Complex kerkhof, Sint-Oedenrode

Inleiding

De KERHOFKAPEL, gewijd aan St. Oda, is ontworpen door de architect Granpré Molière en in 1934 gebouwd als afsluiting van de zuidelijke dwarsarm van de begraafplaatsaanleg. Zij is gelegen op de St. Odaberg, de plek waar volgens de overlevering de Heilige Oda heeft geleefd, en waar zij na die tijd werd geëerd.

Het Neo-Gotische BEELD van St. Oda uit omstreeks 1853, dat oorspronkelijk op de plek van de kapel stond als pendant van het Martinusbeeld, heeft sinds 1934 een plaats aan de achterzijde van de kapel.

Omschrijving

De ronde kapel van machinale baksteen heeft een rond tentdak met breed overstek, belegd met leien in Maasdekking. De nok van het dak is afgezet met koperplaat en wordt door een spits bekroond. De kapel wordt voorafgegaan door een risalerend portaal onder zadeldak met breed overstek, belegd met leien in Maasdekking. Binnen het risalerend portaal is een halfronde gevelnis aangebracht, waarbinnen een tweedelige houten toegangsdeur met panelen is geplaatst. Boven de toegangsdeur is een viertal stenen geplaatst met de volgende inscripties: "27/11", "14/5", "7/6", "26/8", die duiden op de datum van respectievelijk de gedenkdag van St. Oda en de pastoorsbenoeming van de stichter van de kapel, A.J. van Erp; de plechtige verheffing van St. Oda's gebeente door bisschop Otbertus; de priesterwijding van A.J. van Erp; de inwijding van de kapel ter gelegenheid van het gouden priesterfeest van pastoor A.J. van Erp. Rondom zijn vier hoge rondboogvensters geplaatst, gevuld met glas-in-loodramen. De dakrand is gesierd met gemetselde kraagstukken, die de kapconstructie dragen. In de oostzijde van de kapel is een houten deur aangebracht, onder licht getoogde segmentboog. Aan de achterzijde is een vrijhangende overkapping met zadeldak geplaatst, rustend op uitkragend mestelwerk. Onder de overkapping is een levensgroot zandstenen beeld geplaatst op een hoge gemetselde sokkel. Het verbeeldt een staande St. Oda in geplooid gewaad, het gelaat naar beneden gericht en de ogen neergeslagen. De rechter hand voor de borst geheven en de linker vrijhangend.

In de westelijke muur van het portaal is een gedenksteen aangebracht met de inscriptie: "TER HERINNERING AAN DE HUT, WAARIN ST. ODA HIER LEEFDE EN STIERF (726), AAN DE KAPEL WAARIN HAAR GEBEENTE WERD VEREERD (1103) EN AAN HET ST. ODAHUISJE, IS BIJ HET GOUDEN-PRIESTERJUBILÉ VAN DEN HERDER DER PAROCHIE IN 1934, DEZE KAPEL GEBOUWD." Rondom de kapel is een bordes aangebracht, dat wordt bereikt vanaf de voorzijde via twee halfronde trappen. Bordes en trappen zijn afgezet met een eenvoudige smeedijzeren balustrade.

Waardering

De kerhofkapel is van algemeen belang mede vanwege de samenhang met de andere onderdelen van het complex. Zij heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een kerhofkapel en als onderdeel van de katholieke begraafcultuur ten tijde van de katholieke emancipatie. Zij heeft architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van Delftse Schoolstijl en als representant van het werk van de architect Granpré Molière. Het St. Odabeeld heeft kunsthistorische waarde vanwege de esthetische kwaliteiten. De kapel is compleet en gaaf behouden. Het geheel is zeldzaam.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
520474
Complexnaam
Complex kerkhof
Provincie
Gemeente
Complexomschrijving

Inleiding.

De katholieke BEGRAAFPLAATS, die in 1853 is aangelegd, ligt in het centrum van Sint-Oedenrode, ten oosten van de St. Martinuskerk uit 1914 met een reeds beschermd koorgedeelte in Laat-Gotische stijl. Onder de bescherming valt de aanleg (1) en voorts de entree (2), het baarhuisje (3), de kerkhofkapel met het beeld van St. Oda (4), de calvarieberg (5), het beeld van St. Martinus (6), acht grafmonumenten (7) en de schuur (8).

Omschrijving.

De begraafplaats heeft een symmetrische aanleg met een op het oosten gericht kruisvormig padenpatroon. Zes van de voorgedragen grafmonumenten liggen aan de oostzijde van de dwarsarm en twee ten noorden van de calvarieberg. De schuur ligt buiten de symmetrische aanleg en bevindt zich ten zuiden van de calvarieberg.

Waardering.

De begraafplaats is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarde als goed voorbeeld van katholieke begraafcultuur ten tijde van de katholieke emancipatie. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de kapel, die een goed voorbeeld is van Delftse Schoolstijl en representatief is voor het werk van de architect Granpré Molière. Het complex heeft kunsthistorische waarde vanwege de Neo-Gotische beeldhouwkunst. Het heeft bouwhistorische waarde vanwege de toegepaste materialen, met name bij de calvariegroep en de grafbeelden. Het heeft ensemblewaarde vanwege de samenhang met de St. Martinuskerk en de ligging in het centrum van het dorp, alsmede vanwege de kerkhofaanleg, die samenhang tussen de complexonderdelen geeft. Het complex is gaaf en compleet behouden en is als zodanig zeldzaam.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kapel(F1) Religieuze gebouwen Kapel (F) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Sint-Oedenrode BY Kerkplein 47, Sint-Oedenrode, Sint-Oedenrode Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 5190 Sint Oedenrode
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1934 1934 Betreft bouw kapel verbouwing
Naar boven