Baljéestraat 17, Leeuwarden

Monumenttype:
Gemeentelijk monument
Monumentnummer:
1007368100
Monumentnaam:
Baljéestraat 17
Plaats:
Leeuwarden

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Beschrijving

Het uit omstreeks 1890 daterende Baljeestraat 17 is mogelijk gebouwd naar een plan van bouwkundige/architect Jan Doedes van der Weide. Van der Weide startte z’n carrière als opzichter voor Pierre Cuypers bij de bouw van diens H. Bonifatiuskerk (1882-’84) in Leeuwarden, maar begon daarna voor zichzelf en ontwierp onder meer in 1887 de oostpastorie bij diezelfde kerk. Preciese gegevens over het bouwjaar, de oorspronkelijke functie(s), de opdrachtgever en de architect van Baljeestraat 17 ontbreken echter. In de jaren-1930 hebben de gevelopeningen in de onderpui, waarin waarschijnlijk inrijdeuren stonden (van een koetshuis of bedrijfspand?), een nieuwe invulling gekregen. In die periode was in het pand een koffiehuis (café-billard) gevestigd. Na een brand in de jaren-1990 is het pand inwendig ingrijpend verbouwd en uitwendig gerestaureerd, waarbij het exterieur de oude glans terugkreeg. Het pand is gebouwd in een voor de bouwtijd karakteristieke, eclectische trant met neogotische trekjes. De bescherming geldt het casco (exterieur en constructie) en het trappenhuis. Exterieur: Het vanuit een vrijwel rechthoekige plattegrond, voornamelijk in schone bruine baksteen (met knipvoeg) opgetrokken pand met uitgemetselde plint staat met twee bouwlagen onder een met gesmoorde kruispannen gedekt schilddak. De gevels worden verlevendigd door accenten van gele en oranje verblendsteen. De gevelopeningen zijn recht gesloten en staan binnen afgeschuinde neggen of neggen met een kwartholprofiel en onder ontlastingsbogen. Het pand heeft een symmetrische voorgevel, die wordt geleed door speklagen van gele baksteen. De begane grond is tussen de hoekpenanten (met hardstenen deklijst op een uitgemetseld trasraam van klinkers) voorzien van een nieuwe invulling. De onderpui heeft een niet-oorspronkelijke invulling van deuren onder een achtdelig bovenlicht en twee segmentboogvormige ontlastingsbogen met hardstenen aanzetstenen, waarvan de middelste is vernieuwd. De buitenste aanzetstenen worden vergezeld van decoratieve muurankers van smeedijzer. Halverwege de gevel ligt een uitgemetselde cordonlijst met waterhol. De twee verdiepingsvensters, zijn evenals de gevelopening op de begane grond voorzien van neggen van verblendsteen met een kwarthol profiel. De vensters bevatten niet-oorspronkelijke zesruits ramen onder korfbogen met in de boogvelden een invulling van decoratief gemetselde baksteen. Aan weerszijden van de vensters zijn decoratieve muurankers van smeedijzer aan de gevel bevestigd. De gevel wordt beëindigd door een uitgemetselde lijst met een fries van uitgemetselde keperbogen en muizentanden. De gootlijst boven deze gevel is voorzien van een ojiefprofiel. In het dakschild boven de voorgevel is een houten dakkapel met openslaande ramen en een wolfdak geplaatst. De linker zijgevel is op de begane grond voorzien van twee deuren, twee grote en twee kleine vensters, die alle onder een rondboogvormige ontlastingsboog en tussen afgeschuinde neggen staan. De deuren (een paneeldeur en een onder bovenlicht staande deur met vierruits deurlicht) zijn evenals de ramen nog de originele. Tevens zijn op maaiveldniveau twee blinde rondboogvensters in de gevel geplaatst. Dit waren oorspronkelijk waarschijnlijk kelderlichten. De hoek linksachter is afgeschuind onder een tromp (verklimming). Het rechter deel van de verdieping bevat drie vensters onder een korfboogvormige ontlastingsboog. Het middelste van de drie is blind. Geheel links is een klein venster met rondboog in de gevel opgenomen. De decoratief uitgemetselde gevelbeëindiging en de geprofileerde gootlijst, en ook die van de achtergevel, zijn identiek aan de gevelbeëindiging van de voorgevel. In het dakschild boven de linker zijgevel staat een laat-negentiende-eeuwse dakkapel met een met zink gedekt wolfdakje met een piron. De rechter zijgevel vertoont een krimp, waardoor het achterste deel van het pand smaller is. Daardoor heeft de kap van dit achterste bouwdeel een lagere nokhoogte. Omdat de begane grond aan het oog is onttrokken door een aanbouw is van de oorspronkelijke achtergevel alleen een klein deel van de verdieping zichtbaar. Het inwendige van het pand is ingrijpend verbouwd na een brand. Alleen het trappenhuis achter de meest oostelijke deur in de linker zijgevel verkeert nog overwegend in oorspronkelijke staat. De trap naar de eerste verdieping is een dubbele steektrap met tussenbordes. De trap naar de zolderverdieping is een scheluwe trap. De trappen zijn voorzien van octogonale trappalen met bolbekroning en leuningen met geprofileerde handlijsten op rechte spijlen. De verlengde trappaal op de zolderverdieping is doorgetrokken naar beneden, waar het vrij hangt in het trappenhuis. Op de zolder is een deel van de kapspanten in het zicht gebleven.

Bron: Fenicks B.V.

Specificaties

Bron: Fenicks B.V.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Werk-woonhuis Oorspronkelijke functie
Woonfunctie Woningen en woningbouwcomplexen Huidige functie
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Baljéestraat 17 8911AK
Bron: Fenicks B.V.

Tijdlijn Baljéestraat 17

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Andere monumenten in de buurt

Naar boven