Inleiding.

Onderdeel 1, waarvan de kern dateert uit 1871, is gebouwd in Ambachtelijk-Traditionele stijl met versobering door witte bepleistering en beschildering. Het is het meest oostelijke deel van het complex en is samengesteld uit drie bouwvolumes die intern met elkaar zijn verbonden: twee aaneengesloten langshallen, die dwars op de waterweg liggen en een voorbouw, evenwijdig aan de dijk gelegen.

Omschrijving.

Het meest oostelijke bouwvolume bestaat uit een tweelaags gebouw op rechthoekig grondplan met een zadeldak dat recentelijk is belegd met golfplaat. Het is opgetrokken uit baksteen en is drie traveeën breed en tien traveeën lang. De traveeën worden van elkaar gescheiden door gemetselde lisenen. De dakrand heeft een muizentandversiering. In de traveeën zijn op de verdieping getoogde vensters aangebracht met ijzeren roedenramen en op de begane grond rechtgesloten vensters met ijzeren roedenramen. Aan de westgevel van dit gebouw grenst een vergelijkbaar gebouw van drie bouwlagen onder zadeldak, belegd met gesmoorde Tuile du Nord-pannen. Het is drie traveeën breed en zeven traveeën lang. De traveeën worden van elkaar gescheiden door gemetselde lisenen. De daklijst heeft een muizentandversiering. De topgevel aan de waterzijde heeft een gemetselde ornamentering en een hijsbalk. Op de eerste verdieping van de westgevel zijn in de traveeën twee getoogde vensters aangebracht met ijzeren roedenramen. Op de derde verdieping zijn per travee twee rechtgesloten vensters met ijzeren roedenramen geplaatst. Tegen deze gevel is een levensgroot, gepolychromeerd beeld van Sint Antonius geplaatst. In het verlengde van dit gebouw, aan de straatzijde, bevindt zich evenwijdig aan de weg een drielaags gebouw onder zadeldak, recentelijk belegd met golfplaat. Het is vier traveeën lang, met in elke travee op de eerste en tweede verdieping een getoogd venster met ijzeren roedenraam. De toegangsdeur met gestucte blokomlijsting is uit het midden gelegen op de eerste verdieping en wordt bereikt via een betonnen trap vanaf de verhoogde dijk. In het interieur worden de gemetselde, getoogde verdiepingsvloeren gedragen door gietijzeren kolommen en samengestelde, geklonken kolommen. De houten kappen worden gedragen door ijzeren Polonceauspanten. In het tweede bouwvolume zijn op derde verdieping betonnnen spoelbakken aanwezig, daterend uit de tijd van de groente- en fruitverwerking.

Waardering.

Onderdeel 1 van de voormalige suikerfabriek St. Antoine is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als illustratieve vertegenwoordiger van de geschiedenis van de Nederlandse suikerindustrie, die een belangrijke concentratie kende in het noordwesten van de provincie Noord-Brabant (De Suikerhoek) en als voorbeeld van het type vroege suikerfabriek. Het heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van fabrieksbouw in Ambachtelijk-Traditionele stijl. Het heeft bouwhistorische waarde vanwege de toegepaste bouwmaterialen, met name de gietijzeren kolommen, de ijzeren roedenramen en Polonceauspanten. Het heeft ensemblewaarde vanwege de samenhang met de andere complexonderdelen. Het is relatief gaaf behouden en zeldzaam als voorbeeld van het type vroege suikerfabriek in Nederland.