In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), KOETSHUIS (3), DAM MET TOEGANGSHEK (4), HEK (5), JAGERHUIS MET STAL (6), BRUG (7). Ten noorden van de Lekdijk direct ten oosten van het dorp Jaarsveld ligt de historische buitenplaats Huis te Jaarsveld. De oudste vermelding van bebouwing dateert uit 1384. Het middeleeuwse kasteel, ook Veldestein genaamd, lag binnen een dubbele grachtengordel waarin het kasteeleiland met voorburcht en een eveneens omgracht voorterrein (zie de landmeterskaart van Joannes Leupenius uit 1685); deze structuur is gaaf bewaard gebleven. De boerderij 'Jagershuis' en de twee toegangen vanaf de Van Alterenlaan (west), die op de kaart staan getekend, zijn thans nog aanwezig. Het kasteel werd in 1673 verwoest door de Fransen en niet weer herbouwd. Een beschrijving uit 1683 noemt 'de vermaerde hoge en vrije heerlyckheyt van Jaersvelt, bestaende uit een vervallen sloth, leggende in sijne dubbele grachten, den duyventoren, thuymanshuys'. Het kasteel werd in de negentiende eeuw afgebroken. Op het kasteeleiland zijn de middeleeuwse funderingsresten van het oude slot in de grond nog aanwezig. Ten noorden hiervan op het voorterrein liet de toenmalige eigenaar Cornelis de Witt in 1759-1760 het huidige huis bouwen. In de negentiende eeuw werd dit huis vergroot en het omringende terrein in landschapsstijl ingericht met een theekoepeltje op de Lekdijk. Deze landschappelijke aanleg is in 1972 vervangen door een neo-formele aanleg en de koepel heeft plaats gemaakt voor een verzetsmonument, beide voor de bescherming van ondergeschikt belang.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De omgrenzing wordt bepaald door de Lekdijk, de Van Alterenlaan en de Veldesteinlaan. Het woonhuis (sectie A/1631) is voor de bescherming van ondergeschikt belang.
Waardering De HISTORISCHE BUITENPLAATS is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:
- vanwege de middeleeuwse grachtenstructuur bestaande uit een dubbele omgrachting met kasteeleiland en voorburcht;
- vanwege de middeleeuwse funderingsrestanten op het kasteeleiland, die van archeologisch belang zijn;
- vanwege het lanenstelsel;
- vanwege het in oorsprong 18de-eeuwse hoofdgebouw;
- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.
