Grinsel 83, Den Dungen

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 519903
Monumentnaam:: Grinsel 83
Plaats:: Den Dungen

Bron: JHGS via Wikimedia Commons

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

WOONHUIS, deel uitmakend van een boerderij, omstreeks 1871 opgetrokken in een ambachtelijk-traditionele bouwtrant als vervanging van het woongedeelte van de boerderij uit 1825 waarvan nu nog de stal (onderdeel II) resteert.

Omschrijving

De sober vormgegeven boerderij is een op rechthoekige plattegrond opgetrokken éénlaags bouwlichaam van vijf vensterassen met in kruisverband gemetselde gevels van handvorm baksteen onder een met kruispannen gedekt zadeldak waarvan de nokas parallel aan de straat loopt. Op de hoeken bevinden zich twee, vernieuwde, gemetselde schoorstenen. In het dak bevinden zich verder enkele kleine dakvenstertjes. Aan de voorzijde bevindt zich een klein stoepje met optrede.

De opvallend hoge plint van de symmetrische voorgevel is gecementeerd en opgetrokken tot de onderzijde van de doorgetrokken hardstenen vensteronderdorpels. De vensters zijn recht gesloten en hebben afgeronde hoeken en schuiframen met glas-in-lood in de bovenlichten.

Eenvoudige goot en gecementeerd fries.

Aan de voorzijde zijn de deur en de ramen, waarschijnlijk in de jaren zestig van de twintigste eeuw, vervangen door de huidige. Aan de rechterzijde van de ingang bevindt zich de kleine hardstenen gedenksteen van de eerste steenlegging uit 1871.

Intern wordt het pand gedeeld door een centrale gang die betegeld is met zeshoekige zwarte en gele estriken. Aan de zuidzijde bevindt zich een grote kamer die van sobere stucplafonds voorzien is en een marmeren schouw heeft. Deze kamer werd in tijden van watersnood gebruikt als stalling voor het vee. Aan de oostzijde hiervan bevindt zich een smalle kamer die als slaapvertrek gebruikt werd. Aan de stalzijde bevinden zich een slaapvertrek en de keuken.

Enkele van de oorspronkelijke elementen zoals schouw en alkoof bevinden zich nog wel in situ maar zijn aan door betimmeringen aan het zicht onttrokken. De kelder is volgestort met puin. Een originele plee is nog aanwezig.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling en typologische ontwikkeling van het boerenbedrijf in Noord-Brabant. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de betekenis die het heeft voor de geschiedenis van de architectuur van het boerenbedrijf. Het heeft ensemblewaarde vanwege de historisch-ruimtelijke relatie tussen de verschillende onderdelen en de ontwikkeling die daaruit valt af te lezen. Het is als gaaf bewaard geheel betrekkelijk zeldzaam.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 519903
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Noord-Brabant
Gemeente:: Sint-Michielsgestel
Plaats:: Den Dungen

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Complex Grinsel 83
Complexnummer:: 519902
Complex beschrijving:: Inleiding

BOERDERIJcomplex, bestaande uit een woongedeelte (onderdeel I) uit 1871 dat is gebouwd tegen een uit 1825 daterende STAL (onderdeel II) en een uit de tweede helft van de achttiende eeuw daterende POORT (onderdeel III) van twee hardstenen zuilen met smeedijzeren hekwerk. Het woongedeelte en het bedrijfsgedeelte zijn opgetrokken in een ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Een aan de noordwestelijke zijde gelegen bijbehorende schop werd in 1981 afgebroken. Op het terrein bevinden zich aan de achterzijde nog diverse bijgebouwen en stallen: deze vallen buiten de van rijkswege geldende bescherming. Bijzonder aan de lokatie is dat deze al sinds 1426 bewoond wordt, sinds 1748 ononderbroken door leden van de familie Smits.

Omschrijving

Het geheel is centraal gelegen op een flauwe verhoging aan de noordzijde van het Grinsel. In de aanlegtijd vervulde deze verhoging de functie van een soort vluchtheuvel voor het water. Met de aanleg van een lage dijk aan de westzijde van het terrein verviel deze functie. Aan de voorzijde bevindt zich een tuin en aan de noord- en westzijde een erf.

De boerderij en stal zijn aan elkaar gebouwd en staan intern ook met elkaar in verbinding. De nokassen lopen in de lengterichting van de straat. De poort met hekwerk bevindt zich aan de straat en bestaat uit twee vierkante, met bollen bekroonde, geblokte hardstenen penanten.

Waardering

Het boerderijcomplex is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling en typologische ontwikkeling van het boerenbedrijf in Noord-Brabant.

Het is van belang als onderdeel van de belangwekkende reeks boerderijtypen in het kerkdorp Den Dungen. Het complex heeft architectuurhistorische waarde vanwege de betekenis die het heeft voor de geschiedenis van de architectuur van het boerenbedrijf.

Het complex heeft ensemblewaarde vanwege de historisch-geografisch bepaalde ligging op een lichte verhoging en vanwege de historisch-ruimtelijke relatie tussen de verschillende onderdelen en de ontwikkeling die daaruit valt af te lezen. Het complex is gaaf bewaard gebleven en als geheel tamelijk zeldzaam.

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Woonhuis	Woningen en woningbouwcomplexen	Woonhuis(K)	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Grinsel	83	–	5275 JN	Den Dungen	–	–	Ja

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	G	979	–	Den Dungen

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1871	1871	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
ambachtelijk-traditionele bouwtrant	–	invloeden	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Grinsel 83

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument