St. Cunerahoeve, Benningbroek

Inleiding

Rond 1840 in streek-eigen trant gebouwde STOLPBOERDERIJ van het Noord-Hollandse type, die rond 1900 werd voorzien van een nieuwe voorgevel (pronkgevel) met uitgebouwde centrale voorkamer en daarboven in de dakspiegel een kapel. De boerderij, genaamd "St.Cunerahoeve" staat aan de zuidzijde van de Dr. de Vriesstraat (voorheen Dorpsweg) met de noklijn haaks op de straat. De boerderij werd gebouwd als pachtboerderij bij de oudere - als rijksmonument beschermde - stolpboerderij van het WestFriese type aan Dr. de Vriesstraat 12. De boerderij is grotendeels gaaf bewaard, alleen de zich aan de westzijde (lange regel) en zuidzijde (korte regel) bevindende koestal werd onlangs merendeels tot woning verbouwd. Hierbij werden de west- en zuidgevel vernieuwd en voorzien van grotere vensters dan de oorspronkelijke stalvensters. De lange regel liep in oorsprong door tot aan de voorgevel (N). Genoemde wijzigingen hebben de monumentale waarde evenwel niet geschaad.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwde Noord-Hollandse stolpboerderij met in de noordelijke hoek een kort staartstuk dat de verbinding vormt met de haaks hierop staande wagenschuur. De boerderij heeft een rietgedekt schilddak waarin dakspiegel met boogmotief aan de straatzijde (N), dakspiegel met getrapt motief aan de achterzijde (Z) en omgaande pannenrand boven de gootlijsten. De spiegel aan de straatzijde is bedekt met zwarte geglazuurde Hollandse pannen, de spiegel aan de achterzijde en de overige pangedekte delen hebben merendeels rode Hollandse pannen. In de spiegel aan de straatzijde bevindt zich een dakkapel en midden in het rietgedekte dakvlak boven deze spiegel een hoge rechthoekige schoorsteen. De inwendige houten draagconstructie bestaat uit een rechthoekig vierkant met dekbalkgebinten en overstek boven de woning (N). De constructie heeft merendeels zwingen met halfhoutse keep. De balken zijn merendeels gekantrecht. Aan de oostzijde van het vierkant bevindt zich de dars met de oorspronkelijke darsvloer bestaande uit kleine gele klinkers. Aan de gehele noordzijde (voorgevel) bevindt zich de woning en aan de westzijde en de zuidzijde bevindt zich de eerder genoemde, tot woning verbouwde voormalige koestal. De voorgevel (N) is opgetrokken in rode kalkzandsteen boven een grijs gecementeerde plint. Op de hoeken en in de getoogde strekken boven vensters en deur is witte kalkzandsteen ter decoratie verwerkt. De voorgevel heeft een symmetrische opzet met een breedte van zes vensterassen. In de tweede as vanaf rechts (N) is de voordeur geplaatst; verder T-vensters. De twee middelste assen bevinden zich in de driezijdige uitbouw waarachter zich de pronkkamer bevindt. Deze platgedekte uitbouw heeft smalle H-vensters in de schuine zijden en wordt net als de gehele voorgevel afgesloten met een zware kroonlijst. De kroonlijst is in het midden gedecoreerd met op de gootlijst geplaatst houtsnijwerk. De kozijnen zijn alle voorzien van afgeronde bovenhoeken. De voordeur is een paneeldeur met gietijzeren roostervulling. De zich in de spiegel bevindende dakkapel is geheel uitgevoerd in hout en ter decoratie voorzien van rijk houtsnijwerk. Dit houtsnijwerk flankeert de voorzijde van de kapel en bevindt zich voorts aan de onder- en de bovenzijde van de windveren en aan de onderzijde van de gootlijsten. De voorzijde van de dakkapel bestaat uit een dubbele deur met ruitvormige decoratie in de ramen die tweederde van de deurhoogte beslaan. De beide zijden van de kapel zijn uitgevoerd in rabatdelen. De dakkapel heeft een flauw hellend en overstekend zadeldak met mastiekdekking. De linkerzijde (O), grotendeels darswand en alleen in de noord-oosthoek zijwand van de woning, is geheel uitgevoerd in liggend beschot boven gecementeerde plint. Deze houten wand heeft een houten gootlijst op gesneden klossen. Deze gootlijst ligt lager dan de gootlijst van de voorgevel. De oostwand heeft ter hoogte van de woning een T-venster. De dars wordt verlicht door twee kleine vierkante kruisramen. De achterzijde (Z) heeft in de oostelijke hoek de darsdeur. De linkerhoek (N) bevat het korte staartstuk dat de overgang vormt naar de wagenschuur. Het staartstuk is een éénlaags volume onder pangedekt zadeldak. In de kopgevel (Z) bevindt zich een paneeldeur met bovenlicht. Het muurwerk in rode baksteen is samen met het muurwerk van de achtergevel onlangs vernieuwd. De wagenschuur is een éénlaags volume onder hoog, aan de zuidzijde aangekapt, zadeldak met rode Hollandse pannen. De beide kopgevels hebben geveltoppen bestaande uit (vernieuwd) verticaal beschot. Het muurwerk is uitgevoerd in rode baksteen waarin verticale muurankers de houten muurstijlen van de draagconstructie verankeren. Het muurwerk heeft in de oost- en zuidgevel nog de oorspronkelijke vensters en deuren. De oostgevel heeft een lage deur met bovenlicht, een hoge dubbele scharnierende wagendeur en een halfrond gietijzeren stalvenster, welk laatste zich bevindt in het gedeelte onder de aankapping. De lage muur van de zuidgevel heeft een vierruits raam en een uit verticale planken samengestelde deur.

Waardering

De in streek-eigen bouwtrant uitgevoerde stolpboerderij is van algemeen belang wegens cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van traditionele landelijke bouwkunst uit de 19de eeuw met vroeg 20ste-eeuwse voorgevel. Het object heeft tevens ensemblewaarde in relatie tot de reeds beschermde stolpboerderijen aan Dr. de Vriesstraat 6 en 12.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
510898
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Dokter de Vriesstraat 10 1654 JT Benningbroek Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Stolpboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
V 670 Noorder-Koggenland
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1840 1840 vervaardiging
1900 1900 Vernieuwing voorgevel verbouwing
Naar boven