'Coach helpt bij verduurzaming van ons monument'
Een 17e eeuws pand verduurzamen, dat doe je niet zomaar even. Eigenaren Bram Siebum en Jacqueline de Bliek deden een beroep op de DuMo-coach in Middelburg. Die nam ze heel wat werk uit handen en kon helpen bij het maken van keuzes. De uitvoering van het werk start binnenkort.
Bram en Jacqueline kochten hun 17e eeuwse pand aan de Bogardstraat in Middelburg al in 1995. Bram vertelt: ‘Dit pand stond al even te koop, maar het had geen tuin, dus we dachten dat het niets voor ons zou zijn. We vielen er pas voor toen we er gingen kijken. Het was in redelijk goede staat, het dakbeschot was in de jaren zeventig nog vernieuwd en geïsoleerd. Wel was het wat gedateerd wat bepaalde voorzieningen betreft. Er zaten bijvoorbeeld maar drie zekeringen in, dat hebben we laten uitbreiden naar een moderne groepenkast met aardlekschakelaar. Op de eerste verdieping wijzigden we de verdeling van de slaapkamers en we isoleerden meteen ook de muren. Dat was op een recente warmtefoto ook duidelijk te zien.’
Gemêleerde buurt behouden
‘Wij willen verduurzamen om een aantal redenen. Allereerst natuurlijk omdat wij onze bijdrage willen leveren aan de verduurzaming. Maar we doen het ook om het wonen in een monument ook in de toekomst betaalbaar te houden. Door te verduurzamen, houd je de energierekening binnen de perken en blijft wonen in een monument aantrekkelijk voor een brede doelgroep. Onze buurt is nu qua bewoning gemêleerd, het lijkt ons goed dat dit zo blijft. Verder willen we met de verduurzaming ons comfort en woongenot nog wat verbeteren. En is het natuurlijk zo dat we met verduurzamen dit pand courant houden.’
Wonen in een monument ook in de toekomst betaalbaar houden
Duurzaam monumentenpaspoort
Bram en Jacqueline begonnen hun verduurzamingstraject in 2018. Ze vroegen toen een Duurzaam Monumentenpaspoort bij de Monumentenwacht aan. Bram: ‘In een Duurzaam Monumentenpaspoort staat welke duurzaamheidsmaatregelen je bij jouw monument kan doen. Wij zijn al vanaf 1995 lid van de Monumentenwacht. Hun jaarlijkse inspecties vinden wij belangrijk, want we willen ons monument in goede staat houden. In het Duurzaam Monumentenpaspoort stonden met name ingrepen in het omhulsel van ons huis, dus de beglazing, het dak en de kelder. Daar zijn we nu mee gestart.’
Welke duurzaamheidsmaatregelen kan je bij jouw monument doen
Coaching
Bij de uitvoering van de aanbevelingen uit hun Duurzaam Monumentenpaspoort krijgen Bram en Jacqueline ondersteuning van een DuMo-coach. ‘We hebben na die eerste verbouwing in 1995 later zelf nog wel wat dingen aangepakt. Dan raakten we bij de vergunningaanvraag in allerlei discussies verzeild. Je weet vaak niet zo goed wat wel en niet mag en bij de beoordeling is soms sprake van interpretatie, waarbij ook smaak een rol speelt. Dat vonden wij best ingewikkeld. We zijn wat dat betreft erg blij met de inzet van de coach, die verzorgt voor ons ook de vergunningaanvragen. Dat scheelt ons veel energie en uitzoekwerk.’
Coach scheelt ons veel energie en uitzoekwerk
Een DuMo-coach via de gemeente
De coach waar Bram en Jacqueline een beroep op doen, is Bernard Vercouteren. Hij mag in opdracht van de gemeente Middelburg 18 eigenaren begeleiden bij de verduurzaming van hun monumentale pand. Hij zorgt voor de vergunningen, de aanbesteding en controle bij de uitvoering. Allemaal zaken waar veel mensen tegenop zien. Voor zijn inzet betalen Bram en Jacqueline ‘statiegeld’. Bram: ‘Voor €500 kan hij 26 uur voor ons aan het werk en wanneer het werk is uitgevoerd, krijgen we de helft weer terug van de gemeente. Wij zijn erg blij met hem. Hij heeft goed geluisterd naar onze wensen en hij heeft ons in dit traject enorm ontlast.’
De coach zorgt voor de vergunningen, de aanbesteding en controle bij de uitvoering
Eerste stap
De opdracht is verstrekt voor de eerste stap: het vervangen van het glas. ‘Onze coach vroeg de offertes op, hij weet daarbij ook veel beter antwoord te geven op vragen van de leveranciers, dan wij zouden kunnen. Het selectietraject leverde ook voor onze coach wel verrassingen op. Monumenten zijn unieke objecten, iedere ruit moest apart worden opgemeten. En ook al ken je de leveranciers, je kan niet op voorhand zeggen wie met de beste offerte komt. De coach hielp ons bij de beoordeling, want ook daarvoor heb je kennis nodig. Inmiddels hebben we de opdracht verstrekt en wachten we op de uitvoering.’
Monumenten zijn unieke objecten, iedere ruit moest apart worden opgemeten
Kapisolatie
Inmiddels is ook de offerte uitvraag gestart voor de isolatie van de kap. ‘Die isolatie doen we van buitenaf, dus het dak moet omhoog. We houden op die manier het dakbeschot en de balken in zicht. We moeten nu wel de dakgoot aan de achterzijde aanpassen. Een eventuele volgende stap is de isolatie van de vloer. Wat het installatiewerk betreft, kijken we de kat nog even uit de boom. Tijdens excursies die we hebben gemaakt met de stichting Groene Monumenten Middelburg naar bijvoorbeeld fabrikanten van installaties, heb ik gemerkt dat er nog veel in ontwikkeling is. Wat we graag zouden willen, is zonnepanelen op ons dak. De ligging is er geweldig voor. De gemeente wil dit hier echt niet. Van het gas af is voor ons dus voorlopig geen optie. Maar we hebben straks met de beglazing en de isolatie van het dak al een mooie stap gezet.’
We hebben straks met de beglazing en de isolatie van het dak al een mooie stap gezet
De Monumentenwacht van Erfgoed Zeeland biedt eigenaren van monumenten een helpende hand: met (periodiek) inspecteren en rapporteren én met klein (nood)herstel. Verder levert de Zeeuwse Monumentenwacht ook ondersteuning bij de planning en uitvoering van het werk. Bovendien stelt de Monumentenwacht ook monumentenpaspoorten op. Hierin kunnen eigenaren lezen welke specifieke mogelijkheden er zijn om hun monument te verduurzamen. De Zeeuwse Monumentenwacht is onderdeel van MonumentenwachtNL.
Het Duurzaam Monumentenpaspoort bevat een advies op maat en geeft de stand van zaken weer plus de maatregelen die kunnen worden getroffen om het monument duurzamer te maken. Het advies maakt duidelijk waar de besparingskansen liggen, hoe deze verantwoord uitgevoerd kunnen worden, welke invloed dit heeft op het wooncomfort, of er een vergunning nodig is en welke mogelijkheden er zijn om de verschillende maatregelen te financieren.