Harlingerstraatweg 18, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007378500
Monumentnaam:
Harlingerstraatweg 18
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

De Harlingerstraatweg is de oude uitvalsweg naar Franeker en Harlingen. De straat ontwikkelde zich vanaf de late negentiende eeuw tot een lintvormig woongebied voor de gegoede burgerij. Grote, vrijstaande woonhuizen met ruime, diepe tuinen bepalen er het bebouwingsbeeld, afgewisseld door enkele dubbele of driedubbele woningen. Het merendeel van de woningen dateert uit de periode van het Interbellum, de jaren tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, maar er zijn ook een paar panden uit de vroegste periode behouden gebleven. ‘De Merel’, een vrijstaand woonhuis met een landhuis- of villa-achtig karakter, is gebouwd in 1924 naar een plan van architect A. Baart sr. De opdrachtgever was J. Oosterhoff, directeur van de Friese Levensverzekeringmij. Deze liet ook een formele tuin aanleggen, mogelijk naar een ontwerp van tuinarchitecte Mien Ruys. In 1946 is in de achtertuin een garage gebouwd door architect C. Reisma voor de toenmalige eigenaar, de huisarts E.H. Hijmersma. In 2007-'08 vond een uitbreiding van de villa plaats aan de achterzijde (noord) in opdracht van het echtpaar Vasbinder en naar een ontwerp van bureau Borren en Stalenhoef. Deze uitbreiding, uitgevoerd door aannemer Kimsma, behelsde de bouw van een oost-west georiënteerde vleugel, waarvoor in de oorspronkelijke achtergevel een aansluiting is gemaakt. De villa is gebouwd in een voor de bouwtijd karakteristieke, expressionistische stijl. De bescherming geldt het exterieur en het interieur van het woonhuis. Ook de oorspronkelijke, gemetselde delen van de erfscheiding maken deel uit van de bescherming. Exterieur: De villa is vanuit een in grote lijnen rechthoekige plattegrond opgetrokken in schone, gemêleerde bruine baksteen met (oorspronkelijk) platvol voegwerk. Het pand staat met twee bouwlagen onder een uitkragend, met riet gedekt, gebroken tentdak, waarvan de dakschilden verschillen qua lengte en de nok wordt bekroond door een zich verjongende schoorsteen. De dakkapellen zijn aangekapt en vormen een natuurlijke voortzetting van het dakvlak. De gevels hebben een met een rollaag afgedekt trasraam van klinkers. Ze bevatten voornamelijk recht gesloten gevelopeningen, verlevendigd door details van groen en blauw geglazuurde baksteen en overwegend nog voorzien van de oorspronkelijke kozijnen en ramen. De villa heeft een symmetrische, op het zuiden en de straat gerichte voorgevel. De gevel is in het midden voorzien van een gebogen risaliet met een veranda op de begane grond en een balkon op de verdieping. De veranda is open in het midden met aan weerszijden daarvan een door een rollaag afgedekte, gebogen borstwering. Op de binnenste hoeken van beide muurtjes staat een vierkante kolom van groen met blauw geglazuurde baksteen ter ondersteuning van het balkon. Een vergelijkbare, halve kolom is grotendeels in de hoek van de gevel opgenomen. Het vloertje van de veranda is bedekt met rode tegels. In het terug staande deel van de gevel staat een stel openslaande deuren, waaraan rechts een zijlicht is gekoppeld. De ondiepe muurvlakken tussen het achtervlak en de gevelpartijen aan weerszijden van de veranda bevatten een smal venster met drieruits raam. De reeds genoemde kolommen staan onder de houten basis van een loggiabalkon met een gebogen, volwandige bakstenen borstwering, die een met gebogen planken beklede basis heeft en wordt afgedekt door een rollaag met deklijst. Op de balkonbalustrade is in de oorspronkelijke belettering de naam ‘DE MEREL’ aangebracht. Op de borstwering staan twee hele en twee halve houten kolommen met een entasis, die een gebogen overstek ondersteunen. Dit overstek heeft een houten plafond en hangt iets verder af in vergelijking met de dakdelen aan weerszijden. De loggia bevat een achtervlak met een deur met zijlicht en aan weerszijden van het achtervlak een ondiepe schuine wand met een deur met deurlicht. Boven de loggia steekt een brede, in riet gevatte dakkapel met een driedelig raam met roedeverdeling. De gevelpartijen aan weerszijden van de risaliet zijn in beide bouwlagen voorzien van een venster met tweedelig raam met een roedeverdeling. De vensters op de begane grond hebben een hoekpenant van groen en blauw geglazuurde baksteen. Aan de rechter hoek is een overhoeks hangende gevellantaarn bevestigd. De rechter zijgevel (oost) bevat de in een brede risaliet staande hoofdentree. De risaliet wordt geleed door een uitgemetselde lijst van donkere steen en verlevendigd door een reeks van getrapt uitgemetselde baksteen. Links