Grote Kerkstraat 17
Koetshuis der voormalige Stadhouderlijke Rijschool met pilasters en wapens boven de inrit. Ernaast mooi gebeeldhouwde poortomlijsting 1679-1680.
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Het op de plek van dit pand gesitueerde, als "Cleyn Huys" bekende woonhuis werd in 1874 afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw. Het nieuwe, als wijnpakhuis en kantoor gestichte pand verrees in 1875-’76. De opdrachtgever tot de bouw was de Leeuwarder wijnkoper G. Menalda, van wiens zoon de naam is vermeld in de stichtingssteen. Het voormalige wijnpakhuis is gebouwd naar een ontwerp van H.R. Stoett en heeft de uiterlijke kenmerken die karakteristiek zijn voor de laat 19e-eeuwse gebouwen met een niet representatieve functie. In 2003-'04 is het pand inwendig verbouwd en op drie niveaus met het Museum Prinsessenhof verbonden. Exterieur: Het vanuit een samengestelde plattegrond, in schone grauwe en gele baksteen opgetrokken, deels teruggerooide pand staat boven een souterrain met twee bouwlagen (wijnpakhuis) en drie bouwlagen (kantoorgedeelte) onder een samengesteld, afgeknot schilddak met gesmoorde Hollandse (holle) pannen en op houten klossen liggende dakgoten. De beide volumes hebben een onregelmatige gevelindeling en zijn voorzien van een hardstenen plint en recht gesloten en getoogde gevelopeningen. De gevels aan de straat worden beëindigd door een met gele baksteen verlevendigde lijst met uitgemetselde gootsteunen, waarop geprofileerde dakgoten liggen. Het rechter volume, waarin de kantoorruimtes waren ondergebracht is op de begane grond links in de gevel voorzien van een boven een gemetselde stoep staande, getoogde entreepartij, waarin twee paneeldeuren zijn opgenomen. De segmentboog boven de entree ligt tussen natuurstenen aanzetstenen. Rechts van de entree bevinden zich een natuurstenen brievenbus en drie recht gesloten vensters met zesruits schuiframen onder strek. De twee keer twee vergelijkbare vensters op de eerste verdieping bevatten openslaande onderramen. Op de tweede verdieping links staan twee kleinere recht gesloten vensters onder rollaag en rechts is een getoogd, liggend vensters in de gevel opgenomen. Dit venster maakte oorspronkelijk deel uit van een inpandig balkon, dat in het begin van de 21e eeuw is dichtgezet. De linker zijde van het kantoorgedeelte bevat één venster per bouwlaag en gevelankers met schieter ter hoogte van de verdiepingsvloeren en een deels uitgemetselde cordonlijst ter hoogte van de onderdorpel van het venster op de eerste verdieping. De voorgevel van het terug staande linker volume wordt geleed door cordonlijsten van deels uitgemetselde baksteen. De getoogde gevelopeningen in de voorgevel staan onder segmentbogen van gele en grauwe baksteen, afgesloten door een uitgemetselde lijst. Dit achter leilinden staande linker volume heeft een souterrain dat rechts in de voorgevel bereikbaar is middels een in een koekoek opgenomen, getoogde entree met dubbele deur. De afsluitende segmentboog met uitgemetselde rand bevat een hardstenen sluitsteen met gegevens over de stichting van het pand in 1875. In de bouwlaag hierboven is links een terug gemetseld gevelveld opgenomen met daarin een getoogde gevelopening met luik. Deze staat onder een hardsteen wisseldorpel (latei), een getoogd bovenlicht met roedenverdeling in het gietijzeren raam en een deels uitgemetselde segmentboog. Hierboven bevindt zich een deels door de cordonlijst heen stekende ijzeren hijsbalk. Rechts hiervan bevinden zich een staand en een liggend getoogd venster, waarvan de segmentbogen eveneens deels zijn uitgemetseld. Het liggende rechter venster heeft een op uitmetselingen liggende, hardstenen lekdorpel onder een gietijzeren raam dat vergelijkbaar is met het bovenlicht boven het luik. De tweede verdieping is symmetrische ingedeeld met in het midden een getoogde, staande gevelopening en aan weerszijden een getoogd, liggend venster met een gietijzeren raam als die in de bouwlaag eronder. Boven de middelste gevelopening is een houten windkast in de gevel opgenomen. De linker zijgevel is op twee niveaus voorzien van ronde ventilatieopeningen met ijzeren roosters op souterrainniveau en op drie niveaus van muurankers met schieters. Boven in de gevel staat tevens nog een rijtje van halfronde vensters met gietijzeren ramen in de gevel. Ook bevindt zich in deze gevel een getoogd venster met hardstenen onderdorpel en een roedenverdeling in het ijzeren raam. Van de achtergevel en de rechter zijgevel van dit volume is weinig zichtbaar. Het wel zichtbare bovenste deel van de achtergevel bevat twee ronde vensters met gietijzeren raam. Tegen deze gevel staat een lager volume dat eveneens is voorzien van een met gesmoorde Hollandse (holle) pannen gedekt, afgeknot schilddak met op houten klossen liggende dakgoten. In beide zijgevels staan op twee niveaus ronde ventilatieopeningen met ijzeren roosters en muurankers met schieters. In de westgevel is bovendien een waarschijnlijk niet oorspronkelijke deur opgenomen. In de oostgevel staat een wel originele, getoogde deur. Een hoger opgaand deel van deze gevel heeft een platte beëindiging en is voorzien van een getoogd venster met roedenverdeling. Uit de segmentboog steekt een ijzeren hijsstang. De achtergevel is blind. Interieur: In het inwendige van het voormalige wijnpakhuis zijn slechts enkele onderdelen van belang. Karakteristiek zijn met name de ijzeren kolommen met de brede koppen, waarop de houten balken rusten. De ruimte boven het souterrain wordt gedragen door zware houten moerbalken, die mogelijk ouder zijn dan het pakhuis.
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Wijnpakhuis | – | – | Oorspronkelijke functie | – |
| Museale gebruiksfunctie | Handelsgebouwen opslag en transportgebouwen | – | Huidige functie | – |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Grote Kerkstraat | 11 | – | 8911DZ | – | – | – | – |
Koetshuis der voormalige Stadhouderlijke Rijschool met pilasters en wapens boven de inrit. Ernaast mooi gebeeldhouwde poortomlijsting 1679-1680.
Zeven traveeën breed woonhuis, welks gevel rijk versierd is door pilasters op elke verdieping, waartussen festoenen en gevleugelde kopjes boven de vensters staan.
Op de verdieping vensterbekroningen in de vorm van frontons. Omlijste ingang waarboven snijraam.
Vml. Papingasthuis. Onderkelderd middeleeuws pand op L-vormige grondslag met toren in de hoek. In een vertrek op de verdieping in vakken beschilderd plafond. Gemetselde spiltrap.