Utrechtse Heuvelrug
Gemeente Utrechtse Heuvelrug
Tel. (0343) 565600
www.heuvelrug.nl
Gemeente heeft maar liefst 517 rijksmonumenten en ongeveer 540 gemeentelijke monumenten. De historische kern van Amerongen en het dorp Rijsenburg zijn door het rijk aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Het tuindorp Maarn is ook beschermd, maar dan op basis van de gemeentelijke monumentenverordening. Het doel van deze bescherming is het behoud van het bijzondere historische karakter van deze kernen. Wilt u weten of u in een monument woont?
Beschermd gezicht
De gemeente Utrechtse Heuvelrug kent 4 beschermde gezichten:
-
Rijksbeschermd dorpsgezicht Westelijk deel en rand van historische kern Amerongen
-
Gemeentelijk beschermd dorpsgezicht Tuindorp Maarn
Monumentenzorg Utrechtse Heuvelrug
Monumentenzorg en Archeologie is binnen de gemeente Utrechtse Heuvelrug ondergebracht in het cluster Natuur, Landschap en Cultuurhistorie. Het cluster werkt actief aan een goede zorg voor zowel de boven- als ondergrondse monumenten. Wilt u meer informatie over het gemeentelijke monumentenbeleid?

Historische landgoederen en buitenplaatsen
Ontwikkelingen op historische landgoederen of buitenplaatsen vereisen maatwerk, gezien de hoge cultuurhistorische waarde en de diversiteit van de verschillende complexen: elk landgoed, elke buitenplaats is uniek. Voor meer informatie over historische landgoederen en buitenplaatsen of vragen over onderhoud, restauratie en/of planontwikkelingen op deze complexen kunt u contact opnemen met onze contactpersoon voor historische buitenplaatsen via telefoonnummer 0343 - 565600.
Monumentenschildje
De gemeente Utrechtse Heuvelrug is rijk aan monumenten. De gemeente hecht veel waarde aan haar monumenten, die een belangrijk deel van haar historie vertellen. Om de gemeentelijke monumenten meer onder de aandacht te brengen is een speciaal schildje ontworpen. Eigenaren van een gemeentelijk monument kunnen een monumentenschildje aanvragen via info@heuvelrug.nl of 0343 - 565600.
Duurzaam monument
De gemeente Utrechtse Heuvelrug hecht veel waarde aan haar monumenten en wil graag dat deze behouden kunnen blijven voor toekomstige generaties. Vanwege hun karakteristieke verschijningsvorm en historie zijn monumenten in trek en geliefd als woning. In de loop der tijd zijn de wensen van gebruikers van historische panden echter veranderd. Bewoners willen graag dat hun huis efficiënt verwarmd kan worden, meer comfort biedt en energiezuiniger is. Belangrijke factor daarbij is dat het Rijk heeft besloten dat in 2050 ieder huis van het aardgas af moet zijn.
Een monument verduurzamen is maatwerk. Belangrijk is dat duurzaamheidsmaatregelen doordacht worden toegepast in een historisch pand; er moet oog zijn voor cultuurhistorische waarden. Ook mogen er geen bouwfysische problemen ontstaan, zoals rottende balkkoppen en te vochtige binnenruimten. Deze kunnen ernstige schade opleveren voor het gebouw.
De gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft een brochure ontwikkeld om monumenteneigenaren op weg te helpen met het verduurzamen van hun monument.
Monumenten en Duurzaamheid op de Utrechtse Heuvelrug

Gemeentelijk monument
Als u een gemeentelijk monument gaat restaureren, komt u wellicht in aanmerking voor een Cultuurfonds-hypotheek. De Cultuurfonds-hypotheek is een lening met een lage rente voor gemeentelijke monumenten of andere door de overheid beschermde panden.
Richtlijnen bouwen en herstellen monumenten
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Omgevingsvergunning
Voor wijzigingen, restauratie of groot onderhoud aan een monument is een vergunning nodig. Bij de vergunningsaanvraag bekijkt de gemeente of voldoende rekening wordt gehouden met de monumentale waarde. Bijvoorbeeld of historische onderdelen behouden worden en of gebruik wordt gemaakt van originele materialen? Voor gewoon, kleinschalig onderhoud, waarbij materiaalgebruik, kleur, vormgeving en detaillering hetzelfde blijven, is in principe geen vergunning nodig.
Beschermde stads- en dorpsgezichten
De bescherming van stads- en dorpsgezichten is geregeld in het bestemmingsplan en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Voor panden binnen het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden andere regels voor vergunningsvrij bouwen. Dit geldt zowel voor monumenten als niet-monumenten.
Gaat u verbouwen, restaureren, verduurzamen of slopen?
Geschiedenis Utrechtse Heuvelrug
De bewoningsgeschiedenis van het grondgebied van de Utrechtse Heuvelrug gaat terug tot circa 12.000 jaar geleden. De gunstige bewoningscondities van met name de flanken van de Heuvelrug hebben door de tijd heen een grote aantrekkingskracht uitgeoefend. Binnen de gemeente zijn bewoningssporen uit alle archeologische perioden aanwezig. Dit alles maakt de Utrechtse Heuvelrug een archeologisch zeer rijke regio. Kenmerkend voor onze gemeente is de rijkdom aan grafheuvels en celtic fields.
Meer monumenten informatie
- De Monumentenwacht Utrecht helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Landschap Utrecht
- Provincie Utrecht
- Canon van regio Utrecht