Inleiding

In opdracht van jonkheer N.H. Strik van Linschoten, kantonrechter te IJsselstein, is in 1902 een PASTORIE voor de Nederlands hervormde gemeente gebouwd. Het woonhuis heeft het karakter van een herenhuis en vertoont kenmerken van de chaletstijl en de art nouveaustijl. Enkele wijzigingen van ondergeschikt belang hebben plaatsgevonden, zoals het vervangen van enkele kozijnen, met name in de achtergevel, en het vernieuwen van het balkon tegen de achtergevel. De villa ligt in de kern van het dorp Benschop, aan Het Dorp, de weg langs de Benschopper Wetering.

Omschrijving

Het op de hoek van het Dorp en de Oranje Nassaustraat gelegen vrijstaande woonhuis is opgetrokken op een nagenoeg rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen onder een samengestelde uitkragende kap. Het linkerdeel is gedekt met een afgewolfd zadeldak met de nokrichting haaks op de weg. Het rechterdeel is gedekt met een afgeplat schilddak. De dakbedekking bestaat uit rode kruispannen met een motief van gesmoorde pannen. Op de nokhoeken zijn zinken pironnen geplaatst. De overstekende goot rust op houten schoren. De gevels zijn boven een iets uitkragend, met groen verglaasde baksteen afgewerkt trasraam, uitgevoerd in grauwe baksteen met natuurstenen en gele bakstenen banden en is voorzien van sierankers. De ontlastingsbogen boven de vensters hebben natuurstenen aanzetstukken. Ter versiering is in de bogen groen verglaasde en gele baksteen verwerkt. Het linker gedeelte van de voorgevel (noordgevel) is een iets risalerende, afgeknotte topgevel. Tegen de eerste bouwlaag is een driezijdige stenen erker gezet, waarin getoogde schuifvensters met glas-in-lood bovenlicht zijn aangebracht. Op de erker staat een houten hekwerk vanwege de functie als balkon. De gevel is over de tweede bouwlaag en in de top geleed door lisenen, een rondboogvormige ontlastingsboog en een segmentboog. Onder de rondboogvormige ontlastingsboog is een openslaande deur met zijlichten en bovenlicht gezet. De geveltop bevat onder de segmentboog een twee boven elkaar geplaatste gekoppelde draaivensters met zijlichten. Ter weerszijden is de topgevel afgewerkt met verticale houten delen. Het rechter geveldeel is een langsgevel met links de hoofdentree, die zich bevindt in een rondboogvormig ondiep portiek, waarvoor een houten portaal is gezet onder een leien afdakje. De gevel bevat ter rechterzijde drie door muurdammen gescheiden getoogde schuifvensters met glas-in-lood bovenlichten. Uiterst rechts in de gevel is de eerste steen ingemetseld met de tekst: `De eerste steen gelegd door Jhr. N.H. Strick van Linschoten. Stichter dezer pastorie Benschop 22 April 1902'. De tweede bouwlaag bevat links boven de entree drie smalle vensters onder een latei. Rechts daar is een balkon aangebracht voor dubbel openslaande deuren onder een rondboogvormig glas-in-loodbovenlicht en met zijlichten, gescheiden door muurdammen Het dakvlak wordt doorbroken door een aangekapte dakkapel. De linkerzijgevel aan de Nassaustraat bestaat uit een langsgevel die in het midden wordt doorbroken door een asymmetrische topgevel onder een steekkap. De gevel bevat in de eerste bouwlaag twee niet oorspronkelijke vensters en in de tweede bouwlaag één in het midden geplaatst venster. In de topgevel bevindt zich een segmentboogvormig driedelig venster. Ter weerszijden van de in het midden geplaatste vensters springt het muurwerk naar voren ten behoeve van een rookkanaal, dat eindigt in een met smeedijzeren banden gesteunde schoorsteen. De rechterzijgevel heeft een onregelmatig gevelindeling met een uitkragend rookkanaal en enkele, deels nog oorspronkelijke vensters. De achtergevel heeft eveneens een onregelmatig gevelindeling met originele vensteropeningen, voorzien van vernieuwde kozijnen. Tegen de achtergevel is links een kleine aanbouw onder plat dak gezet.

Waardering

De pastorie is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als vrij gaaf voorbeeld van een pastorie met het karakter herenhuis uit omstreeks 1900, die stijlkenmerken vertoont van de chaletstijl en de art nouveaustijl. Tevens is het van belang vanwege de oorspronkelijke functie als pastorie en de ontstaansgeschiedenis ervan Het pand heeft ensemblewaarde vanwege de beeldondersteunende ligging in de kern van de voormalige gemeente Benschop.