Molkenkelder 2, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007411900
Monumentnaam:
Molkenkelder 2
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

Boerderij in het agrarische gebied ten zuiden van Leeuwarden van het type kop-hals-romp, een type dat sterk is verbonden met de agrarische bouwkunst in Friesland. De in 1870 voor de familie Van der Hem gebouwde boerderij ‘Techum’ was onder meer het geboortehuis van de vrouw van notaris Nanne Ottema en kwam later in het bezit van de Ottema-Kingma Stichting. De boerderij met een erf, omzoomd door sloten en boomwallen, heeft geen agrarische functie meer. Op twee betonnen palen bij de noordelijke toegang tot het erf is de naam TECHUM aangegeven. Exterieur: De traditionele kop-hals-rompboerderij is opgetrokken in schone bruine baksteen, vanuit de voor dit boerderijtype kenmerkende plattegrond. De hoogte van de samenstellende volumes varieert, evenals de vorm en de kleur van de dakpannen. De gevelopeningen in de boerderij zijn voornamelijk getoogd. De gevels bevatten een groot aantal muurankers van smeed- en gietijzer. Het voorhuis staat onder een zadeldak dat is gedekt met geglazuurde platte Friese pannen. Op het zadeldak van de hals liggen geglazuurde holle pannen en het schilddak van de schuur is gedekt met rode holle pannen en verbeterde holle pannen (achterste dakschild). De dakgoten liggen op gesneden klossen. Het onderkelderde voorhuis is voorzien van getoogde, onder strekken staande gevelopeningen en decoratief vormgegeven gietijzeren muurankers ter hoogte van de vloeren en aan de uitgemetselde schuine randen van de geveltop. De symmetrische voorgevel is een topgevel van het type tuitgevel en bevat twee, met luiken behangen vensters voor de molkenkelder. De getoogde bovenlichten zijn ingevuld met boogtraceringen. De er recht boven staande vensters van de opkamer bevatten tweedelige schuiframen. In de muurdam tussen deze vensters zit een hardstenen stichtingssteen met de tekst: “AAN DIT GEBOUW IS DE EERSTE STEEN GELEGD OP DEN 14 MEI 1870 DOOR K.G. VAN DER HEM GEBOREN DEN 10 FEBRUARIJ 1850”. De geveltop is voorzien van smalle schouders met een dekplaat van aangesmeerde baksteen. Ook op de uitgemetselde schuine gevelranden ligt een dekplaat. Bij de samenkomst van de schuine randen is een uitgemetselde halfronde boog in de geveltop opgenomen. De gevel wordt bekroond door een vanuit deze boog opgetrokken schoorsteen met profiellijst en vonkvanger. De geveltop bevat twee smalle, licht getoogde zoldervensters met een enkel raam. Het boven het tussenlid uitstekende deel van de achtergevel van het voorhuis is blind en wordt net als de voorgevel bekroond door een vanuit de gevel opgetrokken schoorsteen met profiellijst en vonkvanger. De rechter (oostelijke) zijgevel bevat twee met luiken behangen keldervensters met tweedelig raam. Ter hoogte van de vloer van de opkamer is een reeks gietijzeren muurankers aan de gevel bevestigd. Rechts in deze gevel van het voorhuis staat een getoogde, opgeklampte deur. Recht daarboven is een klein, getoogd venster geplaatst. De hier rechts van staande gevel van het tussenlid is doorgetrokken vanuit de gevel van het voorhuis en bevat een klein rechthoekig venster met kruisraam. De linker (westelijke) zijgevel van het voorhuis bevat twee getoogde, met luiken behangen keldervensters als die in de rechter zijgevel. Ook hier is er hoogte van de vloer van de opkamer een reeks gietijzeren muurankers aan de gevel bevestigd. Recht boven de keldervensters staan twee getoogde schuiframen van de opkamer. Hier links van is een kleiner venster met vierruits schuifraam in de gevel opgenomen. De gevel van het tussenlid ligt in hetzelfde vlak als die van het voorhuis. Deze gevelpartij bevat twee vensters met zesruits schuiframen en een links in de gevel staand venster met