Martinikerk - Hart van Sneek
Dit project is genomineerd voor de ‘Erfgoed Duurzaamheidsprijs 2025'. Is dit uw favoriet? Tot en met uiterlijk 15 september kunt u stemmen op het meest duurzame monument van 2025.
Op 18 september vindt de uitreiking van de erfgoed duurzaamheidsprijs plaats, tijdens het congres van de Week van het Duurzaam Erfgoed. Om de spanning erin te houden we de scores vanaf dit moment even geheim…
Klik op het hartje en stem!
Waarom bent u van mening dat project in de prijzen zou moeten vallen? Wat maakt dit project zo bijzonder?
De karakteristieke Martinikerk uit 1498 is na de verbouwing weer klaar voor de toekomst, als ontmoetingsplek voor alle inwoners van Sneek. Duurzaamheidsmaatregelen en nieuwe functies zijn met veel respect voor het monument gerealiseerd. Het ‘schip’ in de kleine kerkzaal, een echte eyecatcher, zorgt ervoor dat deze ruimte apart verwarmd kan worden en de leegstaande klokkentoren is getransformeerd tot kantoor. Bestaande materialen zijn hergebruikt, de ruimtes die dagelijks gebruikt worden zijn volgens de nieuwste normen geïsoleerd en alle installaties zijn zo ingericht dat de Martinikerk klaar is voor de transitie naar aardgasvrij. Op de nieuwbouw ligt een groen dak en zonnepanelen.
Monumenten verduurzamen vraagt altijd om het vinden van de juiste balans tussen behoud van erfgoedwaarde enerzijds en isolatie- en installatie-ingrepen anderzijds. Wat betekende dit voor dit project? Waar lag de uitdaging?
De intentie was het hele gebouw energieneutraal te maken. Na rekenwerk bleek dit echter te duur en is er gekozen voor een tweedeling qua verduurzaming o.b.v. de gebruiksfrequentie en monumentale waarden van de verschillende ruimtes.
De intensief gebruikte ruimtes (nieuwbouw, kleine kerkzaal, vergaderruimtes en klokkentoren) zijn optimaal geïsoleerd en voorbereid om aangesloten te worden op warmtepomp en zonnepanelen. De grote kerkzaal blijft verwarmd door gas, maar met een aantal aanpassingen om een hoger rendement te kunnen krijgen.
Tijdens isolatiewerkzaamheden in de kleine kerkzaal werden we aangenaam verrast door een volledig intacte eeuwenoude zerkenvloer onder de houten vloer. Na extra fondsenwerving hebben we deze in het zicht kunnen brengen én tevens hoge isolatiewaarden kunnen realiseren.
Na de verbouwing blijkt het gebouw veel vaker gebruikt te worden aan aanvankelijk ingeschat/gehoopt. Daarom worden binnenkort al de warmtepompen geïnstalleerd voor de frequent gebruikte ruimtes en wordt de verwarmingsinstallatie in de grote kerkzaal verder geoptimaliseerd.
Een monument verduurzamen, hoe doet u dat?
Als monumenteigenaar staat u voor een uitdaging: hoe verlaagt u de energierekening en verbetert u het comfort, met respect voor de monumentale waarden? Standaard oplossingen voor energiebesparing zijn niet altijd toe te passen op uw monument. Gelukkig zijn er genoeg manieren om zelf al te beginnen met het besparen van energie.