Harlingerstraatweg 13, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007379300
Monumentnaam:
Harlingerstraatweg 13
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De Harlingerstraatweg is de oude uitvalsweg naar Franeker en Harlingen. De straat ontwikkelde zich vanaf de late negentiende eeuw tot een lintvormig woongebied voor de gegoede burgerij. Grote, vrijstaande woonhuizen met ruime, diepe tuinen bepalen er het bebouwingsbeeld, afgewisseld door enkele dubbele herenhuizen of drie woningen-onder-een-kap. Het merendeel van de woningen dateert uit de periode van het Interbellum, de jaren tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, maar er zijn ook een paar panden uit de vroegste periode behouden gebleven. Een voorbeeld van niet-vrijstaande woningen is de kleine reeks Harlingerstraatweg 13-13a-b, drie-woningen-onder-één-kap aan de zuidzijde van de straat, op de hoek van de Westerparkstraat. Het “Plan van 3 Heerenhuizen” komt van de tekentafels van het Bouwbureau van Kalma en Witteveen. Het bureau was in 1935 mogelijk ook zelf initiatiefnemer-opdrachtgever, zoals dat ook het geval lijkt te zijn geweest bij dubbele herenhuizen aan de nabije Pelikaanstraat. Het blok is gebouwd in de voor de bouwtijd karakteristieke trant van het zakelijke Expressionisme. De bescherming geldt het exterieur inclusief de schuurtjes. De uit de bouwtijd van het blok daterende gemetselde erfscheidingen vallen ook onder de bescherming. Exterieur: Het blok met drie woningen heeft een rechthoekige plattegrond voor het hoofdvolume. De gevels zijn opgetrokken in diep gevoegde, schone roodbruine baksteen boven een met een rollaag afgedekt trasraam van donkere klinkers. Het blok staat met twee bouwlagen onder een samengesteld, met zwart geglazuurde Romaanse pannen gedekt, uitkragend schilddak met twee schoorstenen op de nok van het hoofdvolume en met dakkapellen met platte daken. De gevelopeningen zijn voornamelijk recht gesloten en voorzien van vensters, die voor een belangrijk deel zijn ingevuld met glas-in-lood ramen. De meeste ramen zijn nog oorspronkelijk met veelal aanpassingen voor dubbel glas. De asymmetrische voorgevel van het blok bevat de drie, in portieken staande entrees van de woningen. De linker entree is opgenomen in een expressionistisch vormgegeven hoekpartij. De deur is een rondbogige deur met een smal deurlicht en vlakke houten zwikken. De deur staat onder een halfronde betonnen luifel die als uitkragende latei is doorgetrokken over de gehele breedte van de voorgevel en het rechter deel van de linker zijgevel. De luifel rust op een betonnen steekbalk en draagt ook het balkon boven de entree. De deur staat rechts van een vanuit het trasraam van de zijgevel doorgetrokken plantenbak, die weer is doorgetrokken als lage tuinmuur en links van een smal venster met glas-in-lood, dat staat in de ondiepe zijkant tussen de deur en de voorgevel. Rechts van de ingangstravee is de gevel voorzien van een breed venster met glas-in-lood in de zijramen van het driedelige raam. Rechts hiervan bevindt zich de entree van de middelste woning. Deze is voorzien van een tussen zijlichten met glas-in-lood staande, recht gesloten deur met drie smalle deurlichten. De zijlichten staan boven kleine, vanuit het trasraam doorgetrokken plantenbakken. Rechts van de entree bevindt zich een breed, om de hoek gaand venster met glas-in-lood in de zijramen en in het smalle zijlicht tussen de deur en het venster. De entree van de rechter woning is identiek aan die van de middelste. Rechts van deze entree staat een breed, om de hoek gaand venster met glas-in-lood van de zijramen van het driedelige, op de straat gerichte raam. De verdieping is boven de linker entree voorzien van een balkon met een volwandige gemetselde balustrade, die halfrond is aan de voorzijde. Zowel in de ver terugstaande travee boven de voordeur als in de zijgevel is een deur met glas-in-lood in het deurlicht geplaatst. Het brede venster rechts van het balkon is identiek aan het venster eronder op de begane grond. Het staat onder een schilddakvormige dwarskap. Hier rechts van bevindt zich een breed balkon, waarvan de volwandige balustrade is doorgetrokken vanuit de gevel. De terugstaande gevelpartij achter de balustrade is volledig ingevuld met een brede vensterpartij en hierin opgenomen ramen en deuren met glas-in-lood. De gevelpartij boven de rechter entree bevat een venster met glas-in-lood in de smalle zijlichten van het driedelige raam en staat onder een schilddakvormige steekkap. Rechts hiervan bevindt zich een breed balkon, waarvan de volwandige balustrade is doorgetrokken