De gemeente Edam-Volendam heeft 1 beschermd stadsgezicht. Edam ligt op de grens tussen de polders de Zeevang en de Zuidpolder aan het IJe, een afwatering die beide polders in noord-zuid richting doorsnijdt en bij Volendam in het lJsselmeer uitmondt. Gezien de ligging aan het IJe, dat in de verkavelingsstructuur de grens tussen twee ontginningen aangeeft, zal Edam als ontginningsnederzetting ontstaan zijn. Het historische stadsgebied is vrijwel onaangetast. 

De gemeente Edam-Volendam heeft van ieder monument een cultuurhistorisch rapport opgemaakt. De rapporten hiervan kunt u raadplegen via ruimtelijkeplannen.nl door de volgende stappen te volgen:

1. Met de knop 'Plannen zoeken' komt u in het landelijke register.
2. Hier kunt u zoeken op adres of op plannaam of - nummer.
3. Vervolgens klikt op het bestemmingsplan en ziet u het pand en/of het gebied waar het om gaat op de kaart.
4. Ga naar 'Documenten' en kies voor 'Regels' dan komt u bij het bestemmingsplan.
5. In de bijlage onder 'Rapport inventarisatie' kunt u de cultuurhistorisch rapporten van de individuele monumenten vinden. 

De gemeente Edam-Volendam wil vooroplopen op het gebied van duurzaamheid en zijn inwoners en ondernemers actief informeren en motiveren tot het nemen van verduurzamingsmaatregelen in de gebouwde omgeving. ​Het inpassen van energiebesparende maatregelen in een monument vraagt om zorgvuldigheid en maatwerk. 

Woont u in een (rijks)monument of beschermd stads-/dorpsgezicht? Dan kan het Duurzaam Bouwloket u van een passend energie-advies voorzien. Informeer naar de mogelijkheden door te bellen 072-7433956 of te e-mailen naar: info@duurzaambouwloket.nl.

Duurzaamheidsadvies

• Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
• Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument. 
• Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.

Subsidie

• Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.

Financiering

• Gemeente Edam-Volendam Stelt een Toekomstbestendig Wonen Lening beschikbaar waarmee u naast verduurzaming ook kunt lenen voor asbestsanering of maatregelen om langer thuis te kunnen wonen.
• Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
• Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.

De gemeente Edam-Volendam stelt tegemoetkoming beschikbaar in de kosten van instandhoudingwerkzaamheden aan gemeentelijke monumenten. Monumenteneigenaren van een gemeentelijk monumenten kunnen eens per vijf jaar gebruik maken van deze subsidie. Wilt u meer informatie? 

Gaat u aan de slag met uw monument?

Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.

Voor het (gedeeltelijk) verbouwen, restaureren of slopen van een monument heeft u een omgevingsvergunning nodig. Er wordt dan getoetst of er geen monumentale waarden verloren gaan. Voor klein onderhoud of werkzaamheden aan niet-historische delen hoeft u in sommige gevallen geen vergunning aan te vragen. 

Beschermde stads- en dorpsgezichten
De bescherming van stads- en dorpsgezichten is geregeld in het bestemmingsplan en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Voor panden binnen het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden andere regels voor vergunningsvrij bouwen. Dit geldt zowel voor monumenten als niet-monumenten.

Heeft u verbouwplannen?