De gemeente Alphen-Chaam zet zich in om het erfgoed van de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. De adviseurs stellen beleid op met betrekking tot monumenten en erfgoed in de gemeente en vormen het bevoegd gezag. Wilt u meer informatie over dit erfgoedbeleid? 

Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand. 

Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die van oorsprong geen woonhuis zijn, zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.

Gaat u aan de slag met uw rijksmonument? Dan kunnen de onderhouds-, restauratie- of verduurzamingskosten behoorlijk oplopen. 

Voor het financieren van instandhoudingkosten komt u mogelijk in aanmerking voor een Restauratiefonds-hypotheek. 

Als u aan de slag gaat met het verduurzamen van uw rijksmonument dan kunt u een Duurzame Monumenten-Lening aanvragen. 

De ontstaansgeschiedenis van de diverse kernen en buurtschappen hebben een rijke historie die teruggaat tot de vroege middeleeuwen.

Alphen
De nederzettingsvorm van de kern Alphen is al zeer oud blijkens de verscheidene Romeinse en vroeg middeleeuwse opgravingen. De oudste vermelding is van 709 terwijl er in 1175 van een kerkgebouw gesproken wordt. Alphen kan typologisch een tiendakkerdorp worden genoemd, vanwege de centraal gelegen kerk met een aantal agrarische buurtschappen er omheen gegroepeerd.

Chaam
Ook Chaam is een zeer oud dorp in het "land van Breda". De geschiedenis vermeldt dat de Franken er in de 5e eeuw al vergaderden. Chaam is een beekdalnederzetting gelegen tussen een tweetal waterlopen. Het is een karakteristiek straatdorp met lintbebouwing. Verondersteld wordt dat Chaam is ontstaan rond een kapel welke rond 1500 is vervangen door de laatgotische kruiskerk.

Overige kernen
Galder wordt reeds in 1299 genoemd in een Thornse oorkonde en ligt tevens tussen een tweetal waterlopen. Strijbeek is een voorbeeld van een kapelgehucht en is ontstaan in de 13e-14e eeuw. Tevens heeft de gemeente twee historische landgoederen namelijk Luchtenburg en Hondsdonk en het landhuis Anneville. Ook zijn in het buitengebied van Alphen, Galder en Strijbeek een aantal terreinen bekend met belangrijke archeologische waarden.

• Heemkundekring Ledevaert
• Regionaal Archief Tilburg - gemeentearchief Alphen-Chaam
• Oudheidkundig streekmuseum
• Heemkundekring Carel de Roy
• De Monumentenwacht Noord-Brabant helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
• Erfgoed Brabant is het kennis- en expertisecentrum voor erfgoed in Brabant. Erfgoed Brabant ondersteunt en verbindt erfgoedveld, onderwijs en beleidsmakers in het verkennen, behouden en doorgeven van het veelzijdige verhaal van Brabant. En maakt dat verhaal vervolgens ook bekend bij het brede publiek.
• Brabants Erfgoed
• Provincie Noord-Brabant