's-Gravenhage
Gemeente Den Haag
Spui 70 Den Haag
Postbus 12655
2500 DP Den Haag
Tel. (0)70 353 48 00
monumentenzorg@denhaag.nl
www.monumentenzorgdenhaag.nl
Monumentenlijst
De gemeente Den Haag heeft meer dan 2000 beschermde monumenten. Ongeveer de helft daarvan zijn rijksmonumenten en de andere helft zijn gemeentelijke monumenten. Wilt u weten of u in een monument woont?
Beschermde Stadsgezichten
Den Haag heeft daarnaast 20 Beschermde Stadsgezichten. Hiervan worden10 door het rijk beschermd en 10 door de gemeente worden beschermd.
Een beschermd gezicht is een gebied met een bijzonder cultuurhistorisch karakter. Panden in een beschermd gebied hebben niet automatisch de status van beschermd monument.
Als u in een beschermd stads- of dorpsgezicht woont dan moet u rekening houden met de cultuurhistorische waarde van dit gebied. Elk gebied heeft een gedetailleerd bestemmingsplan. Voor aanpassingen gelden strengere regels, zowel voor de bebouwde- als de onbebouwde ruimtes. Zo is er voor een aantal bouwactiviteiten een Omgevingsvergunning nodig.
In Den Haag zijn de regels voor Beschermde Stadsgezichten in de Welstandsverordening.
Monumentenzorg
De afdeling Monumentenzorg van de gemeente bewaakt het gebouwde erfgoed van de stad. De afdeling stimuleert en ondersteunt het beheer en het behoud van monumenten, dat doen ze door onderzoek, advisering en begeleiding van restauraties. Daarnaast werkt Monumentenzorg binnen de Dienst Stedelijke Ontwikkeling mee aan de ontwikkeling van het ruimtelijke beleid en zorgt er zo voor dat bij alle veranderingen in de stad de monumentale waarden in het gebied worden meegewogen. Gaat u werkzaamheden verrichten aan uw monumentale pand?
Overige activiteiten
Monumentenzorg Den Haag geeft lessen aan scholieren van het Basis Onderwijs in het kader van het Cultuurmenu. Het Cultuurmenu is een programma van het Haags Museum Platform. De lessen sluiten aan bij de leerlijnen van het schoolonderwijs en vinden plaats in een monument. Het doel is de kinderen kennis te laten maken met het begrip monument.
Elk jaar organiseert de afdeling op de tweede zaterdag van september de Open Monumentendag. Op deze dag is een groot aantal monumenten voor het publiek toegankelijk en daarnaast vinden er speciale activiteiten plaats.
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.
Ontdek hoe u energie kunt besparen en duurzame energie kunt opwekken. Samen met de Groene Grachten heeft gemeente Den Haag een Groene Menukaart opgesteld om de mogelijkheden voor uw monument te verkennen.
Duurzaamheidsadvies
- Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.
MonumentenFonds 1818
Bent u eigenaar van een gemeentelijk monument of monumentale kerk die (deels) een nieuwe bestemming krijgt? Dan kunt u vanuit het Monumentenfonds 1818 een laagrentende lening aanvragen voor verduurzaming, verbouwingen, renovatie en/of restauratie. Het MonumentenFonds 1818 is een samenwerking tussen Fonds 1818, Nationaal Restauratiefonds en Prins Bernhard Cultuurfonds.
Het fonds is aan te vragen voor panden in de regio Haaglanden: de gemeenten Delft, Den Haag, Hillegom, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Leidschendam-Voorburg, Lisse, Midden-Delfland, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Teylingen, Voorschoten, Wassenaar, Zoetermeer, Zoeterwoude.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die van oorsprong geen woonhuis zijn, zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Als u verbouw- of verduurzamingplannen heeft dan krijgt u te maken met bouwregelgeving. De hoofdregel is dat er in principe pas gebouwd mag worden als er een vergunning is verleend door de gemeente. Voor een monument of beeldbepalend pand wordt getoetst of er geen historisch waardevolle elementen verloren gaan. Wij adviseren om in een vroeg stadium contact op te nemen met de afdeling monumenten of erfgoed binnen uw gemeente.
Beschermde stads- en dorpsgezichten
De bescherming van stads- en dorpsgezichten is geregeld in het bestemmingsplan en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Voor panden binnen het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden andere regels voor vergunningsvrij bouwen. Dit geldt zowel voor monumenten als niet-monumenten.
Gaat u verbouwen, restaureren, verduurzamen of slopen?
Geschiedenis Den Haag
De oudste bewoningssporen dateren uit circa 3000 v.Chr. en werden gevonden op de plek van het huidige Binnenhof. In de 2e eeuw na Chr. lag er in de duinen aan de zuidrand van de stad een Romeins fort met bijbehorende nederzetting. Het huidige Den Haag bestaat sinds 1230, toen graaf Floris IV van Holland op de plek waar reeds een hofstede stond van vrouwe Meilindis van Wassenaer een bescheiden kasteel bouwde, dat de zetel werd van de graven van Holland. De plaatsnaam 's-Gravenhage en de naam van de Gravenstraat voor de verbinding tussen het Kerkplein en het huidige Buitenhof verwijzen nog daarnaar.
Meer informatie
Voor meer informatie over monumenten in de gemeente Den Haag kunt u ook terecht bij:
- Publicatie van de gemeente Den Haag
-
HIP Den Haag (Historisch Informatiepunt)
- De Monumentenwacht Zuid-Holland is onderdeel van Erfgoedhuis Zuid-Holland en helpt erfgoedinstellingen, gemeenten, vrijwilligers, scholen en burgers die zich inzetten voor het behouden, benutten en beleven van erfgoed. Monumenteneigenaren kunnen bij hen terecht voor het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Provinciaal archief Zuid-Holland
- Provincie Zuid-Holland
- Geschiedenis van Zuid-Holland