in de risaliet staat een rondbogige deur met een klein deurlicht achter decoratief vormgegeven traliewerk. De deur staat onder een halfronde houten luifel met uitkragende randen. Rechts van de luifel staan twee vensters met tweedelig glas-in-lood raam in de gevel. In de linker, smalle zijde van de risaliet is een smal venster met glas-in-lood raam geplaatst. Onder het opgewipte deel van de kap ligt een brede, om de hoek gaande vensterreeks met ramen met roedeverdeling tussen gepotdekselde velden. Boven de risaliet is een dakkapel met twee vierruits ramen in het dakschild opgenomen. De gevelpartij links van de risaliet is alleen op de begane grond voorzien van een geheel links geplaatst venster met roedeverdeling in het tegen de geglazuurde hoekpenant aanstaande raam. De gevelpartij er rechts van bevat een venster met vierdelig raam op de begane grond en een venster met kruisraam op de verdieping. De achtergevel is op de begane grond gewijzigd en deels aan het zicht onttrokken door een moderne aanbouw (2007-’08). Links van deze aanbouw staat een deur met bovenlicht. Het rechter deel van de gevel is terug staand en bevat een stel openslaande deuren op de begane grond en een venster met kruisraam op de verdieping. In het dakschild boven de aanbouw ligt een brede dakkapel, waarboven een halfronde dakkapel met radiale roedeverdeling is geplaatst. Links daarvan staat een korte schoorsteen. Het rechter deel van de linker zijgevel is terug staand en bevat op de begane grond een geheel rechts geplaatst venster met roedeverdeling in het tegen de geglazuurde hoekpenant aanstaande raam. De brede gevelpartij er links van is rechts op de begane grond voorzien van een erker met plat dak, schuine zijden en een om de hoek gaande raampartij met roedeverdeling. Links daarvan staat een venster met roedeverdeling in het tweedelige raam. De twee vensters op de verdieping hebben eveneens een roedeverdeling in het tweedelige raam. Interieur: De oorspronkelijk ruimte-indeling is grotendeels bewaard gebleven en ook de originele afwerking is in hoge mate gaaf. In het hele huis zijn de originele, binnen geprofileerde kozijnen staande paneeldeuren, toegangsdeuren zoals als kastdeuren, bewaard gebleven. Achter de voordeur ligt een gang, die evenals de vestibule en het toilet is voorzien van een granito vloer. De vloeren van de centrale hal en de woonkamers zijn de oorspronkelijke parketvloeren. De beide woonkamers hebben een balkenplafond, dat wordt doorsneden door geprofileerde lijsten. Tevens zijn geprofileerde koven aan de hoeken aangebracht. In de grote voorkamer staat een marmeren schoorsteenmantel die in de jaren-1950 is geplaatst. In de kleinere nevenkamer staat een schoorsteenmantel van grijze natuursteen, die waarschijnlijk ook uit de jaren-1950 dateert. In de bijkeuken zijn de wanden onder een zich verjongende houten boezem bedekt met de oorspronkelijke betegeling. De trap naar de verdieping is een dubbele steektrap met tussenbordes. De trap in de hal heeft geprofileerde houten leuningen en handlijsten. De leuning is als balustrade doorgetrokken voor het trapgat. Onder de traplichten boven het tussenbordes bevindt zich een forse vensterbank. Aan de overloop staan paneeldeuren, een getoogde doorgang en een doorgang met afgeschuinde bovenhoeken. Een van de slaapkamers heeft een stucplafond waaraan een balk door middel van ijzeren klemmen is verbonden met sleutelstukken. Een andere slaapkamer bevat een brede kastenwand met vier kastdeuren. In de hoeken van de plafonds van de slaapkamers en de overloop verspringt het stucwerk. De trap naar de zolder is een dubbele scheluwe trap. Op de zolder zijn de afgetimmerde (meiden)kamers nog intact. Op de rest van de zolder is de kapconstructie in het zicht gelaten. De versleepte schoorsteen is deels omkleed met een pleisterlaag en deels met hout. Tuin: De formeel aangelegde achtertuin is cultuurhistorisch waardevol, maar valt buiten de bescherming. De tuin is symmetrisch ingedeeld met een dieper liggend, door gemetselde muurtjes omheind middenperk, waartegen bloemenborders liggen. De tuin is onder meer aan het eind van de middenas voorzien van een hoog opgaande haag. In de tuin staat een in 1946 gebouwde garage. Het is een eenvoudig bouwsel van schone baksteen onder een met pannen gedekt zadeldak en met recht gesloten inrijdeuren.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Tuinmuur Oorspronkelijke functie
Los object Voorwerpen op pleinen en dergelijke Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Harlingerstraatweg 18 8916BC
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Harlingerstraatweg 18

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven