Complex van een aanjaagstation met twee drinkwaterreservoirs en een dubbele dienstwoning van de Leeuwarder Waterleiding Maatschappij. Het complex is in eerste opzet gerealiseerd in 1905 naar een plan van architect H.H. Kramer. Tot die opzet behoorde één, rond, drinkwaterreservoir. In de navolgende decennia is een tweede, vierkant, drinkwaterreservoir aangelegd en in 1928 is het eigenlijke pompgebouw vernieuwd. In de loop van de (tweede helft van de) negentiende eeuw groeide het vooral door medici bevorderde hygiënisch bewustzijn, ook van de noodzaak van ruime beschikbaarheid van goed drinkwater. In 1887 kwam de eerste waterleiding tot stand tussen de Wijde Ee bij Grou en een watertoren aan het Zuiderplein in de stad. Bij het stijgen van de vraag naar water bleek het pompstation bij Grou onvoldoende capaciteit te leveren. Voor het opvoeren van het vermogen en om de druk op de persbuis vanuit Grou te verlagen (en daarmee de kans op buisbreuken) bouwde de waterleidingmaatschappij in 1905 het aanjaagstation aan de Overijsselsestraatweg bij Goutum. Daarbij behoorden ook een reinwaterkelder en een dubbele dienstwoning voor een stoker en de machinist. Een reinwaterkelder is een reservoir dat de toevoer van water verzekert tijdens piekbelasting. Op het moment dat de consumptie groter is dan de toevoer van water vanuit het waterproductiebedrijf, wordt de kelder gebruikt als noodreservoir. Een systeem van pompen zorgt dat het waterniveau altijd op peil blijft. Reinwaterkelders zijn altijd te vinden in de directe nabijheid van pompgebouwen en watertorens. Voor de bouw van het “cement-ijzeren laagwater reservoir” met een inhoud van 600 m3 aan de Overijsselsestraatweg werd de Nederlandsche Maatschappij voor Monierwerken ‘de Amstel’ ingeschakeld. Het ronde reservoir kreeg een inwendige middellijn van 15.00 meter en een hoogte van 3.50 meter. Voor het pompstation en de woningen werd de Leeuwarder architect Hendrik Kramer ingeschakeld. Zijn definitieve ontwerp was begin december 1904 gereed. Het pompstation kreeg de vorm van twee parallelle bouwvolumen tegen elkaar, elk onder een zadeldak met wolfseinden. Het ene volume was bestemd voor het ketelhuis, het andere voor de machinekamer. Aan de westzijde stond een kolenloods en aan de noordkant een 22 meter hoge schoorsteen. Het pompstation was vormgegeven in de voor de tijd kenmerkende Vernieuwingsstijl, evenals de dubbele dienstwoning. Op enig moment in de navolgende decennia werd de opslagcapaciteit vergroot door de constructie van een tweede reinwaterreservoir. Ten westen van de ronde opslag kwam een vierkant reservoir, waardoor de totale opslagcapaciteit werd opgevoerd tot 1,3 miljoen liter drinkwater. In 1928 werd het eigenlijke pompstation vernieuwd in opdracht van toen de N.V. Intercommunale Waterleidinggebied Leeuwarden. De aanvraag daartoe werd op 27 juli 1927 ingediend bij Burgemeester en Wethouders van Leeuwarderadeel (waar Goutum toen nog onder viel) en op 8 augustus 1927 verleenden zij de bouwvergunning. De ontwerper is niet bekend.* De twee drinkwaterreservoirs zijn rond het midden van de jaren ’80 van de twintigste eeuw buiten gebruik gesteld, nadat ze bleken te lekken. De bescherming geldt de aanleg van het complex, beide drinkwaterreservoirs en het pompstation. De dubbele dienstwoning wordt afzonderlijk beschermd. Pompgebouw: Vanuit een vrijwel rechthoekige plattegrond, in schone baksteen opgetrokken gebouw met diverse uitbouwen. Alle onderdelen staan onder uitkragende platte daken van grindbeton. De gevels bevatten recht gesloten, qua formaat en vorm uiteenlopende gevelopeningen onder rollagen en betonnen lateien en worden verlevendigd door uitgemetselde randen. Onder de vensters liggen eveneens rollagen. De vensters zijn voor een belangrijk deel nog voorzien van de oorspronkelijke stalen ramen. De risalerende hoofdentree is overhoeks in de zuidoostelijke hoek van het hoofdvolume geplaatst. De ingangsrisaliet bevat een enkele deur tussen vanuit de gevel uitgemetselde plantenbanken. Direct boven de deur ligt een betonnen latei, die is doorgetrokken over de zijkanten. Het uitkragende dak is geknikt aan de voorzijde. Tussen de risaliet en het dak wordt de hoek horizontaal geaccentueerd door twee betonnen platen. Het betonnen dak van de risaliet loopt rechts over in een band die als een cordonlijst de gevel geleedt en tevens de verbinding vormt met de zware latei boven een venster met stalen raam in de oostgevel. De band loopt vervolgens verder, overgaande in het dak van een uitbouw waarin een transformator is ondergebracht. Deze uitbouw is doorgetrokken over de noordgevel, waarin de entree met onder een latei staande stalen deur van de transformator is geplaatst. Evenals de ingangsrisaliet is het muurwerk boven deurniveau verlevendigd met uitgemetselde baksteenbanden. Een rechthoekige uitbouw aan de westgevel bevat twee deuren. Tussen de uitbouw en het dak bevindt zich een smalle risaliet welke de gevel in tweeën deelt. In het linker deel van de zuidgevel bevindt zich een grote, onder een zware latei staande gevelopening, die is afgesloten door middel van een houten schot. De rechter hoek van deze zijde bevat de overhoekse hoofdentree. Reinwaterkelders: Het door hagen omheinde reinwaterterrein bevat een ronde kelder met een gewelfde en een rechthoekige kelder met een vlakke afdekking. De koepels van de reinwaterkelders steken deels boven het maaiveld uit en zijn met gras begroeid. Bovenop beide kelders staat een rechthoekige gemetselde ontluchtingskoker met uitkragende betonnen deklijst. Een rond gemetseld bouwsel met betonnen deklijst en ijzeren deksel, alsmede enkele kleinere betonnen elementen en twee stalen palen met keldernummer maken eveneens deel uit van het reinwaterterrein.