Bergen op Zoom

Gemeente Bergen op Zoom
Bezoekadres
Jacob Obrechtlaan 4
4611 AR Bergen op Zoom
Postadres
Postbus 35
4600 AA Bergen op Zoom
T 140164
W www.bergenopzoom.nl
E stadskantoor@bergenopzoom.nl
Monumentenlijst Bergen op Zoom
In totaal kent de gemeente Bergen op Zoom 323 rijksmonumenten, 428 gemeentelijke monumenten en 527 beeldbepalende panden. Wilt u weten of u in een monument of monumentaal stadsgezichten woont?

Beschermd Gezicht
Gemeente Bergen op Zoom kent 2 beschermde gezichten:
Monumentenzorg Bergen op Zoom
De afdeling Monumentenzorg van de gemeente Bergen op Zoom zet zich in om het erfgoed van de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. Sinds de jaren zeventig heeft Bergen op Zoom een groot aantal panden in de historische binnenstad gerestaureerd. Om de de bijzondere gebouwen en de karakteristieke inrichting van de openbare ruimte te behouden heeft de gemeente een Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgesteld.
Voor monumenteneigenaren gelden een aantal regels die zijn vastgelegd in de Erfgoedverordening. Hierin staat beschreven hoe een gebouw beschermd kan worden, wat een bescherming inhoudt en welke verplichtingen hieraan zijn verbonden. Gaat u een monument verbouwen, restaureren, verduurzamen of slopen?
ArcheoHotSpot in Bergen op Zoom
ArcheoHotSpots is het landelijke initiatief om de actieve participatie van het publiek bij het Nederlandse archeologisch onderzoek te bevorderen. Met de opening van de ArcheoHotSpot in Bergen op Zoom hoopt Stichting In den Scherminckel (SIDS) archeologie nóg laagdrempeliger te maken.
Men kan hier zonder vooraf aanmelden én zonder entreebewijs binnenlopen om zelf archeologie te ontdekken, te bekijken óf om zelf mee aan de slag te gaan. Ook kunnen archeologische bronnen zoals onze bibliotheek gebruikt worden voor het doen van onderzoek naar bijvoorbeeld zelf meegenomen vondsten. Bovendien kan in de ArcheoHotSpot melding gemaakt worden van eigen (metaal)vondsten in een landelijke database, waardoor de kennis over deze vondsten gedeeld wordt.
De ArcheoHotSpot Bergen op Zoom is de eerste ArcheoHotSpot in Zuidwest Nederland en is open op elke woensdagmiddag en elke vrijdagmiddag of op verzoek op andere dagen en tijden. In de nabije toekomst zullen hier nog enkele dagen in de week bijkomen.
Subsidieregeling instandhouding gebouwd erfgoed
Gemeente Bergen op Zoom kent de subsidieregeling instandhouding gebouwd erfgoed. U kunt hierop beroep doen wanneer u werkzaamheden laat uitvoeren ten behoeve van de instandhouding van het erfgoed.
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden. Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Bekijk de Groenen Menukaart of doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
Duurzaamheidsadvies
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.

Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Als u verbouw- of verduurzamingplannen heeft dan krijgt u te maken met bouwregelgeving. De hoofdregel is dat er in principe pas gebouwd mag worden als er een vergunning is verleend door de gemeente. Voor een monument of beeldbepalend pand wordt getoetst of er geen historisch waardevolle elementen verloren gaan. Wij adviseren om in een vroeg stadium contact op te nemen met de afdeling monumenten of erfgoed binnen uw gemeente. Gaat u verbouwen, restaureren, verduurzamen of slopen?

Geschiedenis Bergen op Zoom
De geschiedenis Bergen op Zoom gaat terug tot in de Romeinse tijd toen er een offerplaats was gelegen op de plek waar tegenwoordig de Sint-Getrudiskerk staat. De ligging van de stad op de grens van graafschap Zeeland, het graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant zorgde ervoor dat Bergen op Zoom een belangrijke handelsstad werd. De stad kende een levendige laken- en aardewerknijverheid. De Heren van Bergen lieten in de 15de eeuw hun Markiezenhof bouwen midden in de stad.
In de 17de eeuw ontwikkelt de stad zich tot garnizoensstad. De vestingwerken van Menno van Coehoorn zijn nog altijd aanwezig zoals de Ravelijn op den zoom en fort de Roovere. In de 19de en 20ste eeuw is Bergen op Zoom vooral bekend om zijn hoveniers die de militairen in de vesting van verse groenten en fruit voorzagen. Met de industrialisatie ontwikkelde de economie zich verder.
In de gemeente Bergen op Zoom is ook het dorp Halsteren gelegen. Van oorsprong was dit een turfwinningsdorp dat in de 16de eeuw onderdeel werd van de West-Brabantse Waterlinie. In de 19de eeuw kwamen diverse steenfabrieken naar Halsteren.
Monumenten in Bergen op Zoom
Meer informatie
Voor meer informatie over monumenten in de Bergen op Zoom of de geschiedenis van de stad kunt u ook terecht bij:
- Aangenaam Bergen op Zoom
- Stadsgidsen Bergen op Zoom
- Stadsherstel Bergen op Zoom
- Vereniging Binnenstad
- Heemkundekring Halchterth de heemkundekring voor Halsteren en Lepelstraat
- Museum Markiezenhof
- Gevangenpoort Bergen op Zoom
-
Meer monumenteninformatie
- De Monumentenwacht Noord-Brabant helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Erfgoed Brabant is het kennis- en expertisecentrum voor erfgoed in Brabant. Erfgoed Brabant ondersteunt en verbindt erfgoedveld, onderwijs en beleidsmakers in het verkennen, behouden en doorgeven van het veelzijdige verhaal van Brabant. En maakt dat verhaal vervolgens ook bekend bij het brede publiek.
- Brabants Erfgoed
- Provincie Noord-Brabant
