De Goudmijn, Oudeschoot

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Inleiding

De SCHUUR genaamd De Goudmijn is in 1867 gebouwd als onderdeel van het boerderijcomplex 'Oranjehoeve'. De schuur is achter de boerderij gebouwd als bewaarplaats voor mest. Omstreeks 1850 begon men in Friesland te experimenteren met het overdekt opslaan van mest. Deze schuur is de enig overgebleven overdekte mestberging in Friesland uit die begintijd. In de schuur is een deels ingebouwde garage van recentere datum.

Omschrijving

De schuur is gebouwd op een langgerekt rechthoekig grondplan en is drie traveeën diep. Het onbeschoten zadel-schilddak is gedekt met zwart gesmoorde Hollandse pannen. Op de nok zijn naaldpannen voorzien van een palmetdecoratie. De schuur is geheel van hout met een open zijwandconstructie met standvinken, waarop de daksporen rusten. De kapconstructie rust op houten kolommen met radiaire schoren op hoge gemetselde poeren. De gebruikte palen zijn ongekant; de stijlen van de standvinken hebben merktekens.

Waardering

De schuur voor mestberging, behorend bij het boerderijcomplex 'Oranjehoeve', is van cultuurhistorisch en typologisch belang:

- vanwege de hoge mate van belang als bijzondere uitdrukking van een landbouwhistorische ontwikkeling,

- vanwege de hoge mate van belang wegens innovatieve waarde,

- als oorspronkelijk onderdeel van het ruimtelijk en visueel gave boerderijcomplex, deel uitmakend van een te beschermen dorpsgezicht,

- vanwege de ruimtelijke en functionele relatie met de boerderij,

- vanwege de redelijke mate van constructieve gaafheid,

- vanwege de hoge mate van zeldzaamheid als vroeg voorbeeld van een overdekte mestbewaarplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
510474
Complexnaam
Oranjehoeve
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het complex bestaat uit een kop-romp BOERDERIJ de 'Oranjehoeve', een overdekte houten SCHUUR voor de berging van mest en een STOOKHOK. Het complex, in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant, heeft een complexe voorgeschiedenis. Ter plaatse stond een boerderij van het Zuidfriese type, waarvan de gedenksteen in de schuur opnieuw is ingemetseld. In 1867 ontwierp H. Luiking uit Lemmer in opdracht van Jan Bieruma Oosting een experimentele gelede boerderij genaamd Oranjehoeve. Een hevige brand in 1897 verwoestte het grootste gedeelte van de boerderij: slechts het voorhuis bleef behouden. Het schuurgedeelte werd in 1898 herbouwd door timmerman J.G. Brouwer, maar in een traditionele schuurvorm met stallen van het Friese type. Het woonhuis werd gelijktijdig voorzien van een jachtkamer. De boerderij ligt ver verwijderd van de openbare weg: ervoor is een weiland waarin solitaire beuken en eiken staan. Een oprijlaan aan de oostzijde van het terrein leidt naar de boerderij. Bij het complex behoren landerijen en een bosgebied aan de achterzijde. De overdekte mestbergplaats achter de boerderij, genaamd 'De Goudmijn', kwam ook in 1867 tot stand, evenals het stookhok dat haaks op de westgevel van de boerderij is georinteerd. De arbeiderswoning met stookhok, Schoterlandseweg 61, behoort van oorsprong ook bij de boerderij. Deze objecten komen echter niet in aanmerking voor bescherming van rijkswege. Verder vallen buiten bescherming van rijkswege de navolgende onderdelen van het complex: de recentelijk gebouwde ligboxstal en hooiloods wegens de economische waarde; het nabij gelegen restant van een overkluisde aardappelkelder en het houtskelet van een hooiberg met vaste kap wegens ondergeschikt belang.

Waardering

Het complex 'De Oranjehoeve' in Oudeschoot bestaande uit een boerderij, een schuur voor mestberging en een stookhok, is van cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- vanwege de redelijke mate van belang als uitdrukking van een landbouwhistorische ontwikkeling,

- vanwege de redelijke mate van belang voor het oeuvre van de architecten H. Luiking en J.G. Brouwer,

- vanwege de redelijke mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp,

- vanwege de redelijke mate van detaillering en ornamentiek in een landschappelijke trant,

- vanwege de redelijke mate van architectonische gaafheid van het exterieur van de samenstellende onderdelen van het complex,

- vanwege de historisch-ruimtelijke relatie van het boerderijcomplex met het omliggende gebied,

- vanwege de bijzondere betekenis van het complex als essentieel onderdeel van een groter geheel dat cultuurhistorisch van nationaal belang is, te weten het gebied met de buitenplaasen Oranjewoud-Oudeschoot,

- vanwege de hoge mate van visuele en ruimtelijke gaafheid van het boerderijcomplex met de landschappelijke omgeving.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schuur(M) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Schoterlandseweg 63 8451 KB Oudeschoot BY Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
N 37 Mildam
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1867 1867 vervaardiging
Naar boven