vanuit de gevel. De terugstaande gevelpartij achter deze balustrade is volledig ingevuld met een breed, om de hoek gaand venster en hierin opgenomen ramen en deuren met glas-in-lood. De linker zijgevel is rechts voorzien van een drietal staande vensters met glas-in-lood ramen en een klein getralied keldervenster en links van een liggend keukenvenster met zesdelig raam. Op de verdieping staat een traplicht met zesdelig glas-in-lood raam. Het brede zoldervenster staat onder een uitkragend wolfsend en bevat een zesdelig glas-in-lood raam. De linker gevelhoek wordt geaccentueerd door een uitkragende hoeksteen en een hoge, vanuit de gevel opgemetselde schoorsteen. Links van het raam op de begane grond staat een licht uitgemetselde, circa vier meter hoge tuinmuur die is afgedekt met een dekplaat en een rondbogige deur bevat. De hoge muur is verbonden met een lagere muur, die is verhoogd. Deze staat tevens voor een minder hoog opgaande, blokvormige uitbouw (schuurtje) die rechts is verbonden met de achtergevel. Het deel van de achtergevel dat behoort bij de meest oostelijke woning, Harlingerstraatweg 13, is op de begane grond verder voorzien van een brede gevelopening met openslaande deuren tussen zijlichten en onder met glas-in-lood ingevulde bovenlichten. Hierboven is een breed venster met vijfdelig raam in de gevel opgenomen. Het rechts met de gevel verbonden schuurtje staat onder een plat, door een houten balustrade omheind uitkragend dak, waarop een in de verdieping staande deur met zijlichten uitkomt. De achterzijde van de middelste woning is rechts voorzien van een uitbouw met een gemetselde, volwandige balkonbalustrade, die is verbonden met een hoge schoorsteen. Tegen deze uitbouw staat een lagere uitbouw (schuurtje) met plat dak. De meest westelijke woning in het blok is eveneens voorzien van een uitbouw met een volwandige, gemetselde balkonbalustrade. De terugstaande gevelpartij links van het balkon bevat op de verdieping een venster met glas-in-lood raam, dat deel uitmaakt van dezelfde ruimte waartoe ook het glas-in-lood raam op de verdieping in de westelijke zijgevel behoort. Het glas-in-lood raam links op de verdieping maakt deel van het om de hoek gaande venster in de westelijke zijgevel aan de Westerparkstraat. Deze westelijke, rechter zijgevel, die ondanks de oriëntatie op een zijstraat geen bijzondere kenmerken heeft gekregen, bevat op de begane grond een ondiepe erker met schuine zijden en een plat dak. Links tegen de hoek staat een venster met glas-in-lood raam, dat deel uitmaakt van het brede venster in de voorgevel. Dit venster staat onder een uitkragende betonnen latei, die is doorgetrokken vanuit de voorgevel. Interieur: De oorspronkelijke interieurs (ruimtelijke indeling en afwerking) zijn ten dele en in uiteenlopende mate bewaard gebleven. Ofschoon er een zeker cultuurhistorisch belang aan kan worden toegekend, vallen ze niet onder de bescherming. In het inwendige van de linker woning zijn nog oorspronkelijke onderdelen bewaard gebleven. Achter de voordeur bevindt zich een tochtportaal met een granito vloer en wanden die zijn voorzien van een lambrisering met de oorspronkelijke wandtegels. De tochtdeur heeft een fijne roedeverdeling en staat binnen een geprofileerde omlijsting. De woonkamer, een kamer en suite met schuifdeuren, is voorzien van overhoekse schouwen met eenvoudige schoorsteenmantels van gepolijste natuursteen. De verdieping is bereikbaar via een dubbele trap, samengesteld uit een scheluwe trap, een tussenbordes en een steektrap. De trap heeft een volwandige houten trapleuning, die als balustrade is doorgetrokken voor het trapgat. Op de verdieping zijn enkele kamers voorzien van een balkenplafond. De zolderverdieping is bereikbaar via een rechte steektrap. Onder het dakbeschot zijn de spanten in het zicht gelaten. Het tochtportaal van de middelste woning (13a) is ook nog intact met een granito vloer, tegellambrisering en openslaande tochtdeuren met glas-in-loodramen. In deze woning is de overigens grotendeels gewijzigde woonkamer eveneens een kamer en suite met overhoekse schouwen van gepolijste natuursteen (travertin) en vensterbanken van dezelfde steen. In de hal ligt een parketvloer. Ook hier is de trap tweedelig met een tussenbordes.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Tuinmuur Oorspronkelijke functie
Los object Voorwerpen op pleinen en dergelijke Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Harlingerstraatweg 13 8913AA
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Harlingerstraatweg 13

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven