Remmerstein, Rhenen

Het LANDHUIS Remmerstein, gebouwd in 1912, is met de L-vormige plattegrond overhoeks geplaatst op een centrale as van het landgoed. Deze as betreft de 18de-eeuwse laan van het voormalige huis, waar zich thans de duiventoren bevindt, naar het sterrenbos.

De architectuur van het huis vertoont sterke stijlinvloeden van Engelse landhuizen. Belangrijke elementen zijn de plattegrond, erker, schoorstenen en de plafonddecoraties. Het huis is rond 1926 aan de zuidwestzijde uitgebreid. In 1986 is het pand gesplitst in een drietal appartementen. Laatstgenoemde aanpassing valt buiten de bescherming. Het pand telt twee bouwlagen onder een samengestelde rieten kap. Een aantal glas-in-lood vensters zijn gevat in stalen kozijnen.

De zuidoostgevel of tuingevel is symmetrisch opgebouwd met in het midden een erker van drie bouwlagen. Deze is uitgevoerd in vakwerk, opgevuld met baksteen in visgraatverband. De vensters zijn vijfstrooks. De erker is afgedekt door een schilddakvormige steekkap met overstek, rustend op schoren. Het middendeel heeft een opgetrokken dakschild en kenmerkt zich ter weerszijden van de erker door een driestrooksvenster rechts, stolp- deuren links, alsmede stolpvensters in de tweede bouwlaag. In het dakschild zijn twee schoorstenen met uitkragende bovenzijde en afdekplaten aangebracht. In de gevel is voorts een zonnewijzer gezet. De gevel links van het gedeelte met opgetrokken dakschild is de aanbouw uit 1926. Hier bevindt zich tegen de eerste bouwlaag een driezijdige erker met balkon, dat toegankelijk is middels een openslaande balkondeur met zijlichten.

De geknikte oostgevel ligt iets terug ten opzichte van de zuidoost- en noordoostgevel en telt drie bouwlagen. In de schuine zijde in het midden bevindt zich in beide bouwlagen een driestrooks venster, waartussen een gevelsteen waarop de duiventoren staat afgebeeld, die in de plaats van het oorspronkelijke huis is gekomen. Het dakschild is kwartrond opgelicht, eronder is een wijzerplaat geplaatst met beschilderingen, waaronder het jaartal `anno 1912' en een -thans onleesbare- spreuk. Op het dak is een houten lantaarn geplaatst bekroond door een klokvormige spits met windwijzer in de vorm van een hoornblazende ruiter. In de open lantaarn hangt een luidklok. De gevelzijden ter weerszijden van dit middendeel bevatten in elke bouwlaag een venster of deur; vlak onder de dakrand zijn vierstrooksvensters geplaatst.

De noordoostgevel heeft een identieke opzet als de zuidoostgevel, echter aan deze gevel is een aanbouw met lagere nokhoogte gezet. Links is de hoofdingang gelegen, bestaande uit een getoogde toegangsdeur in een portaal onder zadeldak, dat ondersteund wordt door twee dorische zuilen. Voor de ingang ligt een halfronde bakstenen stoep. In de tweede bouwlaag zit een vijfstrooksvenster met glas-in-lood. Erboven bevindt zich een geschoorde dakgoot. Rechts van de ingangpartij is het dakschild boven de gevel opgetrokken. Het dakschild is opgelicht ten behoeve van twee dakvensters. In de eerste bouwlaag is een vijfstrooksvenster in een erker met gebogen voorzijde gezet. In de tweede bouwlaag bevinden zich drie stolpvensters. Rechts van het middendeel van de gevel is in de tweede bouwlaag een stolpvenster geplaatst. Op de hoek van de gevel is een smeedijzeren lantaarn bevestigd. Het rechterdeel van de gevel is teruggelegen en heeft een lagere nokhoogte. In een portiek is de dienstbodeningang gelegen waarnaast een driestrooks venster is gezet. In de tweede bouwlaag zijn stolpende deuren geplaatst. De westelijke kopgevel bevat een aantal stolpvensters.

Tegen de zuidelijke kopgevel van het pand is links een open veranda geplaatst, rustend op houten schoren. Rechts ervan is een kozijn met vier openslaande deuren aangebracht. In de tweede bouwlaag bevindt zich rechts een stolpraam en links een driezijdige erker met vensters. Het dakschild wordt doorbroken door een rietgedekte dakkapel met een vierstrooks venster.

De geknikte achtergevel wordt gekenmerkt door een aantal stolpvensters, deuren en een risalerende, verjongende schoorsteen. In de knik is een asymmetrisch balkon aangebracht met een bakstenen balustrade. In het midden van de klokgevel is een uitkragende schoorsteen aangebracht. In het dakvlak zijn een voorts nog tweetal schoorstenen aan te treffen.

