijke rijtje met de oneven nummers staat een grotendeels vernieuwde serre. De meeste woningen zijn aan de achterzijde (de invulling van de gevelopeningen, het metselwerk en de uitbouwen) in meer of mindere mate aangepast, waarbij de oorspronkelijke uitstraling deels verloren is gegaan. Van de brede gevelopeningen op de begane grond zijn enkele nog voorzien van een roedenverdeling in de bovenramen. Interieur: Inwendig waren alle woningen identiek, maar in de loop van de tijd zijn in diverse woningen veel van de oorspronkelijke elementen verdwenen. Alle woningen waren oorspronkelijk voorzien van binnen geprofileerde omlijstingen staande paneeldeuren. Het tochtportaal en de gang hebben granito vloeren. Daar waar ze zijn bewaard zijn de bovenlichten met roedenverdeling van de tochtdeuren ingevuld met florale motieven in de geëtste glazen. De paneeldeuren op de begane grond zijn bovendien (voor een deel) verrijkt met glas-in-loodramen met decoratieve motieven. Ze staan tussen zware kozijnen die worden verlevendigd met cannelures en zijn afgedekt met een kroonlijst. Oorspronkelijk zijn alle woningen voorzien van een kamer en suite met schuifdeuren met glas-in-lood onder vierdelige, met decoratief glas-in-lood ingevulde bovenlichten, van brede vensterbanken en van schouwen met zwart marmeren schoorsteenmantels in voor- en achterkamer. Waar ze bewaard zijn gebleven staan de suitedeuren tussen kastenwanden en onder geprofileerde panelen. De plafonds worden verfraaid door profiellijsten. In enkele woningen zijn in de kleinere ruimtes (toilet en tochtportaal) nog een gemarmerde lambrisering en reeksen gesjabloneerde decoraties aan de wanden bewaard gebleven. De scheluwe trap heeft een trappaal aan de onderkant, een gebogen trapboom en een leuning met geprofileerde handlijst en houten spijlen. Aan de wand is een eveneens geprofileerde handlijst bevestigd. De leuning loopt op de overloop over in een trapbalustrade. Aan het trapgat staat nog een tweede balustrade, die eveneens is voorzien van een trappaal. In enkele woningen zijn op de verdieping alle paneeldeuren bewaard gebleven. Ook de boven de kamer en suite gesitueerde slaapkamers waren oorspronkelijk voorzien van een schouw. Hier en daar zijn ook op deze slaapkamers de marmeren schoorsteenmantels bewaard gebleven.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Middenstandswoning Oorspronkelijke functie
Woonfunctie Woningen en woningbouwcomplexen Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Transvaalstraat 32 8917CK
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Transvaalstraat 32

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven