De Monitor Verduurzaming Monumenten is een jaarlijks terugkerend onderzoek onder particuliere monumenteigenaren. Deze monitor wordt uitgevoerd in het kader van de Routekaart Verduurzaming Monumenten. Monumentenorganisaties achter deze Routekaart zijn onder meer de Monumentenwachten, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Nationaal Restauratiefonds, De Groene Grachten, Stichting ERM, gemeenten, provincies, erfgoedloketten en duurzaamheidsadviseurs. Zij maken zich samen sterk voor beheer, behoud en verantwoorde verduurzaming van monumenten.

De samenvatting:

• Vrijwel alle monumenteigenaren (94%) hebben in meer of mindere mate duurzaamheidsmaatregelen genomen in het monument. Dit is net iets hoger dan in 2021 toen nog 90% van de monumenteigenaren dit aangaf. De tevredenheid over het wooncomfort van het monument is eveneens gestegen, ruim driekwart (78%) van de monumenteigenaren beoordeelt het wooncomfort met een rapportcijfer van een 7 of hoger (dit was 69% in 2021). De gemiddelde beoordeling van het wooncomfort steeg dan ook van een 6,8 naar een 7,2.

• Dat het door de monumentbezitter ervaren wooncomfort stijgt, wordt ook zichtbaar in het percentage monumentbezitters dat ongemakken ervaart. Waar in 2021 69% van de monumenteigenaren ongemakken ervoer, is dit in 2022 nog bij 62% van de monumentbezitters het geval. Meest genoemde ongemakken hebben te maken met kou in de woning (koude trek door het huis, binnenklimaat te koud en koude voeten), maar worden allemaal minder genoemd dan in 2021. Minder dan bij de eerdere metingen, maar nog steeds wel vaak genoemd, wordt dit veroorzaakt wordt door enkel glas en tochtkieren. Onvoldoende isolatie in verschillende vormen wordt eveneens nog vaak als belangrijke oorzaak van de ongemakken gezien.

• In veel gevallen (70%) heeft de verduurzaming van het monument plaatsgevonden op een natuurlijk moment zoals aankoop, restauratief of groot onderhoud.

• De interesse om het monument (verder) te verduurzamen is vergelijkbaar met vorig jaar nog steeds hoog; 87% (89% in 2021) van de monumenteigenaren is (heel erg) geïnteresseerd in het verduurzamen van het monument.

• Meest genoemde maatregelen die men al heeft genomen, zijn net als vorig jaar het plaatsen van een HR(e)-ketel (69% en het aanbrengen van energiezuinige verlichting (beide 80%). Opvallend is dat de HR(e)-ketel minder vaak genoemd is dan in 2021 (81%). Wel is hier een toename van de warmtepomp (6% ➔ 9%) en hybride warmtepomp (2% ➔ 3%) zichtbaar en maakt er een groter deel (21%) gebruik van een hout gestookte installatie. Ook doet men meer aan kierdichting en maakt men in toenemende mate gebruik van energiezuinige apparaten.

• Hoewel het percentage monumenteigenaren dat isolerende maatregelen heeft genomen in de afgelopen jaren nauwelijks is toegenomen, neemt het aantal isolerende maatregelen dat men heeft getroffen toe.