Zutphen
Gemeente Zutphen
's Gravenhof 2, 7201 DN Zutphen
erfgoed@zutphen.nl
140575
www.zutphen.nl
Monumentenlijst Zutphen
Gemeente Zutphen heeft rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, beeldbepalende panden en de 3 beschermde gezichten. Wilt u weten of u in een monument woont?
Beschermd Gezicht
Gemeente Zutphen kent 3 beschermde gezichten:
-
Rijksmonument beschermd stadsgezicht Zutphen: de stad is ontstaan op een natuurlijke hoogte bij de plaats waar De Berkel in de IJssel mondt, middenin het moerassige laagland ten oosten van de Veluwe.
-
Rijksbeschermd stadsgezicht Zutphen - Coehoornsingel-Deventerweg: betreft de 19de- en vroeg 20de-eeuwse uitbreidingen aan de noordzijde van de oude binnenstad. Het door de gemeentearchitect Van Etteger opgestelde Plan van Uitleg van 1878 en enkele aanvullende plannen vormden de basis voor de nieuwe stadsuitbreidingen.
- Gemeentelijk beschermd dorpsgezicht Warnsveld: het dorp Warnsveld is rijk aan monumenten. Het dorpsbeeld wordt bepaald door de fraaie St. Martinuskerk en de dorpsmolen ‘Nooitgedacht’. Naast landhuizen aan de Rijksstraatweg staan er in het dorp ook verschillende rijksbeschermde buitenplaatsen. Voor het oude dorp loopt een procedure om het aanzicht aan te wijzen als gemeentelijk beschermd dorpsgezicht.
Monumentenzorg Zutphen
Het monumentenbeleid is in de gemeente vast verankerd. Al sinds 1927 heeft de gemeente hiervoor een eigen verordening en monumentenfonds (het latere Wijnhuisfonds). De gemeente heeft een eigen archeologische dienst, monumentenadviseurs, een gemeentelijk bouwhistoricus en een gemeentelijke monumentencommissie. Zutphen ontwikkelt zich zeer recent ook als regionaal kenniscentrum waar bijvoorbeeld ook de gemeente Doesburg gebruik van maakt.
De focus van monumentenzorg ligt de komende jaren op het moderniseren van de lokale monumentenzorg in de ruimtelijke ordening; en het vaststellen van transparante en stimulerende advisering over de goede zorg voor de bijzondere historische panden in de stad. Wilt u meer informatie over het erfgoedbeleid in de gemeente Zutphen?
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden. Het Energieloket Zutphen helpt inwoners met vragen over verduurzamen.
Duurzaamheidsadvies
- Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- De gemeente Zutphen biedt woningeigenaren een gratis cadeaubon aan t.w.v € 50,-. Deze kunt u verzilveren in onze webshop voor kleine energiebesparende maatregelen, zoals ledlampen, tochtstrips of radiatorfolie.
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- De gemeente Zutphen stelt een Toekomstbestendig Wonen Lening beschikbaar om uw dak te isoleren of zonnepanelen te plaatsen.
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument of gemeentelijk monument? Dan kunt u gebruik maken van het Gelders Monumentenfonds om uw monument te verduurzamen.
Gelders Monumentenfonds
Bent u eigenaar van een monument in Gelderland en gaat u kosten maken voor het restaureren, verduurzaming en/of herbestemmen van uw pand? Dan kunt u mogelijk een hypotheek aanvragen uit het Gelders Monumentenfonds.
De Gelderse Monumentenfonds-hypotheek is een annuïteitenlening met een lage rente. De hoogte van de hypotheek is afhankelijk van de subsidiabele kosten. Dit zijn kosten van de restauratie, herbestemming of energiebesparende voorzieningen.
Restauratiesubsidie
Eigenaren van een gemeentelijk monument in het kernwinkelgebied kunnen aanspraak maken op een restauratiesubsidie van de gemeente Zutphen. Deze subsidie wordt slechts verleend voor bouwplannen indien:
-
de Monumentencommissie positief heeft geadviseerd met betrekking tot vergunningverlening;
-
de bouwwerkzaamheden niet strijdig zijn met het betreffende de bestemmingsplanvoorwaarden.
Wilt u meer informatie over deze subsidie?
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die van oorsprong geen woonhuis zijn, zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Bent u eigenaar van een monument en wilt u het monument aanpassen of verbouwen? Voor veel wijzigingen aan de binnen- of buitenkant van monumenten is een omgevingsvergunning nodig en is een bouwhistorisch onderzoek verplicht. Bijvoorbeeld bij andere dakpannen, isolatie, dubbel glas, een andere kleur schilderwerk of bouwkundige ingrepen. Regulier onderhoud is in principe vergunningvrij, maar in sommige gevallen is toch een vergunning nodig. Neem voor info contact op met uw erfgoedspecialist van de gemeente Zutphen.
Bij verbouwen van een monument is soms archeologisch onderzoek nodig. Bijvoorbeeld bij het vergroten of verdiepen van een kelder of het maken van een fundering voor een uitbouw. Heeft u verbouwplannen?
Welstands- en Monumentencommissie
De Commissie ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie adviseert de gemeente over het uiterlijk van gebouwen en over monumentenzorg. De afgegeven adviezen worden gepubliceerd op Overheid.nl via de pagina Bekendmakingen.
Geschiedenis Zutphen
Rond 5000 jaar geleden vestigden de eerste boeren zich in deze streek. Vlak voor het begin van de jaartelling woonde in Zutphen en omgeving een Keltische stam, de Chamaven. Tussen 750 en 800 veroverde de Frankische koning Karel de Grote het Saksische oosten tussen de IJssel en de Elbe. Zutphen was toen al permanent bewoond. Zutphen werd in 882 door de Vikingen aangevallen, geplunderd en verwoest.
In 1195 krijgt Zutphen stadsrechten. Daarmee kreeg de stad niet alleen zelfbestuur , maar ook eigen rechtspraak, jaar- en weekmarkten, tolvrijheid en andere voorrechten. Daardoor en door de gunstige ligging van de stad aan de IJssel bloeide de handel en groeide Zutphen snel.
De veertiende eeuw was voor Zutphen een bloeitijd, een ‘Gouden Eeuw’. Zutphen was toen een echte vrachtvaardersstad en speelde een belangrijke rol in de Rijnhandel. Vanaf de 13 e eeuw waren er al heel goede contacten met de Duitse Hanze. Dit was een samenwerkingsverband tussen Noord-Europese steden en handelaren van Engeland tot in Rusland. Al vroeg in de 14 e eeuw was Zutphen lid van de Hanze.
Meer monumenten informatie
- Erfgoed Centrum Zutphen
- Erfgoed Gelderland
- Collectie Gelderland
- Gelders Landschap en Kasteelen
- De Monumentenwacht Gelderland helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Gelders Restauratie Centrum
- Provincie Gelderland
- Musea Zutphen