Het interieur is met behoud van het oorspronkelijke karakter opgedeeld in drie wooneenheden. In de knik van het huis ligt de centrale hal, die de diverse vertrekken ontsluit. Vanuit de centrale hal is via de terrasdeuren aan de achterzijde de achterhof te bereiken. De vertrekken in de zuidvleugel worden ontsloten door een gang. De kamers zijn gelegen aan de tuinzijde. De noordvleugel bevatte de dienstbodenvertrekken, de keuken, de eetkamer alsmede de hoofdingang en het trappenhuis. De houten trap bevindt zich boven de entree tot het huis. De overloop wordt gesierd soor een groot venster met glas-in-lood elementen. Het huis heeft houten parketvloeren en grotendeels de oorspronkelijke houten deuren. De zitkamer die uitzicht biedt op de oprijlaan heeft een cassettenplafond in een tudorachtige stijl. De eetkamer heeft een gestuct plafond met bloemmotieven op de balken. De keuken en bijkeuken zijn grotendeels oorspronkelijk en bevatten wanden met polychrome tegeltableaus.

Waardering

Het landhuis is van architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een landhuis met Engelse stijlinvloeden dat tevens een belangrijk onderdeel vormt van het oeuvre van architect S. De Clerq, het is van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een ontwikkelingsgeschiedenis van een oudere buitenplaats op de Utrechtse Heuvelrug. Tenslotte is het van ensemblewaarde vanwege de ligging op de as van een 18de-eeuwse laanstructuur en in combinatie met de tuinaanleg van D.F. Tersteeg.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
509895
Complexnaam
Remmerstein
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

De historische buitenplaats Remmerstein werd gesticht in de achttiende eeuw, en omvatte gronden aan de oost- en westzijde van de Oude Veensegrindweg. De gronden liggen op een uitloper van de oostelijke helling van de Utrechtse Heuvelrug, de zogenaamde Paasheuvel. Aan het einde van de 18de eeuw werd het oude huis afgebroken. Op dezelfde plaats werd een duiventoren gebouwd.

Aan de westzijde van de Oude Veensegrindweg bleven het sterrenbos en de lanenstelsels behouden. Eén van de hoofdlanen loopt vanaf de plaats van het oude huis, waar thans de duiventoren staat, tegen de Paasheuvel op. In 1912 werd binnen deze oude structuur een nieuw landhuis gebouwd naar ontwerp van S. de Clerq. Het huis werd rond 1926 uitgebreid en in 1986 verbouwd. De aanpassingen van 1986, die van het woonhuis drie wooneenheden hebben gemaakt, vallen buiten de bescherming. Het landhuis heeft een geknikte plattegrond met een asymmetrische indeling. De situering en plattegrond vloeien voort uit de ligging van het huis in relatie tot de omgeving. Het landhuis is midden op een oude zichtas gesitueerd, die vanaf de plek van het oude huis tegen de heuvel het bos in leidt.

Het huis wordt omgeven door een geometrische tuin in de nieuw architectonische tuinstijl, ontworpen door tuinarchitect D.F. Tersteeg. De terrassen zijn op het zuidoosten georinteerd mede vanwege een zichtlijn op de Gelderse Vallei. Thans is het uitzicht voor een deel dichtgegroeid. @Het belang van het complex ligt met name in de eenheid tussen huis, tuin en de oudere zichtassen.

Complexomschrijving

De HISTORISCHE BUITENPLAATS REMMERSTEIN is gelegen aan de Oude Veensegrindweg en valt binnen de omgrenzing zoals aangegeven op de bijgevoegde kaart.

Binnen de omgrenzing vallen de volgende complexonderdelen:

1. landhuis

2. tuinaanleg

3. entreepartij

4. watertoren

5. garage

6. schuur

7. zonnewijzer

8. duiventoren

Waardering

De historische buitenplaats is van cultuurhistorische waarde vanwege de ontstaansgeschiedenis en als zeer gaaf en herkenbaar voorbeeld van een jongere buitenplaats in een oudere, zeker 18de-eeuwse structuur. Het is van architectuurhistorische waarde vanwege het hoofdgebouw uit 1912, een typologisch waardevol landhuis dat tevens een belangrijk onderdeel vormt in het werk van architect De Clerq, alsmede de tuinaanleg van tuinarchitect D.F. Tersteeg, die een hoofdwerk vormt binnen diens oeuvre. Bovendien is de eenheid tussen huis en tuin van essentieel belang, alsmede de opvallende ligging binnen een oudere structuur. Het complex is tenslotte van ensemblewaarde vanwege de schakel-functie tussen het Remmersteinse Bos, een uitloper van de Utrechtse Heuvelrug, en de Gelderse Vallei.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Landhuis Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Oude Veensegrindweg 15 – 3911 TA Rhenen – – Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) – Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– H 5415 – Rhenen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1912 1912 – vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Clerc, S. de ; Utrecht architect / bouwkundige / constructeur –
Philipse, fam ; Utrecht opdrachtgever –
Leeuw, H. de ; Utrecht aannemer / uitvoerder –
Naar boven