tweedelig schuifraam (oorspronkelijk bevond zich hier de hoofdentree tot de woning: de gang ligt er nog achter). Een klein, getoogd keldervenster completeert het viertal gevelopeningen in het tussenlid. De gevels van de schuur verschillen in hoogte. De lage zijgevels zijn voornamelijk ingevuld met getoogde ijzeren stalramen. De linker (westelijke) schuurgevel is door middel van een krimp met het tussenlid verbonden en bevat een elftal stalramen en muurankers met schieters. Links in de terug staande, hoger opgaande achtergevel bevinden zich de recht gesloten, openslaande inrijdeuren met klinket. Ze zijn geplaatst in een terugstaand, hoger opgaand deel van de gevel, onder een houten latei en een op klossen rustende lijst. Het geveldeel links van de deuren bevat een klein venster met ijzeren raam. De schuine gevelrand wordt afgedekt door een uitgemetselde rollaag met een betonnen deklijst. In de gevelpartij rechts van de deeldeuren staan vier getoogde vensters met roedeverdeling in de ijzeren ramen, afgewisseld met originele, vrij zeldzame gietijzeren ventilatieroosters. Ter rechterzijde bevindt zich een stel lage openslaande deuren (de linkerhelft is een latere vergroting) met een er rechts tegenaan staand zijlicht. Tegen het rechter geveldeel is een eenvoudig houten ‘hûske’ geplaatst. De oostelijke langsgevel bevat een vijftal, vrij grote getoogde vensters met roedeverdeling in de ijzeren ramen en is voorzien van muurankers met schieter. De twee eindschilden van de monumentale kap worden bekroond door (vermoedelijk niet-oorspronkelijke) uileborden met kruldecoraties en windvanen. Interieur: Vooral in het voorhuis zijn veel oorspronkelijke onderdelen bewaard gebleven en in mindere mate geldt dat ook voor de schuur. Het voorhuis wordt voor het grootste deel in beslag genomen door de ruime molkenkelder en de opkamer daarboven. De kelder heeft een plafond van gemetselde troggewelven van geeltjes tussen houten liggers. De vloer is bedekt met grote tegels van grijze hardsteen en de gemetselde schragen zijn betegeld met estriken. De overhoekse, drietreeds trap is kwartrond gemetseld en voert naar twee opgeklampte deuren. In een andere hoek draagt een gemetselde onderbouw twee haaks op elkaar staande houten steektrappen, waarvan hier de onderzijden zijn te zien. De kelderramen zijn voorzien van houten tralies en luiken aan de binnenzijde. De boven de kelder liggende kamers zijn opkamers. Deze zijn te betreden via een houten steektrapje en een paneeldeur. Deze deur en een dubbele paneeldeur in de dwars hierop staande wand zijn nog voorzien van de oorspronkelijke houten deurkrukken. Deze deuren, alsmede de beschilderde trappen naar de opkamers en de zolder bevinden zich in een kleine hal. De voorkamer is voorzien van vouwblinden, een schouw met zwart marmeren schoorsteenmantel, een plankenvloer en bedsteden. De houten schouw in de achterkamer is grotendeels vernieuwd, maar van de schoorsteenmantel is nog een op twee consoles liggend marmeren blad bewaard gebleven. Op de zolder bevinden zich nog de aan de hanebalken bevestigde houten droogrekken. In het vijf bintvakken tellende inwendige van de schuur zijn de op gemetselde poeren staande ankerbalkgebinten met windschoren en de kapconstructie met hanebalken, alsmede de koestal in het westelijke deel van de schuur, bewaard gebleven. In de noordoostelijk hoek van de schuur, meteen naast de grote inrijdeuren, bevindt zich nog een paardenstal.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kop-hals-rompboerderij Oorspronkelijke functie
Bijeenkomstfunctie - Gezondheidszorgfunctie Boerderijen molens en bedrijven Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Molkenkelder 2 8941AJ
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Molkenkelder 2

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven