Arnhem

Gemeente Arnhem
Team Welstand en Erfgoed
Eusebiusbuitensingel 53
6828 HZ Arnhem
Postbus 90296
6800 EL ARNHEM
T. 0800-1809
www.arnhem.nl
Monumentenkaart
Bij monumenten wordt vaak gedacht aan bijzondere gebouwen. Maar ook bruggen, begraafplaatsen, hekwerken en andere objecten kunnen een beschermd monument zijn. Binnen monumenten kan een onderscheid gemaakt worden tussen twee soorten objecten: rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten. Daarnaast kent Arnhem beschermde stads- en dorpsgezichten.


Beschermde Stadsgezichten
Beschermde stads- en dorpsgezichten zijn bijzonder en zeer waardevol vanwege hun ontwikkelingsgeschiedenis die terug te vinden is in onder meer de stedenbouwkundige opzet, de bebouwing, de wegenstructuur en het groen. Voor een beschermd stadsgezicht wordt een speciaal beschermend bestemmingsplan opgesteld. Arnhem kent 7 rijksbeschermde stadsgezichten en 2 gemeentelijk beschermde stadsgezichten:
- Geitenkamp
- Mussenberg
- Patrimoniumbuurt-Vogelwijk
- Sonsbeekkwartier-noord
- Sonsbeekpark en omgeving (inclusief Transvaalbuurt en Burgemeesterswijk)
- Spijkerkwartier-Boulevardkwartier
- Van Verschuerwijk
- Historische binnenstad van Arnhem
Team Welstand & Monumenten
Het Team Welstand & Monumenten zet zich in om het erfgoed binnen de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. De adviseurs stellen beleid op met betrekking tot monumenten en erfgoed in de gemeente en vormen het bevoegd gezag. In Arnhem wordt cultuurhistorie ingezet als een kans en niet als een belemmering. De gemeente wil dat cultuurhistorie op een vroeg moment een actieve rol gaat spelen in veranderingen en ontwerpkeuzen. Woningeigenaren, projectontwikkelaars en andere bedrijven worden actief betrokken bij de ontwikkeling van het beleid.
Restaureratie en onderhoud
De eigenaar is zelf verantwoordelijk voor de kosten van ieder onderhoud. Als eigenaar van een beschermd gemeentelijke monument kunt u in aanmerking komen voor een Gelderse Monumentenfonds-hypotheek of Cultuurfonds-hypotheek.
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die van oorsprong geen woonhuis zijn, zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Omgevingsvergunning
Een monument mag je niet zomaar verbouwen, restaureren of slopen. Raadpleeg altijd vooraf de gemeente. De Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA) helpt u graag met de aanvraag van een omgevingsvergunning. Voor alle bouwkundige wijzigingen aan een monument heeft u een vergunning nodig, evenals voor kleurwijziging. Zie ook de veel gestelde vragen. Daarnaast geeft de gemeente graag advies over alle zaken rond onderhoud, restauratie en het ontwikkelen van een verbouwplan.
Groene leges bij duurzame maatregelen
De gemeente Arnhem wil duurzame initiatieven stimuleren. Daarom betaalt u bij verschillende duurzaamheidsmaatregelen geen of minder kosten (leges) om een vergunning te krijgen. Gaat u verduurzamen en wilt u hier meer informatie over?

Geschiedenis Arnhem
Archeologische vondsten wijzen erop dat zo'n 70.000 jaar geleden al menselijke bewoning was in het gebied waar nu de stad Arnhem ligt. De stad wordt in de Middeleeuwen voor het eerst genoemd als Arneym in een register van de bezittingen van de Abdij van Prüm in de Eifel. De stad ontstond op de plek waar de weg tussen Nijmegen en Utrecht/Zutphen zich splitste. In 1233 kreeg Arnhem stadsrechten en groeide de stad verder waardoor de vestingwallen rondom de stad meerdere keren moesten worden aangepast. Arnhem werd in het Habsburgse Rijk, een van de vier hoofdsteden in Gelre.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de stad het toneel van de Slag om Arnhem, een historische luchtlanding en veldslag die van 17 tot 25 september 1944 plaatsvond, als onderdeel van Operatie Market Garden. Het is de grootste operatie op Nederlands grondgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog. Helaas had ko de laatste brug (bij Arnhem) niet worden ingenomen en werd het westen van Nederland mede hierdoor niet bevrijd. De stad werd in grote mate verwoest door de bombardementen van zowel de Duitse als de geallieerden.
