'Wij zijn heel blij met ons rijksmonument, ons ‘witte blokje’'

Jasper van der Schaar en Maartje van Diepen woonden met hun drie kinderen al 14 jaar in het buitenland. Maar toen de middelbare schooltijd van de oudste in zicht kwam, vonden ze het tijd om terug te keren naar Nederland. Ze gingen in Hilversum op zoek naar een ruim familiehuis waar het liefst weinig aan hoefde te gebeuren. Het pand aan de Hertog Hendriklaan stond al een tijdje te koop. Een prachtig pand leek het, maar verouderd en met achterstallig onderhoud. Geen ideale match dus maar Jasper, die voor zijn werk in Nederland moest zijn, is toch even gaan kijken.

Ik realiseerde me dat ik ervan zou balen wanneer het verkocht zou worden aan anderen
‘Toen dacht ik: dit is echt wat voor ons! Vervolgens deed ik mijn hardloopschoenen aan om een rondje te rennen. Dat was fantastisch, zo vlakbij het bos en de hei! We hebben niet meteen actie ondernomen, maar na een paar weken realiseerde ik me dat ik ervan zou balen wanneer het verkocht zou worden aan anderen. Maartje had het huis alleen via mijn telefoonscherm en Funda gezien maar vertrouwde op mijn inschatting dat ook zij het mooi zou vinden. Dus we deden een bod en in mei 2023 kochten we het. Eind augustus trokken we erin en begonnen we met het maken van plannen voor onderhoud en verduurzaming. Aan de indeling wilden – en konden - we niets wilden veranderen, die was goed. Maar er moest wel veel gebeuren.’
Restauratiefonds
‘Via internet kwam ik ook al snel het Restauratiefonds op het spoor. De hulp die we kregen was heel fijn. Het leverde ons belangrijke kennis op. En door hun vertrouwen en behulpzaamheid maakten we stappen. We zijn er toch een beetje naïef ingestapt. En dat is misschien maar goed ook, anders waren we er misschien niet eens aan begonnen! “Ignorance is bliss” zeggen ze in Amerika.’
Maak er een modern en comfortabel huis van, maar zorg dat je het niet ziet
Serieuze aanpak
‘Via onze makelaar kwamen we in contact met een architect van Vocus, een bureau met veel ervaring met monumentale panden en verduurzaming, ook in Hilversum. Zij wist hoe de hazen hier lopen. Onze opdracht aan de architect was: maak er een modern en comfortabel huis van, maar zorg dat je het niet ziet. We wilden optimaal verduurzamen en er zeker 20 jaar kunnen wonen. Maar alles met respect voor het huis.’
Met 400 bladzijden vol plannen en adviezen togen we naar de gemeente
Onderzoeken en adviezen
‘We lieten een bouwhistorisch onderzoek doen, een kleuronderzoek, er kwam een bouwfysicus bij kijken, en we lieten ons adviseren over duurzame installaties. Met 400 bladzijden vol plannen en adviezen togen we naar de gemeente. De gedegen aanpak werd gewaardeerd, maar ze waren ook erg gericht op ‘behoud’. Nou was dat ook ons uitgangspunt, maar je moet wel wat kleine concessies doen voor de bewoonbaarheid. Met name de kozijnen en ramen waren een discussiepunt. Met wat coaching vanuit de gemeente en ook dankzij de opstelling van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zijn we er goed uitgekomen.’
Alles is via de bestaande rookkanalen weggewerkt
Verduurzaming
‘We wilden van het gas af. Een grondgebonden warmtepomp zorgt voor de verwarming. Overal in het huis is vloerverwarming, ook boven. De oorspronkelijke radiatoren zijn blijven hangen, maar ze zijn dus niet meer in gebruik. Er is een warmteterugwin (WTW) installatie. Hier ben ik misschien nog wel het meest trots op, want alles is via de bestaande rookkanalen weggewerkt. Je ziet er helemaal niets van. Op het dak liggen zonnepanelen, die vanaf de openbare weg nauwelijks te zien zijn. De voorpui en de raampartij bij de voordeur beschikken nog over de originele houten kozijnen. In de omschrijving van het monument staat dat deze van staal zijn, maar dat klopt dus niet. In deze kozijnen wordt vacuümglas geplaatst. In alle andere kozijnen is isolerend monumentenglas geplaatst.’
Voorwaarden
‘Mijn overtuiging is dat je zo’n project niet kunt doen zonder een goede (restauratie)architect. En ik had er ook geen baan naast kunnen hebben. Wij hebben ervoor gekozen dat ik de eerste periode niet zou gaan werken, zodat ik me kon richten op de landing van de kinderen in het – voor hun – nieuwe Nederland. Daarnaast was ik bijna fulltime bezig met het bouwproject. Dat was ook nodig. Er zijn zoveel kleine dingen waar je als opdrachtgever iets van moet vinden en waar actie op ondernomen moet worden.’
Kleurgebruik
‘We hebben ons laten inspireren door het historisch kleurgebruik. Bij het Nieuwe Bouwen ligt de nadruk op primaire kleuren. Het is echter niet eenvoudig om dat smaakvol toe te passen, vonden wij. Met hulp van een interieur specialist en de architect hebben we een plan gemaakt. We hebben daardoor durven kiezen voor bijvoorbeeld kobaltblauwe vlakken. Dat hadden wij uit onszelf nooit aangedurfd, en we zijn er heel blij mee.’
Nu moeten het buitenschilderwerk en de tuinaanleg nog. Een tuinarchitect heeft een plan gemaakt dat past bij dit huis. We ontdekten trouwens dat er in onze tuin infiltratiekratten zitten uit 1928! Ook toen al werd er nagedacht over het vasthouden van regenwater
Blij met ons ‘witte blokje’
‘We hebben veel vakmensen over de vloer gehad en ze zijn allemaal enthousiast over ons huis. In Hilversum is het bekend als huis Polak. Mensen die een architectuurrondje doen, stoppen ook altijd even bij ons huis. De aannemer zei na afloop van de renovatie: ‘Ik heb nog nooit zolang aan iets gewerkt terwijl je er niets van ziet.’ En dat was precies hoe wij het voor ogen hadden. Wij zijn heel blij met ons rijksmonument, ons ‘witte blokje’. Het is een no-nonsense huis, precies wat bij ons past.’
3 tips van Jasper en Maartje
- Zoek een architect met ervaring met monumenten in jouw gemeente
- Maak veel tijd vrij voor de bouwbegeleiding
- Maak gebruik van wat er al in het huis zit. Rookkanalen zijn bijvoorbeeld geschikt om leidingen weg te werken.